Airbnb ve benzeri günlük konut kiralama yapan uygulamalara yönelik getirilen yeni kural ve düzenlemeler 1 Ocak 2024'te yürürlüğe girecek. Düzenleme ile birlikte kısa süreli kiraya verilen evlerin normal kiralamaya döneceğine dikkat çeken sektör temsilcileri, 50 bin konutun düzenleme sonrası hızla piyasaya gireceğini, yaşanacak ev bolluğu ile de kiraların düşüşe geçeceğini belirtiyor.
28 Aralık'ta Resmi Gazete'de yayımlanan “Konutların Turizm Amaçlı Kiralanması Faaliyetlerinin Düzenlenmesine İlişkin Yönetmelikö ile Airbnb uygulaması ve benzeri günlük konut kiralamaya dair yeni kural ve düzenlemeler 1 Ocak 2024'te yürürlüğe girecek.
Yönetmelikle birlikte, 100 günden az süreyi kapsayan konut kiralamaları 'Turizm Amaçlı Konut Kiralaması' kapsamına alınırken, bu kapsamda bulunan konutların kiralanmaları ile ilgili denetim ve yetki de Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde gerçekleştirilecek.
Yeni düzenlemenin uygulanmaya başlamasıyla birlikte, kiralanan konutların girişlerine, Bakanlıkça nitelikleri belirlenen plaketlerin asılması zorunlu hale gelecek.
İzin belgesi ve plaket ücretleri Bakanlık tarafından belirlenecek. Yönetmelik kapsamında, turizm amaçlı kiralanacak konut bir binanın dairesi ise; dairenin kiralanmasına dair izin belgesi alınabilmesi için aynı binadaki tüm kat maliklerinin oy birliği ile alınacak onayının Bakanlığa ibraz edilmesi zorunlu hale gelecek.
1 Ocak'ta yürürlüğe girecek yönetmeliğe uymayanlara ise idari para cezası uygulanacak. Buna göre; izin belgesi bulunmaksızın turizm amaçlı kiralanan konutları kiraya verenlere, kiralama yapılan her bir konut için 100 bin Türk Lirası idari para cezası uygulanacak ve izin belgesi alarak faaliyette bulunabilmesi için 15 gün süre verilecek.
Verilen 15 günlük süre sonunda izin belgesi alınmaksızın turizm amaçlı kiralama faaliyetine devam edenlere 500 bin Türk Lirası idari para cezası uygulanacak ve izin belgesi alarak faaliyette bulunabilmesi için bir kez daha 15 gün süre verilecek.
İkinci 15 günün de dolmasına rağmen, izin belgesi bulunmaksızın turizm amaçlı kiralama faaliyetlerine devam edenler hakkında, 1 milyon Türk Lirası idari para cezası uygulanacak.
İstanbul Emlak Komisyoncuları Esnaf Odası Başkanı Nizameddin Aşa, yönetmeliğin emlak piyasasına etkisini değerlendirdi.
Aşa, daha önce kısa dönem kiralama yapanların yeni yönetmelikte yer alan sınır ve kurallardan dolayı kısa dönem kiralama uygulamalarından vazgeçtiğini ve izin belgesine olan talebin düşük olduğunu düşündüklerini ifade ederken, yönetmelik sonrası İstanbul'un özellikle merkezi ve turistik noktalarında birçok evin piyasaya çıkacağını, bu durumun ise yüksek kira fiyatlarını düşürebileceğini ifade etti. Emlakçılar ise, son dönemde, daha önce kısa dönem kiralama yapan müşterilerinin uzun dönem kiralama yapmak üzere kendilerine müracaat ettiğini ifade etti.
İstanbul Emlak Komisyoncuları Esnaf Odası Başkanı Nizameddin Aşa, “Bunu zaten daha önce de defalarca ifade ettik bu tip günlük ev sadece Airbnb de değil günlük kendisi de kiralık ev veren vatandaşlar piyasayı olumsuz etkiliyordu. Piyasaya sunulacak olan arz edilecek olacak evler günlük gidiyordu , haftalık gidiyordu biz de bunun piyasayı kötü etkilediğini ifade etmiştik zaten. Bu tip günlük ya da haftalık kiralama zaten konaklama sıfatındadır, konaklama statüsünde olduğu için devlet de buna el attı Kültür ve Turizm Bakanlığı'nı efendim, Ticaret Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı'nı da bu konuda ikaz ettik, bilgi verdik daha doğrusu, böyle olduğunu anlattık onlar da evet dedi, kötü bir olay hem kayıt dışı ekonomi yaratıyorlar hem de kiralık ev adetini düşürüyorlar." dedi.
EV BOLLUĞU BAŞLADI
Aşa, “Şimdi, 1 Ocak itibariyle bunlar tamamen yasaklandı eğer yapmak istiyorsa vatandaş, o kanunun o maddesine uyacak aynı bir otel gibi bir pansiyon gibi ona bir ruhsat alacak onla ilgili işlemleri yerine getirecek ki mümkün değil onu söyleyeyim, ben biliyorum o mevzuatı yani öyle bir apartman katı falan mümkün değil onu yapamaz. Onun için bu evler yine piyasaya dönecek. İlan sayısı yine çoğalacak, yani bu tip evler artık ne olacak, normal kiralık ilana çıkacak ve piyasaya dönecek. O şekilde biz bunun da fiyatları etkilemesini bekliyoruz yani kiralık ev fiyatlarının bir miktar düşeceğini bu vesileyle. Çünkü arz çok önemli, diyoruz ki ev yok, ama biz ama geçen sene biliyorsunuz hiç kimsenin elinde ev yoktu bir tane evin peşinde 10 kişi kuyruğa geçiyordu. O dönemi de yaşadık biz ama şu anda ev daha çok yani ev bolluğu başladı yavaş yavaş. “ şeklinde konuştu.
