Milli Savunma Bakanlığı (MSB) bağlısı Makine ve Kimya Endüstrisi (MKE) AŞ, Türkiye'nin kalifikasyonu tamamlanan ilk çok maksatlı tapa sistemi MKE MOD184'ü Türk Silahlı Kuvvetlerinin envanterine sunmaya hazırlanıyor.
MKE tarafından başlatılan "TSK'nın ihtiyaç duyduğu bütün konvansiyonel tapa sistemlerinin yerli ve milli imkanlarla tasarlanıp üretilmesi" projesi kapsamında 105 ile 203 milimetre arasındaki tüm topçu mühimmatı kalifiye edildi.
Bu çerçevede mekanik çarpmalı tapa MKE MOD92, aydınlatma özellikli elektronik zaman tapası MKE MOD124, tahrip özellikli elektronik zaman tapası MKE MOD134, yaklaşmalı tapa MKE MOD135 ve hepsini tek çatı altında toplayan çok maksatlı tapa MKE MOD184, kalifiye edilerek yurt dışına bağımlılık sona erdirildi.
"Güvenlik gereksinimlerinin tamamını karşılıyor"
MKE MOD184, 105 ile 203 milimetre arasındaki dönü dengeli tüm tahrip mühimmatında kullanılmak üzere tasarlanmasının yanı sıra modern güvenlik gereksinimlerinin tamamını karşılıyor ve bağımsız iki emniyet sistemine sahip.
Otomatik yükleme sistemiyle donatılmış herhangi bir modern 155 milimetre topçu obüsüyle kullanılabilen tapa, seri olarak hızlı biçimde programlanabiliyor.
Her bir tapa, atış öncesinde sınırsız sayıda programlanabiliyor, tapaya programlanan zaman değeri sınırsız defa okunabiliyor. Tapa içinde yer alan bataryanın durumu da istendiği zaman kontrol edilebiliyor.
Elektronik harbe karşı dayanıklı geliştirilen tapa, elektronik karıştırmalara karşı korumalı. Tapaya ayar cihazıyla herhangi bir mod tanımlanmazsa gecikmeli devreye giriyor. Tapa, bu sayede elektronik yönlendirmelerden etkilenmiyor.
"Bir mühimmatın en uç kısmından en baş kısmına kadar üretimini gerçekleştirebiliyoruz"
MKE Mühimmat Fabrikası Müdürü İhsan Çağatay Öncel, 25 ile 203 milimetre arasındaki dönü dengeli ya da kuyruk dengeli havan, top, obüs, tank, uçak savar ve bomba atar mühimmatının tamamını ürettiklerini söyledi.
Öncel, çeşitli tip el bombaları, uçak bombaları, İHA ve SİHA mühimmatının da üretim kalemleri arasında olduğunu belirtti.
MKE'nin bir mühimmatın tüm bileşenlerini üretebilme kabiliyetine sahip olduğuna dikkati çeken Öncel, şunları kaydetti:
"Bir mühimmatın barut diye adlandırdığımız sevk sistemi, barut fabrikamızda üretiliyor. Bu sevk sistemini ateşleyen fünye mekanizmaları, mühimmat fabrikasında üretiliyor. Mühimmatın kendisi, gövdesi, içerisindeki patlayıcı dolumu yine mühimmat fabrikasında üretiliyor. Son olarak mühimmatın emniyetli şekilde depolanması ve namludan emniyetli bir şekilde çıkmasını, hedefte istenen fonksiyonu göstermesini sağlayan tapa dediğimiz kısımları da yine mühimmat fabrikasında üretiliyor. Tüm bu bileşenler birleştirilerek mühimmat haline geliyor. Dünyada bir mühimmatın fünyesinden tapasına kadar, en uç kısmından en baş kısmına kadar üretiminin gerçekleştirildiği MKE dışında gerçekten çok az sayıda kuruluş var."
