Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İnci Tüney Kızılkaya, Türkiye'deki denizlerde sayıları artan istilacı balon balıklarının, ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 2 milyon avro zararı olduğunu ifade etti. Ülkemizdeki denizlerde balon balıklarını yiyebilecek hiçbir türün bulunmaması sayılarını her geçen gün katlanarak artmasına yol açıyor.
Doç. Dr. Kızılkaya yaptığı açıklamada, şu an Türkiye'deki denizlerde yedi farklı türde balon balığı bulunduğunu belirterek, bunların Süveyş Kanalı üzerinden geldiğini aktardı.
Akdeniz'de deniz suyu sıcaklığının artmasıyla çok fazla göçmen türün gelmeye başladığını hatırlatan Kızılkaya, "Bu göçmen türlerden bazıları aşırı derecede çoğalarak baskın konuma geliyor. Biz bu tür canlılara istilacı tür diyoruz. İklim değişikliği ve Süveyş Kanalı'nın genişlemesi de bu istilayı hızlandırdı." dedi.
İnci Tüney Kızılkaya, bilinen en tehlikeli balon balığı türünün ilk olarak 2005 yılında Gökova Körfezi'nde tespit edildiğini vurguladı.
Söz konusu türün ekonomiye etkisini anlatan Kızılkaya, şunları kaydetti:
"Türkiye'de balon balıklarının, ekonomiye yıllık yaklaşık 2 milyon avro zarar verdiği yapılan çalışmalarla gösterilmiş durumda. Türkiye'nin Akdeniz ve Güney Ege Denizi kıyılarında yayılan bu balıklar, balıkçılık endüstrisine zarar vermektedir. Hızla çoğalan bu balıklar, yerel balık popülasyonları üzerinde ciddi bir baskı oluşturmaktadır. Balon balıklarının en büyük ekolojik zararı ise hızla çoğalmaları ve onları yiyebilen hiçbir canlının bizim denizlerimizde bulunmamasıdır."
Kızılkaya, balon balığının ölümcül derecede toksin içerdiğini ve kesinlikle yenmemesi gerektiğini dile getirerek, şunları söyledi:
"Gökova, Kaş ve İskenderun'dan temin ettiğimiz balıklarla yaptığımız çalışmalarda balığın tüm dokularının tehlikeli oranda toksin içerdiğini belirlemiştik. Balon balığının içerisindeki tetrodotoksin maddesi ağrı kesici olarak kullanılabilirliğine yönelik çeşitli araştırmalar ve girişimler mevcut ancak henüz onaylanıp piyasaya sürülebilmesi için zaman var. Ekosistemimiz ve ekonomimiz için balon balıklarının çoğalmasını engellemeye çalışıyoruz."
Doç. Dr. İnci Tüney Kızılkaya, Tarım ve Orman Bakanlığının bu anlamda halkı bilinçlendirmek için çeşitli projeler geliştirdiğini sözlerine ekledi.
Balon Balıklarının Doğaya Zararları
Balon balıkları, yerli türlerin yaşam alanlarını işgal ederek doğal dengeyi bozar.
Yabancı bir tür olarak, yerli türlerin rekabet edemeyeceği avantajlara sahip olabilir.
Balon balıkları ayrıca su bitkilerinin yayılmasını engelleyerek su kalitesini etkileyebilir.
Doğal Dengenin Bozulması
Bu tür, yerli balıkların besin kaynaklarını tüketerek ekosistemi etkileyebilir.
Bu durumda, yerli balıkların popülasyonu azalabilir ve habitatlarında değişiklikler meydana gelebilir.
Yabancı türlerin kontrolsüz yayılımı, su kaynaklarının biyolojik çeşitliliğini azaltabilir ve ekosistemi bozabilir.
Tür Çeşitliliğine Etkileri
Balon balıkları, diğer türlerin üreme ve beslenme davranışlarını etkileyebilir ve bazı türlerin neslinin tükenmesine neden olabilir.
Bu durum, ekosistemin dengesini bozarak doğal tür çeşitliliğini azaltabilir.
