Virüs ticareti vuruyor

Koronavirüs'e karşı önlemler hemen her ülkede en üst düzeyde artarken, ticari engeller ve tüketicilerin endişesi nedeniyle Çin'den gelen ürünlerde ciddi anlamda azalış bekleniyor. Dünyanın en önemli ihracatçılarından Çin mallarına karşı virüs endişesiyle siparişler ertelenirken, küresel ticaretin bu panikten payını alabileceği ifade ediliyor. Zaten dünya çapında pek de iyi bir üne sahip olmayan Çin malları şimdi de Koronavirüs tehdidiyle ciddi bir sınavdan geçecek. Virüsün ekonominin birçok alanı gibi ticarete de sıçradığı ifade edilirken bunun işaretleri şimdiden alınmaya başladı.

Öte yandan, Türk Hava Yollarının uçuşlarını durdurmasının ardından Çinli alışveriş siteleri üzerinden Türkiye'ye gelen günlük kargo sayısı yüzde 90 azaldı. Kargolar, günlük 300 torbadan 30 torbaya kadar geriledi. Türkiye'den internet siteleri üzerinden en çok sipariş Çinli Ali Ekspres ve Ali Baba'dan veriliyor. Özellikle tekstil, elektronik aletler, bijuteri gibi çeşitli ürünler tercih edilen mallar arasında bulunuyor. Satın alınan ürünlerin büyük kısmı uygun maliyetinden dolayı yolcu uçaklarıyla Türkiye'ye ulaşıyor. Yeni tip koronavirüsün etkisiyle alınan tedbirler sonucu Çin'den söz konusu kargoların gelişi de dururken, bu firmaların Singapur ve Malezya'daki acentelerine verilen siparişlerin Türkiye'ye ulaşmasında ise sorun bulunmuyor.

Öte yandan vatandaşların en çok merak ettiği konulardan biri de bu ülkeden ithal edilen ürünler. Türkiye’deki oyuncak piyasasının yaklaşık yüzde 65’ini, son zamanlarda korona virüsüyle boğuşan Çin’den gelen ürünler oluşturuyor. İzmir Ticaret Odası (İZTO) Kitap, Kırtasiye, Büro Makineleri ve Oyuncak Grubundan İZTO Meclis Üyesi Adil Özyiğit denetimleri şöyle aktardı:

"Çin’den getirilen oyuncaklar konteynerle gelir. Konteynerlerin üretim aşaması en az 3 ay. Çin’de gümrüklemesinin yapılıp gemiyle Türkiye’ye gelmesi ise en az 30 gün sürüyor. Bilim adamları, korona virüsün kuru yüzeyde en fazla 4 saat yaşayabildiğini söylüyor. Türkiye’de çok ciddi bir denetim sistemimiz var. Sadece oyuncak değil, gelen her mal, akredite olmuş laboratuvarlarda teste gidiyor. Bugün oyuncakta uygulanan standartlar gıdada uygulanmıyor. Güvenli bir oyuncak ithalatımız var. Test belgeleri geldikten sonra 30 günlük bir gümrük işlemi süresi var. Mal, Türkiye’ye geldikten 60 gün sonra ithalatçının deposuna giriyor. İthalatçının dağıtım süresi de en az 90 gün. Virüsün en fazla 4 saat yaşadığını düşündüğümüzde herhangi bir tehlike yok. İnsanlar hızlı kargolarda bir tehlike olabileceğini düşünebilir. Ancak bugün en hızlı kargonun bile buraya ulaşması 3 gün. Bunun dışında Çin kaynaklı alışveriş sitelerinden alınan ürünler zaten 15 günde Türkiye’ye geliyor.”

TURİZM SEKTÖRÜ ETKİLENMEZ
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı Mehmet İşler, "Türk turizmi Çin'den kaynaklı açığı kapatabilecek potansiyele sahip" dedi. İşler, "2020'de 500 bin Çinli bekliyorduk ancak virüs nedeniyle bu rakama ulaşmamız zor gibi görülüyor. Hatta bunu biz avantaja dönüştürebiliriz. Çin'in durumundan dolayı Malezya, Hong Kong gibi yerlere gidecek turistler rezervasyonu iptal edip bize gelebilir" dedi.
GIDADA TÜRKİYE İÇİN FIRSAT
Yaşanan kriz belli pazarlar açısından da fırsat anlamına geliyor. Rusya Gıda Ürünleri ve Tedarikçileri Birliği (Rusprodsoyuz) Başkanı Dmitriy Vostrikov, Çin'den sebze, meyve ve deniz ürünlerinin ithalatında koronavirüs nedeniyle düşüş yaşandığını belirterek, "İthalat hacminde oluşan açık Türkiye ve Fas’tan ürünlerle kolaylıkla kapatılabilir" dedi.