TL'de sınır olmayacak: Kur korumalı mevduat nasıl olacak?

Merkez Bankası, döviz tevdiat hesaplarından (DTH) TL’ye geçişler için gerekli tebliği çıkarırken, Hazine ve Maliye Bakanlığı da önümüzdeki günlerde TL birikimlerinin bu mevduata yönlendirilmesi için gerekli yasal altyapıyı oluşturacak.

TL mevduatlarında verilmesi öngörülen kur garantisinin ise, DTH’lerden farklı olarak süresiz olması öngörülüyor.

DÖVİZ HESAPLARINA BİR KEZ
Döviz tevdiat hesaplarıyla ilgili tebliğ önceki gece Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayınlandı. Tebliğe göre, gerçek kişiler destekten yararlanabilecek.

Buna göre 20 Aralık 2021 itibariyle mevcut olan ABD Doları, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden DTH’ler ve döviz cinsinden katılım fonu hesapları, hesap sahibinin istemesi halinde dönüşüm kuru üzerinden TL’ye çevrilecek ve 3,6 ay veya 1 yıl vadeli hesap açılacak.

Vade sonunda hesap sahibine anapara ile faiz veya kâr payı banka tarafından ödenecek. Kur farkının banka tarafından ödenecek faiz veya kar payından yüksek olması durumunda ise, Merkez Bankası devreye girecek.

Bu durumda aradaki farkı Merkez Bankası hesap sahibine ödemek üzerine ilgili bankaya aktaracak. Ödeme tek seferlik olacak. Hesaptan vadeden önce çekim yapılması halinde ise, Merkez Bankası’nca kur farkına ilişkin ödeme yapılmayacak.

TL’DE SINIR OLMAYACAK
Yetkililer Merkez Bankası’nın çıkardığı düzenlemenin sadece döviz tevdiat hesaplarını kapsadığını ve Türk Lirası birikimleri için ayrı bir düzenleme yapılacağını belirtiyor. DTH’lerden farklı olarak Türk Lirası birikimlerinde ‘tek seferlik’ kısıtlaması olmayacağını belirten yetkililer şu bilgileri veriyor:

“Dövizden dönüşte tek bir kere sınırı var. Ancak TL hesaplarda böyle bir sınır olmayacak. Yapılan açıklamalar doğrultusunda 3, 6, 9, 12 aylık vadelerde söz konusu garanti geçerli olacak. Bunun için gerekli yasal altyapı için çalışmalar başladı. Merkez Bankası’nın tebliğ çalışması bittiği için o bölüm önceden yayınlandı. Hazine düzenlemesi, yapılan açıklamalara paralel şekilde oluşturulacak.”

‘DOLAR ALMAYIN DİYORUZ’
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de, önceki gece çıktığı TRT 1 kanalında sistemin iki koldan işleyeceğini belirterek şu bilgileri verdi:

“Diyelim ki döviz hesabınız var 10 bin Dolar ya da 100 bin liranız var. İki yoldan gidelim. Getirin 10 bin dolarınızı bugünkü kurdan çevir diyoruz. Üç ay sonra ben dövizimi istiyorum derseniz 10 bin dolar karşılığı liranızı alırsınız, Merkez Bankası’nın o gün 11.00’de açıkladığı fiyatlarla... İkinci olarak 100 bin lira ile dolar almak isterseniz biz almayın diyoruz. Biz 100 bin lira karşılığı kaç dolar geliyorsa o kurdan parasını lira olarak tutuyoruz. Dönem sonunda kaç dolar karşılığıysa 100 bin liranın üstünü biz tamamlıyoruz. Altta kalırsa git paranı harca diyoruz. Katılım bankaları da sistemin içerisinde resmi olarak. Ama kendileri enstrümanlarını geliştirerek sisteme adapte olacaklar.”

“Diyelim ki döviz hesabınız var 10 bin Dolar ya da 100 bin liranız var. İki yoldan gidelim. Getirin 10 bin dolarınızı bugünkü kurdan çevir diyoruz. Üç ay sonra ben dövizimi istiyorum derseniz 10 bin dolar karşılığı liranızı alırsınız, Merkez Bankası’nın o gün 11.00’de açıkladığı fiyatlarla... İkinci olarak 100 bin lira ile dolar almak isterseniz biz almayın diyoruz. Biz 100 bin lira karşılığı kaç dolar geliyorsa o kurdan parasını lira olarak tutuyoruz. Dönem sonunda kaç dolar karşılığıysa 100 bin liranın üstünü biz tamamlıyoruz. Altta kalırsa git paranı harca diyoruz. Katılım bankaları da sistemin içerisinde resmi olarak. Ama kendileri enstrümanlarını geliştirerek sisteme adapte olacaklar.”

KUR FARKI İÇİN KANUN ÇIKACAK
AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, döviz endeksli TL mevduat (DEM) hesaplarında kur koruma farkını ödemek amacıyla yasa değişikliği yapılacağını açıkladı. AK Parti İstanbul Milletvekili Vedat Demiröz de, Meclis’te konuyla ilgili yasa teklifi üzerinde kendisinin çalıştığını duyurdu.