Öncel, sürekli ürün geliştirme faaliyetlerinin devam ettiğini belirterek, "Dünyada gelişen savaş teknolojileri tabii ki bizim de kendimizi geliştirmemizi sağlıyor. Burada başta Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçlarını karşılamak adına yeni ürünler geliştirmeye, yeni AR-GE projeleri oluşturup bunları tamamlamaya sürekli devam ediyoruz. Hiçbir zaman yerimizde saymıyoruz. Sürekli iyileşerek, sürekli gelişerek yeni ürünleri TSK envanterine kazandırmaya devam ediyoruz." şeklinde konuştu.
"Tapa, mühimmatın en önemli parçalarından"
MKE MOD184'ün geliştirilmesinde ve üretim aşamasında görev alan makine mühendisi Samet Aydın da tapanın bir mühimmatın en önemli parçalarından olduğunu söyledi.
Aydın, tapanın takılacağı mühimmatın üretiminden depolanmasına, nakliyesinden kullanımına kadar geçen sürede etkileneceği tüm çevresel şartlarda emniyetli kalmasını sağlayan sistemleri içerdiğini ifade etti.
Mühimmatın atıldıktan sonra belli bir süre çalışmasını engellediğini, bunun da aynı zamanda silahın ve silahı kullanan personelin güvenliğini sağladığını belirten Aydın, "Bunun yanı sıra bir de fonksiyon özelliği var. Bu fonksiyon özelliği de mühimmatın hedefte veya zeminde, düştüğü yerde nasıl bir fonksiyon göstermesi isteniyorsa o fonksiyonu sağlamasına yardımcı oluyor. Bu, çarpma olur, gecikmeli olur, zaman özelliği kullanılarak atılan mühimmatta çeşitli girilen süre sonucunda farklı fonksiyon göstermesi olur ve yaklaşım modülüyle de hedefe karşı yaklaşıldıktan sonra fonksiyon göstermesi gibi özellikler mevcut." şeklinde konuştu.
"Tapa yol haritası oluşturuldu"
Aydın, MKE'nin yıllar önce "tapa yol haritası" oluşturduğunu, bu kapsamda dünyadaki tapa üreticilerini incelediklerini belirterek, şunları anlattı:
"Oluşturduğumuz tapa yol haritasında önce mekanik çarpmalı ve gecikme fonksiyonu olan MKE MOD92 tapasını geliştirdik ve kalifikasyonunu tamamlayıp envanterimize aldık. Şu anda Türk Silahlı Kuvvetlerinin de kullandığı bir tapa. Bu tapadan sonra gelişimin diğer ayağı olan elektronik zaman tapası geliştirme faaliyetlerine başladık. Tabii bu tapa MKE MOD92 tapasının üzerine bina edilmiş olduğundan bizim için daha kolay oldu. Bu kapsamda yaptığımız çalışmaları da neticelendirdik ve o tapanın da kalifikasyonunu gerçekleştirdik. Ardından bu sefer de yaklaşmalı tapa çalışmalarına başladık. Yaklaşmalı tapa çalışmalarını da bitirdikten ve kalifiye ettikten sonra bu sefer bütün özellikleri bir arada olacak şekilde çarpma, gecikme, zaman özelliği ve yaklaşmalı özelliği bulunan MKE MOD184 tapasını geliştirme çalışmalarına başladık. Kısa bir süre önce bu faaliyetleri tamamlayıp MKE MOD184 tapasını kalifiye ettik."
MKE MOD184 tapasının 105 ile 203 milimetre arasında dönü dengeli tüm tahrip mühimmatı, topçu ve obüs mühimmatında kullanılabildiğini belirten Aydın, "Bu tapa, mühimmata bir yere çarptığında, hedefe çarptığında patlama, anlık patlama özelliği sağlıyor. Gecikmeli özelliği var, nüfuz ettikten sonra patlamasını sağlıyor. Zaman özelliği sayesinde istediğimiz sürede mühimmatın patlamasını sağlıyor. Aynı zamanda iki farklı seçenekle beraber hedefe yaklaştığında patlamasını sağlıyor. Tüm bu özellikleri tek bir tapa ile gerçekleştirebiliyoruz." şeklinde konuştu.
