Türkiye'nin ilk nükleer santrali olma özelliği taşıyan Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nde sona yaklaşıldı. Nükleer güç santrali Akkuyu NGS'de, ilk güç ünitesinde devreye alma sürecinin kabul testleri devam ediyor. Güç ünitesini devreye alma sürecine ilişkin açıklama yapan Hacettepe Üniversitesi Nükleer Enerji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şule Ergün, “Güç ünitesini devreye alma süreci, en az inşaat süreci kadar kritik bir aşama” dedi. Yıllık 35 milyar kilovatsaat elektrik üretimi ile Türkiye'nin enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 10'unu karşılayacak proje, dünyanın küresel bir enerji kriziyle mücadele ettiği bir dönemde Türkiye'nin kalkınma hedefleri açısından önemli yatırımlardan biri olarak öne çıkıyor.
Nükleer teknolojide dünyadaki lider kuruluşlardan biri olan Rosatom tarafından Mersin’in Gülnar ilçesinde inşa edilen Akkuyu NGS’de, dört ünitede birden çalışmalar hızla sürüyor.
Yıllık 35 milyar kilovatsaat elektrik üretimi ile Türkiye’nin enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 10’unu karşılayacak proje, dünyanın küresel bir enerji kriziyle mücadele ettiği bir dönemde Türkiye’nin kalkınma hedefleri açısından önemli yatırımlardan biri olan projede son aşamaya gelindi.
Son aşamaya gelindi
Hacettepe Üniversitesi Nükleer Enerji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şule Ergün, “Güç ünitesini devreye alma süreci, en az inşaat süreci kadar kritik bir aşama. Bunu bir çiçeğin açması gibi düşünebiliriz. Önce yapraklar yeşerir, sonra dal yükselir ve nihayetinde çiçek tam anlamıyla açar. Akkuyu NGS'nin kabul testleri de santralin tüm sistemlerinin uyum içinde çalıştığını doğrulamak için yapılan son aşamadır” diye konuştu.
'Santral ilk kez şebekeye elektrik verecek şekilde çalıştırılacak'
Santralin işletmeye alınmadan önce geçeceği test sürecinin her bir bileşenin titizlikle kontrol edilmesini kapsadığını vurgulayan Prof. Dr. Ergün, “Bu kapsamda her bir ekipman tek tek test edilir ve sistemdeki bağlantıları kontrol edilir. Tüm parçalar bir araya getirilerek, sistemlerin birbiriyle uyumlu çalışıp çalışmadığı değerlendirilir. Santrali çalıştıracak ekip, gerçek operasyon öncesinde detaylı eğitimden geçirilir. Santralin güvenli ve verimli çalışması için her bir bileşenin en iyi performansı verdiği doğrulanır. Tüm sistemlerin testleri tamamlandıktan sonra santral ilk kez şebekeye elektrik verecek şekilde çalıştırılır. Bu aşamaların her biri, olası arızaların önüne geçmek ve santralin güvenli bir şekilde işletmeye alınmasını sağlamak için büyük önem taşıyor” dedi.
'Kabul testleri büyük önem taşıyor'
Kabul testlerini santralin tüm bileşenlerinin, güvenlik standartlarına uygun olup olmadığını belirleyen en kritik aşama olarak tanımlayan Prof. Dr. Ergün, bu sürecin önemi hakkında şunları söyledi:
“Gerçekten de bir araya getirdiğiniz sistemi bir anda çalıştırmazsınız. Önce tüm parçaların ayrı ayrı ardından da birlikte nasıl çalıştığını görmek zorundasınız. Böylece olası bir hata tespit edilirse, daha büyük bir soruna yol açmadan düzeltilmesi sağlanır.
'Yeni bir dönemin başlangıcı olacak'
Bu sürecin yalnızca ekipman ve sistemlerin test edilmesiyle sınırlı olmadığını, aynı zamanda santrali yönetecek personelin de tam anlamıyla hazır hale gelmesini gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Ergün, “İşletme aşamasına geçildiğinde, operatörlerin santralin her noktasına hâkim olması büyük önem taşıyor. Türkiye'nin nükleer enerjiye geçiş sürecinde en kritik eşiklerden biri olan kabul testleri, santralin güvenli ve verimli şekilde çalıştığını doğrulamada büyük önem taşıyor. Akkuyu NGS'nin işletmeye alınmasıyla birlikte, Türkiye nükleer enerjiyi elektrik üretim sepetine resmen dahil etmiş olacak. Kabul testlerinin tamamlanması, büyük bir projenin nihai aşamasına gelindiğini gösterirken, ülkenin enerji geleceği için de yeni bir dönemin başlangıcına işaret ediyor” ifadelerini kullandı.
Mercan: Sistemin bütüncül testleri devam ediyor
Hacettepe Üniversitesi Nükleer Enerji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Ahmet Kağan Mercan da Akkuyu NGS'de 1. Güç Ünitesi devreye alınmadan önce sistemlerin bütüncül şekilde çalışabilir olması için titizlikle test edildiğini belirterek, “Bu kapsamda, reaktörde yer alacak tüm sistemler ve ekipmanlar tek tek değerlendirilerek bağlantıların ve çalışma performanslarının uyumluluğu kontrol ediliyor. Bunun yanı sıra operatör odasında görev alacak personel de bu test sürecine dahil edilerek sistemlerin çalışma prensiplerini detaylı bir şekilde öğreniyor. Bu testler, santralin güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamada kritik rol oynuyor” dedi.
Tüm testler başarıyla tamamlandıktan sonra, son güvenlik analizi yapılarak ilgili lisanslama kurumuna sunulduğunu belirten Dr. Mercan, “Reaktörün devreye alınması için gerekli olan son güvenlik analiz raporunun tamamlanmasıyla birlikte, lisanslama süreci de resmen başlamış oluyor. Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) tarafından yürütülen analizler, teknik destek organizasyonlarından alınan verilerle birleştirilerek nihai değerlendirme yapılıyor” diye konuştu.
Dr. Mercan 1'inci Güç Ünitesi işletmeye alındığında, nükleer yakıttan çıkan ısı enerjisinin suyu buhara dönüştüreceğini ve bu buharın tribünleri döndürerek üretilecek elektriğin ana şebekeye verilerek tüketicilere ulaştırılacağını sözlerine ekledi.
