İnanç soyut olmasına rağmen farklı ibadet şekilleri onu görünür kılar. İslam’ın beş şartından biri olan hac aynı zamanda tüm dünyadaki Müslümanların birbirilerini gördükleri ayrıcalıklı bir zaman dilimi. Hacı adayları sadece birbirilerini görmekle kalmıyorlar. Aynı zamanda tüm dünyanın ihram içindeki görüntülerini görmelerine de vesile oluyorlar.
TEK BİR İNSANLIK
Her ırktan insanın buluşma yeri Kabe. Malcolm X, hac ziyaretinde beyaz Müslümanlarla aynı safta yer almaktan dolayı şaşırmıştı. Birçok beyaz Müslüman için de zenci Müslümanların varlığının görüldüğü yer hac. Irkçılığa karşı doğal bir duruş, insanlığın farklı hallerini hatırlamak için doğal bir tecrübe.
TABASKİ
Senegal dilinde kurban bayramına Tabaski deniliyormuş. Çocukların da olduğu bölge ahalisi Dakar’daki bu pazarda kurbanlıkları önce okyanusta yıkıyor sonrasında ise fırça ile kurutuyor. İnsanlar gibi kurbanlıklar da bayrama temizlenmiş olarak giriyor. Çocuklar için unutulmaz bir anı, büyükler için ihmal edilmemesi gereken bir görev.
BAYRAMLAŞMAK
Kurban pazarında bir çoban devesinin başında bekliyor. Belki bir müşteri gelecek, belki de eve işini tamamlamadan geri dönecek. İnsanlık defterinin sayfalarından biri zaman ve mekanın insanla bütünleştiği bu anlarda fotoğraflaşıyor. Öncesini ve sonrasını sadece tahmin edebiliyoruz. Elimizde olansa sadece görebildiğimiz bir kare. (Fotoğraf: Arif ALİ / AFP)
AĞZIMIZ TATLANSIN
Yemenli Adam Sana’da bayram için şeker alıyor. Hazreti İbrahim’in Allah’a olan teslimiyetinin Sembolü olan bayram aynı zamanda fedakarlığı sembolize ediyor. Şekerler ise, insanların arasındaki iletişimin güçlenmesi için küçük birer vesile sadece. (Fotoğraf: Mohammed HUWAIS / AFP)
MÜSTESNA YALNIZLIK
Duaya durmak… Kâbe’nin tam karşısında eller duaya açılıyor ve o an fotoğrafçının gözünden kaçmıyor. İnsanın tüm eksiklikleriyle kendini Yaratıcısına açtığı müstesna an yalnızlığın en yalın hali. Üzerinde ihram dilinde dua. Allah tarafından görüleceğinden emin ve mahcup.
