Yüksek üretimle yüksek ihracat hedefleyen Türkiye, yeni sanayi devrimi olarak adlandırılan ‘Endüstri 4.0’a geçiş için çalışmalara hız verdi.
Ankara, İzmir, Bursa, Kayseri, Konya, Adana, Mersin ve Gaziantep’te kurulan model fabrikalarla üreticiler yeni döneme hazırlanıyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından kurulan model fabrikalarla, firmaların altyapıları uluslararası düzeyde rekabet edebilecek seviyeye dönüştürülüyor.
Bursa’daki
’da firmaların 4.0 endüstrisine geçiş sürecini inceledik.
nın Müdürü Birol Aksel eşliğinde gerçekleştirdiğimiz incelemede fabrikanın her yerinde
4.0 sanayi modeline uygun
yeni nesil teknoloji dikkat çekti.
Fabrikadaki teorik ve uygulamalı eğitim alanları, dijital teknolojilerle dizayn edilmiş. Teorik eğitimin verildiği salon ve sunum yapılan alan dev ekranlarla donatılmış.
Fabrikanın uygulama bölümü ise bir ürünün ilk aşamadan son aşamaya kadar insan eli değmeden üretimini sağlayan robotlarla dolu. Üretim hattında bulunan dijital gözlük bizi en çok etkileyenlerden.
İşçi bu dijital gözlüğü takıyor ve gözünün önüne gelen komutları uyguluyor. Böylelikle üretim sıfır hata ile tamamlanıyor.
tarafından bugüne kadar 11 işletmenin dönüşümü sağlandı. Bu firmalardaki verimlilik yüzde 30’lardan yüzde 70’lere çıktı.
Dönüşmek isteyen işletmeler model fabrikaya başvuruyor.
Uygun bulunan firmalar 4 aşamalı eğitim/test sürecinden geçiriliyor. 15 kişiden oluşan mühendis ekibi 19 başlıkta belirlediği üretim safhalarını inceleyip yol haritası çıkarıyor. Ardından da işletmeleri bir üst lige çıkaracak 4 aşamalı dönüşüm süreci başlıyor.
Bu aşamaları geçen KOBİ’lere yerinde danışmanlık hizmeti veriliyor. Verimliliği arttırmayı esas alan strateji, üretim safhasında da takip ediliyor. Tüm bu süreçte ilgili firmalara dönüşümünü gerçekleştirebilmesi için KOSGEB tarafından hibe desteği de sağlanıyor.
Katma değersiz üretime son
Birinci aşamada firmalara yalın üretim teknikleri öğretiliyor. Yani verimliğin arttırılması masaya yatırılıyor. İşletmenin üretim ve yönetim süreçleri sadeleştiriliyor. İşletmeye yük olacak kayıp ve kaçaklar ortadan kaldırılıyor. Üretim sürecinin daha iyi yönetilebilmesi için kayıt sistemi öğretiliyor. Katma değersiz üretim yok edilip firma daha yüksek değerli üretime teşvik ediliyor.
İkinci aşamayı enerjinin verimli kullanımı oluşturuyor. KOBİ’lerin enerji tüketim haritası çıkarılıyor. Aydınlatma, gaz fırınları, havalandırma ve kazanlar gibi enerjinin tüketildiği 17 ayrı parametrede ölçümler yapılıyor. Nerelerde enerji israfı olduğu tespit ediliyor. Bunlar raporlanıp aksiyon planı oluşturuluyor. En az maliyetle en yüksek fayda sağlanıyor.
Dijital altyapı kuruluyor
Üçüncü aşamada KOBİ’ler dijital dönüşüme hazırlanıyor. Bu aşamada Almanya’nın sanayide 4.0 teknolojiye geçme süreci örnek alınıyor. Üreticilerin fabrikalarında kurabileceği dijital altyapı ele alınıyor. Az emek ve çok teknolojiyle daha fazla üretimin yolları aranıyor. Üretimin sıfır hata ile tamamlanması sağlanıyor.
Dördüncü aşama ise Yeşil Mutabakat aşaması. İleride Avrupa’nın getireceği şartlar dikkate alınarak ihracat yapan KOBİ’lerin sera gazı emisyonları azaltılıp karbon salınımları standart seviyelere çekiliyor. Aynı zamanda yenilenebilir enerji kullanımı da teşvik ediliyor. Model Fabrikalar, yeşil mutabakat hazırlıklarını tamamlamak üzere.
Hedef kitle imalatçı KOBİ’ler
OSB’lerde işi büyütme hedefindeki firmalar başta olmak üzere birçok sektöre örnek oluyor. Bu fabrikaların ilki Konya’da kuruldu. Sonra Ankara, İzmir, Bursa, Kayseri, Adana, Mersin ve Gaziantep’te benzerleri faaliyete geçti. Bu model sayesinde OSB’ler başta olmak üzere birçok sektörden firma örnek uygulamaları takip edip kendi dönüşümünü sağlayabilecek.
Tarımdan imalat sanayiine tesislerin teknoloji odaklı üretime geçmeleri sağlanacak. Yüzde 65’i uygulamalı, yüzde 35’i ise kurumsal olarak verilen eğitimlerin hedef kitlesi ise imalatçı KOBİ’ler.
Konya Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Fahrettin Doğru, “KTO Konya Model Fabrika, imalat sanayiindeki firmaların üretimdeki verimliliğini arttırıp, endüstri 4.0 dönüşümüne de katkı sağlıyor” dedi. Hedef kitlesinin imalatçı KOBİ’ler olduğunu belirten Doğru, “Türkiye’deki sanayi verimliliği yüzde 50 düzeyinde. Amacımız ilk aşamada bu oranı yüzde 60’lara, akabinde de Almanya’nın oranı olan yüzde 85’lere çıkarmak” diye konuştu. Doğru, “Verilen eğitimler ihracata da katkı sunuyor. İlk 9 ayda yüzde 128 ile Amerika ülkelerine yapılan ihracatta artış kaydedildi” bilgisini verdi.
Döviz çıktısı engellenecek
Fahrettin Doğru, merkezde geliştirilecek akıllı teknolojilere sahip tarım ekipmanları sayesinde hem Türkiye’den döviz çıktısına sebep olan ithal ekipmanların engelleneceğini, hem de ülkeye döviz girdisi sağlanacağını kaydetti. Doğru, ilk hedef olan tarım makinelerinde gerekli başarı sağlandıktan sonra, merkezin akıllı teknolojilerin entegre olabileceği diğer sektörlere de hizmet vermeyi hedeflediğini anlattı.