Son dönemde popülerlik kazanan ‘Çözülmemiş Davalar’ adlı oyunlar, oyuncakçılar, kitapçılar ve internet üzerinden 13 yaş ve üzeri çocuklara satışa sunuluyor. ‘Çöpteki Kadın Cesedi’, ‘Düğün Günü Cinayeti’ ve ‘Seri Katil Davası’ gibi içeriklere sahip oyunlar tepki çekti. Antalya Barosu Çocuk Hakları Merkezi, hukuki girişim başlatılacağını açıkladı.
Oyuncakçı, kitabevi ve kırtasiyeler ile internet üzerinden satışı yapılan 'Çözülmemiş Davalar' adı altındaki oyun serisi, çeşitli cinayet senaryolarını içeriyor. Çeşitli firmalar tarafından hazırlanan bu oyunların, özellikle oyuncak satışı yapılan mağazalarda satışa sunulması dikkati çekti.
Gerçek dava dosyası gibi
Bu oyunlar, 12+, 13+ ve 14+ gibi yaş gruplarına yönelik internet üzerinden de satışa sunuluyor. Çeşitli başlıklarda sunulan ve gerçek dava dosyalarını andıran cinayet oyunlarının içeriğinde; cinayet olaylarına ilişkin şüphelilerin sorgu kayıtları, ipuçları, olay yeri fotoğrafları, mesajlaşmalar, otopsi raporları, sözde intihar mektubu gibi çok sayıda kurgusal belge bulunuyor. Her yaştan çocuğun girdiği ve görebileceği mağazalarda satışı yapılan bu oyunlar, yoğun ilgi görüyor. Bir oyuncakçı mağazası yetkilisi, özellikle 18 yaş altı gençlerin bu oyunlara talebinde artış olduğunu, satışının son dönemde arttığını söyledi.
"Ciddi bir problem"
Antalya Barosu Çocuk Hakları Merkezi Başkanı, Avukat Serap Ertuğrul, şiddet içeren ve teşvik eden oyunların çocuklar noktasında piyasaya sürülmesinin doğru bir yaklaşım olmadığını kaydetti. Özellikle suça sürüklenen çocukların yoğun tartışıldığı bir dönem yaşandığına dikkati çeken Serap Ertuğrul, "13-14 yaş grubuna, içinde şiddet üyesi barındıran oyunların, özellikle çocuklara yönelik oyuncakların yer aldığı mağazalarda satılması tabii ki ciddi bir problem. Bununla ilgili verileri topladıktan sonra yasal işlemleri de baro olarak başlatacağız. Çocuklara yönelik yayınların mutlaka izinle olması gerekiyor. Bu oyun olarak piyasaya sürülmüşse, çocukların yaş ve gelişimleri gözetilerek gerekli süreçler yürütüldükten sonra olması gerekiyor" dedi.
"Yetişkinler için bile çok sakıncalı içerikler var"
Bu oyunlarda cinayet ve şiddetin sıradanlaştırıldığını kaydeden Ertuğrul, "Yetişkinler için bile çok sakıncalı olabilecek bu oyunların çocuklar için piyasaya sürülüyor olması çok vahim bir durum. Çoğu zaman bunlar ceza dosyalarında gördüğümüz birtakım şeyler ama dediğim gibi yetişkinin bile ruh sağlığını bozabilecek nitelikte içerikler taşıyor. Çocuğun sağlık, ahlak ve güvenliği, üstün yararını esas alan bir yaklaşım olması lazım. Fakat bu oyunlarda çocukların ne gelişimleri ne de psikolojik durumlarının gözetildiğini düşünüyorum" diye konuştu.
"Bir intihar mektubu var örneğin"
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Tuba Mutluer ise oyun kapaklarında görülen temaların bile ürpertici olduğunu dile getirerek, 'Çöpteki Kadın Cesedi' adlı oyuna dikkati çekti. Doç. Dr. Mutluer "İçinde uygunsuz deliller, bir intihar mektubu var örneğin. 'Merhaba ben Elif, yaşama sevincimi yitirmiş artık yaşamak istemeyen birisiyim' gibi, bunlar çok hassas ve çok ağır içerikler. Bir oyunda bu şekilde materyallerin asla bir alet ya da araç olmaması gerekir" dedi.
"Kabul edilemez"
Kurgusal zihinle, gerçek zihin arasında çok ciddi farklılık olduğunu, 12 yaş altı çocukların bunun bir kurgu olduğunu anlayamayacağını belirten Doç. Dr. Mutluer, "Bu çoğu zaman ergenliğin son zamanlarında gelişiyor. Daha geç ergenlikte bile baktığımız zaman özenme, oradaki kurgunun içine girme, 'Böyle bir durum ya benim de başıma gelirse, ya benim annemi de çöpe atarlarsa' gibi. Bunun bu şekilde oyunlaştırılarak, çocuklara ve ergenlere sunulması kabul edilemez" diye konuştu.
"Çocuk şiddeti bir oyun gibi görmekte"
Son zamanlarda çocuklarda görülen şiddet vakalarının toplumu derinden sarstığını belirten Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili Avukat İbrahim Güllü ise "Çocukların şiddete ve hatta öldürmeye yönelik davranışları ile karşısındakine zarar verme eğilimlerinin arttığı gözlenmekte. Yaşanan olaylar ve uzman görüşleri, çocuklardaki bu şiddet eğilimi izlenen film, videolardan ve oynanan oyunlardan kaynaklı olduğu yönünde. Çocukların oynadığı oyunlardaki karakterlerle kendilerini özdeşleştirdiği ve çevresindeki insanları oyundaki düşman ya da yok edilmesi gereken karakterler gibi algıladıkları görülmekte. Çocuk, şiddeti bir oyun gibi görmekte. Oyunu kazanmak için de herkesi yok etmek zorunda olduğunu zihninde kabul ediyor" diye konuştu.
Firma: 'Oyuncak değil; yetişkinler için üretilmiş kutu oyunları'
Bu tür oyunların üretimini yapan bir firmadan yapılan açıklamada, "Markamız ve ürünlerimiz yetişkinler için tasarlanmıştır. Bununla ilgili yaş uyarılarımız ürün üzerinde ve ilanlarda belirtilmiştir. Ürünümüz oyuncak değil; yetişkinler için üretilmiş kutu oyunlarıdır. Piyasada aile yapısını ve sosyal yapıyı bozan oyunların muadillerini, temiz içerikle hazırlayıp bu konuda toplumsal bir çalışma da yürütüyoruz" denildi.
'Çözülmemiş Davalar' ürün grubunun üretiminin de hassasiyetle yapıldığı dile getirilen firma açıklamasında, "Biz, dehşet verici içerikler veya ahlaki dezenformasyon olmaması adına büyük özen gösteriyoruz. Hatta oyunun içerisine ahlaki değerlere teşvik eden içerikleri özellikle yerleştiriyoruz. Örneğin bir gazete tasarlayacaksak, senaryo metnini oluşturduktan sonra köşe yazılarına temel ahlaki öğelerle ilgili metinler yazıyoruz. Örneğin bir davamızda, kadına şiddet ve kadınlara yönelik işlenen suçları ele alırken, bunun ahlaki boyutunu da metinlerimizde aktardık. Ayrıca bölüm sonlarında 'tiratlar' tasarlıyoruz. Müşteri oyunu bitirip cevabı okuduğunda, özenle hazırladığımız tirat videosuyla toplumsal ve ahlaki değerleri yeniden hatırlatıyoruz" ifadelerine yer verildi.
