Sanayi devriminin henüz yaşanmadığı 1700 yılında, dünya nüfusu büyük ölçüde imparatorluklar arasında dağılmış durumdaydı. Modern ulus devletlerin henüz ortaya çıkmadığı bu dönemde, en kalabalık güçler Asya kıtasında yer alıyordu. 1700'lü yıllarda dünyanın en kalabalık 10 devletini derledik. İşte Osmanlı'nın listedeki yeri.
Listenin zirvesinde 158 milyon nüfusla Babür İmparatorluğu bulunurken, onu 150 milyonluk Çin İmparatorluğu izledi. Osmanlı İmparatorluğu ise yaklaşık 27,5 milyonluk nüfusuyla üçüncü sırada yer aldı. Osmanlı’yı çok küçük bir farkla Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu takip etti.
Dönemin en kalabalık 10 devleti arasında Japonya, İspanya, Fransa, Rusya, Kore ve İran gibi büyük yapılar da yer aldı. Bu tablo, 18. yüzyıl başında nüfus yoğunluğunun Asya’ya kaydığını ve Avrupa’nın henüz sanayi öncesi bir yapı sergilediğini gözler önüne seriyor.
Osmanlı İmparatorluğu ise Balkanlar’dan Kuzey Afrika’ya uzanan çok uluslu yapısıyla bölgenin en güçlü siyasi ve demografik merkezlerinden biri olmaya devam ediyordu.
İŞTE 1700'LÜ YILLARDA DÜNYANIN EN KALABALIK DEVLETLERİ
1. Babür İmparatorluğu
📍 Hint Alt Kıtası
👥 158.400.000 kişi
Asya’nın en kalabalık gücüydü. Verimli tarım alanları ve köklü yerleşik düzen sayesinde nüfusu oldukça yoğundu.
2. Çin İmparatorluğu (Qing Hanedanı)
📍 Doğu Asya
👥 150.000.000 kişi
Binlerce yıllık yerleşik hayat ve gelişmiş tarım sistemleri sayesinde yüksek nüfus barındırıyordu.
3. Osmanlı İmparatorluğu
📍 Anadolu, Balkanlar, Orta Doğu ve Kuzey Afrika
👥 27.519.000 kişi
Çok uluslu yapısı, stratejik ticaret yolları ve geniş coğrafyasıyla döneminin en önemli güçlerinden biriydi.
4. Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu
📍 Orta Avrupa
👥 27.400.000 kişi
Avrupa’nın en kalabalık siyasi birliklerinden biri olarak Osmanlı ile benzer bir nüfusa sahipti.
5. Japon İmparatorluğu
📍 Japonya Adaları
👥 27.000.000 kişi
Daha kapalı bir toplum yapısına sahip olmasına rağmen tarımsal verimlilikle yüksek nüfusu koruyordu.
6. İspanya İmparatorluğu
📍 İber Yarımadası ve sömürgeler
👥 24.530.000 kişi
Sömürgecilik faaliyetlerine rağmen anakaradaki nüfusu sınırlıydı.
7. Fransa Krallığı
📍 Batı Avrupa
👥 21.471.000 kişi
Henüz sanayileşmemiş olan Fransa, güçlü tarım ekonomisiyle önemli bir nüfus merkezine sahipti.
8. Rus İmparatorluğu
📍 Doğu Avrupa ve Sibirya
👥 13.616.000 kişi
Geniş topraklarına rağmen iklim ve coğrafi koşullar nüfus yoğunluğunu sınırlıyordu.
9. Kore Krallığı (Joseon Hanedanı)
📍 Kore Yarımadası
👥 12.000.000 kişi
Yalıtılmış yapısı ve yerleşik tarım sistemiyle öne çıkan bir Doğu Asya devleti.
10. Safevi Devleti
📍 İran
👥 10.000.000 kişi
Gelişmiş sulama sistemleri ve şehir kültürüyle bölgesel bir güçtü.
Kaynak: Two Thousand Years of Economic Statistics: World Population, GDP, and PPP
(İki Bin Yıllık Ekonomik İstatistikler: Dünya Nüfusu, GSYİH ve SAGP)
Yazar: Aleksandr Vladimirovich Avakov
