Rusya lideri Vladimir Putin'in 24 Şubat 2022 tarihinde Ukrayna'ya saldırı emri vermesiyle, dünya Kremlin'in propaganda mekanizmasını yakından tanıdı. İşgale 'özel askeri operasyon' adını takan Moskova, elindeki tüm medya gücünü Ukraynalıların 'Naziler' tarafından yönetildiğini ikna etmek için kullandı.
Batılı ülkelerde hiçbir yankı bulmayan söz konusu propagandanın bir diğer ayağı ise, cepheden bildiren askeri blogger'lardı. Suriye'deki iç savaşla ilk kez gün ışığına çıkan askeri bloggerlar, Rus ordusunun sözcülüğünü yapıyor. Putin'in memleketi St. Petersburg'daki bir kafede, Pazar akşamüstü bir patlama meydana geldi. Kafede, Kremlin yanlısı askeri blog yazarları toplantı halindeydi.
Kafeye konulan bomba, birbirlerine hediyeler takdim eden ve oldukça neşeli bir toplantı gerçekleştiren Putin'in propagandistlerini hedef aldı. Rusya İçişleri Bakanlığı, patlamada ünlü Rus askeri blog yazarı Vladlen Tatarski'nin hayatını kaybettiğini açıkladı.
'Street Food Bar No 1' isimli kafede meydana gelen patlamada en az 25 kişi de yaralandı. Saldırıyı üstlenen olmadı.
Kafenin sahibi tanıdık bir isim
St. Petersburg merkezli haber sitesi Fontanka'nın bildirdiğine göre, Pazar günü hedef alınan kafenin eski sahibi, Rus paralı asker grubu Wagner’in başkanı Yevgeny Prigozhin. St Petersburg, Putin'in memleketi ve kariyerinde ilk yükseldiği yer.
Hediyede bomba gizliydi
Gerçek adı ‘Maxim Fomin’ olan Vladlen Tatarski, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşının ateşli bir destekçisiydi. Bomba patladığında kafede düzenlenen etkinlikte konuşmacıydı. Rus basınında patlayıcıyla ilgili çelişkili haberler yer alıyor. Rus devlet medyasının aktardığı İçişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, Tatarski'ye içinde bomba gizlenmiş bir heykel hediye edildi.
Patlamadan sonra Telegram'da dolaşan bir video, kendisine bir heykel verildiğini ve bununla ilgili şakalar yaptığını gösteriyor ancak BBC, patlayıcının bu heykel olup olmadığını doğrulayamadı.
Cephede silah taşıyordu
BBC Rusya analisti Olga Robinson, Ukrayna'daki diğer birçok Rus askeri blog yazarı ve devlet medyasında çalışan gazetecinin aksine Tatarski'nin savaş alanında silahlandığını belirtiyor.
'Herkesi öldüreceğiz, canımızın istediği şekilde'
Tatarski, Ukrayna’da cepheden haber yapmıştı ve geçen yıl Kremlin'in içinde çektiği video da ünlenmesinde rol oynadı. Videoda, "Herkesi yeneceğiz, herkesi öldüreceğiz, herkesi gerektiği gibi soyacağız. Canımızın istediği gibi" demişti. Bu video, Rusya'nın Ukrayna'nın kısmen işgal altındaki dört bölgesini ilhak ettiğini ilan eden Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ev sahipliğinde düzenlenen Kremlin’deki bir törende çekildi. Putin’in bu ilhak ilanı Batı tarafından kınanmıştı.
Tatarski’nin Telegram'da 500 binden fazla takipçisi var ve burada kendisi de dahil olmak üzere askeri blog yazarları Rusya'nın Ukrayna'daki harekâtının bazı yönlerini eleştirdi.
Telegram'da kendilerine 'Rusya'nın istihbarat birlikleri' adını veren bir grup olan Cyber Front Z, kafeyi etkinlik için kiraladığını söyledi. Grup Telegram'daki paylaşımında, "Terör saldırısı oldu. Bazı güvenlik önlemleri aldık ama ne yazık ki yeterli olmadı" dedi.
Ukrayna'dan ilk yorum
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin danışmanı Mykhailo Podolyak Twitter’da, Rusya'da 'örümceklerin bir kavanozda birbirlerini yediklerini' yazdı. Ayrıca, Rusya içerisindeki siyasi çatışmanın 'terör eylemlerine' dönüştüğünü öne sürdü.
Zaharova şaşırtmadı
Bu arada Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, Tatarski ve onun gibi blog yazarlarından 'gerçeğin savunucuları' olarak bahsetti. Telegram'da, "Rus gazeteciler sürekli olarak Kiev rejiminin misilleme tehdidini hissediyor. Tatarski, Ukrayna için 'tehlikeliydi', ama cesurca sonuna kadar devam etti ve görevini yerine getirdi" dedi.
Tatarski, Donetsk bölgesindeki Makiivka'da doğdu. Tatarski’nin kendi anlatımına göre, silahlı soygun nedeniyle konulduğu hapishaneden serbest bırakıldığında Donetsk’te ayrılıkçılara katıldı. Donetsk, Rusya'nın ilhak ettiğini iddia ettiği bölgelerden biri.
Rusya, Şubat 2022'de Ukrayna'ya yönelik geniş çaplı işgalini başlattığında, Tatarski çatışma alanına geri döndü ve sosyal medyada ve Rus devlet medyasında savaş hakkında açıklamalarda bulundu. İnsansız hava araçlarının uçurulmasına ve tahkimatların inşa edilmesine yardım ettiğini iddia etti. Geçen yıl Rus ordusunun önde gelen bir destekçisi olan gazeteci Darya Dugina Moskova yakınlarında bir bombalı araç saldırısında öldü. Putin'in yakın müttefiki olan aşırı milliyetçi filozof Alexander Dugin'in kızıydı.
BBC muhabiri Olga Robinson, Tatarski’nin Rus ayrılıkçı güçlerine 2014'te Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk bölgelerinin bir bölümünü ele geçirdiklerinde katıldığını söyledi. Geçen Ağustos ayında Podolyak, Rusya’nın, Ukrayna'nın Darya Dugina suikastına karıştığı yönündeki iddialarını reddetmişti.
