Nevşehir'in Derinkuyu ilçesinde Bizans döneminde akıl hastanesi olarak kullanıldığı belirtilen Aya Maryeros Yer Altı Manastırı'nın turizme kazandırılması amacıyla çalışma başlatıldı.
Cumhuriyet Mahallesi'ndeki metruk binanın bodrum katında girişi 1990'lı yıllarda tespit edilen manastırın Derinkuyu Kaymakamlığı ve belediye tarafından başlatılan temizlik ve restorasyon çalışmalarının ardından turizme kazandırılması planlanıyor.
Bölgedeki yer altı şehirlerinden örneklerle benzerlik taşıyan Aya Maryeros Yer Altı Manastırı, tüneller, yaşam alanları, çeşitli odalar, mahzen ve kayadan oyma galerilerden oluşuyor.
"Burası daha önce atıl durumda çöp alanı gibiydi"
Derinkuyu Belediye Başkanı Taner İnce, çeşitli kaynaklara göre, Aya Maryeros Yer Altı Manastırı'nın dünyada yeri tespit edilmiş en eski akıl hastanesi olduğunu belirterek, alanın turizme kazandırılmasının bölgeye katkı sunacağını söyledi.
Milattan sonra 4. yüzyılda ruhsal rahatsızlıkları bulunan hastaların burada din adamları nezaretinde tedavi edildiğini anlatan İnce, şöyle konuştu:
"Burası dünyanın en eski ve ilk akıl hastanesi. Burası hastaların tedavi edilmesi için hastane görevi görmüş. Aya Maryeros Yer Altı Manastırı, geçmişte Hristiyan din adamları tarafından hastaların tedavi ve terapi edildiği yerdir. Burası çok eski bir tarihe dayanmasına rağmen maalesef ilçemize ve turizmimize henüz kazandıramadık. Manastır, şu anda özel mülkiyet. Alanı kamulaştırdıktan sonra müze olarak hizmete alma çalışmaları daha hızlı ilerleyecek. Valimiz ve kaymakamımızın da desteğiyle ilerliyoruz. Gerek siyasi irade gerek bürokrasi olarak devletimiz bize destek veriyor. Burası daha önce atıl durumda, çöp alanı gibiydi. Buradan kamyonlarla toprak çıkarttık. Geçici bir aydınlatma sistemi kurduk ve emniyet birimlerimizle işbirliği halinde güvenlik önlemleri de alıyoruz."
İnce, bölgeyi ziyaret eden turistlerin de ilgi gösterdiği Derinkuyu Yer Altı Şehri'ne sahip ilçede tarihi mekanlarda keşif ve değerlendirme yaptıklarını kaydetti.
"Manastır, yerin 10-15 metre kadar altında yer almaktadır"
Eski çağlara yönelik araştırmalar yürüten tarihçi Dr. Eray Karaketir de Doğu Roma döneminde zulümlerden kaçarak Kapadokya'ya gelen Hristiyanların inşa ettikleri birçok yer altı şehrinin bulunduğunu, Aya Maryeros'un da bu örneklerden biri olduğunu söyledi.
Asırlar boyunca defineciler tarafından tahrip edilmiş yer altı yerleşiminin bölge turizmine farklı soluk katacağına inandığını dile getiren Karatekir, "Manastır, yerin 10-15 metre kadar altında yer almaktadır. Burasının özellikle akıl hastalarının iyileştirildiği bir alan olarak işlev gördüğü, hizmet ettiği biliniyor. Tarih kalıntılarına baktığımızda da manastırların normal bir yaşam alanının ya da dini faaliyetlerin haricinde, aynı zamanda ruhsal hastalıkları olanların tedavi edildiği bir alan olarak kullanıldığı görülüyor." diye konuştu.
Manastırın tünellerinin bölgenin en uzun Derinkuyu Yer Altı Şehri ile bağlantılı olduğunu öngördüklerini kaydeden Karatekir, "Defineciler tarafından özellikle ahşap çerçeve ve kapıları kırılmış, belli kolonları tahrip edilmiş. Birkaç hafta önce her taraf daha dağınıktı. Tahrip edilen bölgelerinin bakımı, ışıklandırılması, buna benzer faaliyetlerle buranın çok daha geniş bir alana yayılacağı, açılmayan tünellerden daha ileri aşamalara gideceği görülüyor." ifadelerini kullandı.