Aşa, “Şimdi, en son bir açıklama duydum kesin emin değilim ama 50 bin civarında bir evin piyasaya hızlı bir şekilde döneceğinden bahsedildi. Ben bunun çok daha fazla olduğuna inanıyorum o tespit nasıl yapıldı, kim yaptı bilemiyorum ama ben 50 binin üstünde bir adet bekliyorum. Bu da önemli bir miktar, piyasayı iyi yönde; yani fiyatın düşmesi yönünde etkileyecek diye düşünüyorum. Bu evler İstanbul'un hemen hemen her semtinde mevcut bazı uzak çeper ilçeler dediğimiz dışındaki orada bile tek tük var merkez dediğimiz yerlerinde İstanbul'da Kadıköy, Beyoğlu, Bakırköy, Beşiktaş ve Fatih'te bol miktarda mevcut bunlar bunun dışında da büyük konut sitelerinin olduğu Başakşehir,Beylikdüzü,Esenyurt gibi semtlerde de çok çok fazla vardı" dedi.
SON ÜÇ AYDA BU İŞİN PSİKOLOJİSİ BAŞLADI
Aşa, “Şu son üç ayda bu işin psikolojisi başladı yani böyle günlük ev veren kişiler artık veremeyeceğini bildiği için tedirgin oldu. Zaten günlük kiralık ev vermek zaten yasak. Sadece bu kanunla ilgili değil, kanundan önce de yasak vardı, İçişleri Bakanlığı'nın genelgesi vardı" ifadelerini kullandı.
Aşa, “Son 1-2 ay içinde kiralık ev adedi çoğaldı biz de bunu ona da bağlıyoruz fiyatların yüksek olmasına da bağlıyoruz birçok sebebi var tabi bunun zaten bir ev bolluğu yavaş yavaş çıkmaya başladı. Eskiden emlakçının elinde hiçbir ev yokken, şu anda her emlakçının elinde 3 tane 5 tane kiralık ev var yani, bakıyorsun, bir sokağa çık en az 3-5 tane afiş görebiliyorsun yani ev bollaşıyor ve fiyatlarda düşecek" dedi.
Emlakçı Mehmethan Yavuz, “Burası Beşiktaş merkez, bir emlakçı olarak söylüyoruz biz bile Airbnb'yi çok yerlerde görüyoruz ve çok yayılmıştı, buraya evlerin yüzde 80'inde kadar var. Çok Airbnb yapıldıkça insanlar, halk ev bulamıyor. Genelde ev sıkıntısı yaşıyoruz, emlakçılar içinde zorluk oluyor ev bulamayınca. Ev veremiyoruz, işlerimiz bozuluyor, Airbnb'e biraz sınır getirilmesine çok memnun oldum ben. Tabi daha öncesinde 2-3 tane müşterimiz bizi arayıp müşterim Airbnb'den çıkıyor evim boş kalmasın diye kiraya ver diye arayan oldu. Biraz da cezalar caydırıcı olacak, ev sahipleri ceza almaktan çekiniyor. Şu an Beşiktaş'ta bir sürü evimiz boşaldı, iyi oldu. Müşteriler, halkımız ev tutmaya başladı, fiyat düştü. Airbnb'ciler yüksekten tutuyordu ama ev boş kalınca ev sahibi arıyor, biz de bu fiyata gitmiyor düşürmek istiyoruz deyip 3 in lira 5 bin liraya kadar fiyat düşürüyoruz" dedi.
KİRALARI YÜKSELTMİŞTİ
Cihangir'de emlakçılık yapan Hilmi Hesap, “Özellikle, son 20 günde 30'un üzerinde vazgeçen müşterimiz oldu. Bu daha önce, normal kiralık ev arayan müşterilerin ev bulmalarını zorlaştırmıştı. Fiyatları oldukça yükselten bir faktördü Airbnb olayı. Bizim kendi bölgemiz yabancı turist bölgesi, kiraları oldukça yükseltmişti. Yeni kanun itibarıyla kiraların düşeceğini her yer için tahmin ediyoruz" dedi.
EŞYALI EV İLANLARININ ARTTIĞINI GÖRECEĞİZ; BUNLAR AİRBNB'DEN KALMA EVLER
Emlakçı Hilmi Hesap, “Oldukça sıkı denetimler olacak. Bu işi kuralına uygun olarak yapmak isteyen devam edecek ama bu sayı oldukça az, çoğu bıraktı. Şu andan itibaren etkisini görmeye başladık. 60-70'e yakın evi olan müşterimiz var, biliyoruz. Onlar da yasayı bekliyorlar.Yılbaşından sonra ilanlarda bir artış olacak. Eşyalı evleri çok göreceğiz, bu evler Airbnb'den kalan evler olacak. Fiyatlar da düşecek" şeklinde konuştu.
