Yeni yüzyılın yatırım ajandası

Türkiye’nin 2024 yılında yapacağı yatırımları içeren yatırım programı Resmi Gazete’de yayımlandı. 2024 Yılı Yatırım Programı'nda kamu kurumları tarafından yürütülecek projelerin toplam tutarı 7,3 trilyon lira oldu. 2023 yılında 4 bin 704 proje tamamlanırken 2024 Yılı Yatırım Programı'na 4 bin 108 yeni proje dahil edildi. Bu projelerin 980'i çok yıllık, 3 bin 128'i ise bir yıl içerisinde tamamlanacak projeler olarak yer aldı.

PROGRAMDA 12 BİNİ AŞKIN PROJE VAR

Yatırım programında 12 bin 41 adet yatırım projesi bulunurken bunlardan 3 bin 799’u ana proje. Orta Vadeli Program (OVP) ile eşgüdümlü hedeflere odaklanılarak hazırlanan yatırım programında öncelikler ve bütçe büyüklükleri dikkate alınarak hazırlandı. Bu kapsamda deprem riski nedeniyle başlanması gereken projelerin yanı sıra toplumsal ve ekonomik etkisi güçlü olan, hızlı bir şekilde ekonomiye kazandırılması gereken projeler önceliklendirilirken bu yılki toplam yatırım miktarı 1 trilyon 7 milyar TL olarak belirlendi.

ASLAN PAYI ULAŞTIRMA VE ALTYAPIYA VERİLDİ

Yatırım programı içerisinde en fazla bütçe ayrılan projelerin başını ulaştırma ve altyapı çekti. Bu kapsamda geçtiğimiz yıla göre yüzde 162 artırılan 319 milyar TL’lik ödenek ile altyapı ve ulaştırma projelerinin yatırım programındaki payı yüzde 31,7 oldu. Bu projeler içerisinde deprem bölgesindeki altyapı ve karayollarının yenilenmesinden olası depremlere karşı altyapı, ulaşım ve dönüşüm projeleri de yatırım programında yer aldı.

Ulaştırmada ise en fazla payı demir yolu projeleri aldı. Ankara-İzmir Yüksek Standartlı Demiryolu Projesi, Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu Projesi ve Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren Projesine 14,2 milyar lira ödenek verildiği programda açıklandı. Ulaştırma ve altyapıdan sonra ise en büyük payı yüzde 15 ile eğitim sektörü aldı. Eğitim yatırımları yüzde 147 artışla 150,8 milyar lira ödenek alacak. Bunun yanı sıra temel eğitime de 99,5 milyar lira ödenek ayrıldı.

KARADENİZ GAZINDA KAPASİTE ARTACAK

Bunun yanı sıra Karadeniz gazı için de ayrılan pay dikkatleri çekiyor. Karadeniz gazı için kapasite artırma çalışmaları ve sistemsel çalışmalar için 46 milyar TL ödenek verildi. Ayrıca 2024 yılı yatırım programında deprem bölgesi için de 510 milyar TL tutarında projeye bütçe ayrıldı. Deprem bölgesi için ayrılan bütçenin yüzde 28’i eğitim sektörüne, yüzde 23’ü sağlık sektörüne, yüzde 13’ü ulaştırma-haberleşme sektörüne ayrıldı.

TARIMDA PLANLI DÖNEM ÖDENEĞİ

Planlı üretime geçişi sağlayacak Tarım ve Orman Bakanlığı yatırım programından aldığı miktarı yüzde 132 artırarak 101 milyar liralık ödeneğe sahip oldu. Toplam ödeneklerinin yüzde 10’u bu alana verilirken sulama yatırımları da verilen ödeneğin yarısını oluşturdu. Diğer taraftan, orman yangınlarıyla mücadele için bu yıl 4 adet küçük yangın tanker uçağı ile 1 adet yangın söndürme helikopterinin katılacağı program ile belirtilmiş oldu.

KAMU YATIRIM ödenEĞİNDE ÖNE ÇIKAN kuruluşlar şöyle:

Enerjiye 75,6 milyar lira

2024 Yılı Yatırım Programı’na göre, enerji sektörüne ayrılan ödenek tutarı geçen yıla göre yüzde 70 artışla 75,6 milyar lira oldu. Bu yıl enerji sektöründe yeni projeler için 6 milyar 690 milyon 853 bin lira, devam eden projeler için 68 milyar 464 milyon 625 bin lira yatırım yapılacak.