Türkiye, 31 Mart 2024 Pazar günü gerçekleşecek olan mahalli idareler seçimi için sandık başına gitmeye hazırlanırken, seçmenler seçim sürecinin nasıl süreceğini araştırıyor. Peki, seçim takvimi nasıl işleyecek? Beyaz, turuncu, mavi ve sarı pusula ne anlama geliyor? Oylar kaç zarfa koyulacak? İşte, 15 soru cevapta seçime dair merak edilenler.
Türkiye, yerel yöneticilerini seçmek için 31 Mart 2024 Pazar günü yapılacak mahalli idareler seçimi için sandık başına gitmeye hazırlanıyor.
Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) 1 Ocak'ta başlayan seçim takvimi işliyor. Seçim süreci, oy kullanma ve oyların sayılmasına ilişkin 15 soru ve cevapları.
1- Askıya çıkan seçmen listeleri ne zamana kadar kontrol edilebilecek? Seçmen listeleri muhtarlıklarda askıya çıkarıldı. Seçmenlerin isimlerini 17 Ocak Çarşamba gününe kadar kontrol etmesi gerekiyor. Listede isimlerini bulamayanlar, il ve ilçe nüfus müdürlüklerine başvuracak.
2- Seçmen listeleri ne zaman kesinleşecek? 7 Şubat'ta, seçmen kütükleri kesinleştirilecek, seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların belirlenmesine başlanacak. Seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıklar 11 Şubat'ta tamamlanacak.
3 - Seçmen bilgi kağıdı ne zaman gelir? Seçmen bilgi kağıtlarının dökümüne ve dağıtımına 29 Şubatta başlanacak. 24 Martta seçmen bilgi kağıtlarının seçmenlere dağıtımı tamamlanacak.
4 - Seçime kaç siyasi parti katılacak? YSK, 36 siyasi partinin katılabilme yeterliliğine sahip olduğunu belirledi.
Buna göre, alfabetik sırayla seçime katılabilecek partiler Adalet Birlik Partisi, Adalet Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi, Anadolu Birliği Partisi, Anavatan Partisi, Aydınlık Demokrasi Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Büyük Türkiye Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Parti, Emek Partisi, Gelecek Partisi, Genç Parti, Güç Birliği Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Halkın Kurtuluş Partisi, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi, Hür Dava Partisi, İYİ Parti, Memleket Partisi, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Milli Yol Partisi, Saadet Partisi, Sol Parti, Türkiye İşçi Partisi, Türkiye Komünist Hareketi, Türkiye Komünist Partisi, Vatan Partisi, Yeniden Refah Partisi, Yenilik Partisi, Yeni Türkiye Partisi ile Zafer Partisi seçime katılabilecek.
5 - Siyasi partilerin belediye başkan adaylarının listeleri ne zaman netleşecek Siyasi partilerin aday adayı listelerini ilgili seçim kurullarına 31 Ocak'a kadar bildirmesi gerekecek. Siyasi partiler, aday listesindeki eksiklikleri 22 Şubat'a kadar tamamlayacak. Geçici aday listeleri 23 Şubat'ta, kesin aday listeleri 3 Mart'ta ilan edilecek.
6 - Büyükşehir belediyesi sınırlarında yaşayan seçmen neler için oy kullanacak?
Her seçmen, kanunda sayılan istisnalar dışında, hangi sandık seçmen listesinde kayıtlı ise ancak o sandıkta oy kullanabilecek. Bir seçmen, hangi seçim çevresinin seçmeni ise ancak o seçim çevresinde yapılan seçimler için oy kullanabilecek.
Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon ve Van'daki seçmenler, "büyükşehir belediye başkanı", "belediye başkanı", "belediye meclis üyeliği" ile "muhtarlık ve ihtiyar heyeti" için oy kullanacak.
7 - Büyükşehir olmayan illerde neler için oy verilecek? Büyükşehir olmayan illerde ise "il genel meclisi üyeliği", "belediye başkanı", "belediye meclis üyeliği" ve "muhtarlık ve ihtiyar heyeti" için oy verilecek.
8 - Köyde yaşayan seçmen neler için kullanacak? Köylerde ise "il genel meclisi üyeliği" ile "muhtarlık ve ihtiyar meclisi" için oy atılacak.
9 - Oy pusulaları ne renk? Büyükşehir belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası "beyaz", il genel meclisi üyeliklerine ilişkin pusula "turuncu", belediye başkanlığına ilişkin oy pusulası "mavi", belediye meclisi üyeliğine ilişkin oy pusulası ise "sarı" renkli olacak.
10 - Tüm pusulalar kaç zarfa koyulacak? Seçmenler tüm oy pusulalarını tek zarfa koyacak.
11 - Oy verme işlemi hangi saatler arasında yapılacak?
YSK, seçimin mart ayında olması nedeniyle mevsim şartları ve güneşin batış saatini dikkate alarak, doğudaki 32 ilde oy verme saatini bir saat erkene aldı. Bu nedenle, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır, Kilis illerinde ve bu illerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacak.
- Bu illerin dışında kalan diğer illerde oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak.
12 - Oylar saat kaçta sayılmaya başlayacak? Oy verme saatlerinin 07.00-16.00 olduğu illerde saat 16.00'dan önce, diğer illerde saat 17.00'den önce oylar sayılmaya başlanamayacak. Sandık seçmen listesindeki bütün seçmenler oylarını kullanmış olsalar bile oy vermenin bitim saatinden önce sandıklar kesinlikle açılmayacak.
13 - Önce hangi oylar sayılacak? Büyükşehirlerde, sırasıyla büyükşehir belediye başkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve muhtarlık, diğer illerde, sırasıyla belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, il genel meclisi üyeliği ve muhtarlık, seçimlerine ait oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.
14 - Yurt dışındaki seçmen oy kullanacak mı? Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı her seçmen, milletvekili genel seçimi, Cumhurbaşkanı seçimi ve halkoylamasında, yurt dışı temsilciliklerde ve gümrük kapılarında kurulacak sandıklarda oy verme hakkına sahip. Yurt dışındaki seçmenler yerel seçimde oy kullanamıyor.
15- Cezaevindeki seçmenler oy kullanabilecek mi? Anayasa'ya göre, taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler oy kullanamıyor. Ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklular ile taksirli suçlardan hükümlüler için bu seçimde de cezaevlerinde sandık kurulacak.
