Sigorta başlangıç yıllarına göre değişen emeklilik sistemi, 1994, 2008 ve 2018’de işe başlayanlar için yeni alternatifler sunuyor. 3600, 4500 ve 5400 prim günü üzerinden şekillenen modellerle, belirli şartları sağlayan vatandaşlar daha erken emeklilik fırsatı yakalayabilecek. Yaş, prim günü ve sigortalılık süresi gibi kriterler dikkate alınarak yapılan yeni düzenlemeler, milyonlarca çalışan için farklı emeklilik yollarını gündeme getiriyor.
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son düzenlemelerle, sigorta giriş yılına göre emeklilik şartları yeniden şekilleniyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi farklı yıllarda çalışmaya başlayan sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günüyle emeklilik imkanı gündeme geldi. Yaş sınırı, hizmet süresi ve prim günü koşulları birlikte değerlendirilerek oluşturulan yeni modeller, daha kısa sürede emekli olmayı hedefleyen vatandaşlar için alternatif seçenekler sunuyor.
FARKLI TARİHLER, FARKLI KOŞULLAR: 3600, 4500 VE 5400 GÜNLE EMEKLİLİK HESABI
Türkiye’de emeklilik şartları, sigorta giriş tarihine göre şekilleniyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi belirleyici yıllarda işe başlayanlar için farklı prim ve sigortalılık süreleriyle kısmi emeklilik fırsatları bulunuyor. SGK sisteminde yer alan bu alternatif formüller, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan vatandaşlar için emeklilik kapısını aralıyor.
1994 ÖNCESİ İÇİN 3600 GÜN FORMÜLÜ
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar, 3600 prim günü ve 15 yıl sigortalılık süresini tamamladıklarında kısmi emeklilik hakkına kavuşabiliyor. Bu kapsamda kadınların 50, erkeklerin ise 55 yaşını doldurması gerekiyor. Özellikle kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu model cazip bir çözüm sunuyor.
2008 GİRİŞLİLERE 4500 GÜNLE EMEKLİLİK YOLU
1999 sonrası sigorta girişi yapılan çalışanlar için kısmi emeklilik koşulları ağırlaşıyor. Bu kişiler, 4500 gün prim ödemesi ve 25 yıl sigortalılık süresiyle emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkeklerde ise 60 olarak uygulanıyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun süreli sigortalılık süresine ulaşmakta zorlananlara avantaj sağlıyor.
2018 SONRASI GİRİŞLERDE 5400 GÜNLÜK MODEL
2008 sonrası sigortalı olanlar için en ağır kısmi emeklilik şartları geçerli. Bu grup için 5400 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi aranıyor. Kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekliliğe hak kazanabiliyor.
ENGELLİ VE MALULEN EMEKLİLİK SEÇENEKLERİ
VERGİ İNDİRİMİYLE ERKEN EMEKLİLİK
En az %40 oranında engelli raporuna sahip çalışanlar, vergi indirimi hakkı kazanarak yaşa takılmadan emekli olabiliyor. Bu durumda gereken prim günleri ve sigortalılık süresi engellilik oranına göre değişiyor:
%40–49 için 18 yıl ve 4100 gün,
%50–59 için 16 yıl ve 3700 gün,
%60 ve üzeri için ise 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.
MALULEN EMEKLİLİKTE SAĞLIK RAPORU ŞART
Çalışma gücünün %60’ını kaybeden bireyler, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü üzerinden malulen emekli olabiliyor. Bu hak, sadece çalışamayacak durumda olan bireylere tanınıyor. Emeklilik sonrası yeniden çalışma durumunda maaş iptal ediliyor.
ENGELLİ ÇOCUĞU OLAN ANNELERE ERKEN EMEKLİLİK DESTEĞİ
Bakım yükü taşıyan annelere yönelik önemli bir destek de engelli çocukları olanlara sağlanıyor. Bu annelerin prim günlerine her yıl için %25 oranında ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu ek günler emeklilik yaşından da düşülüyor. Bu sayede kadınlar daha erken ve avantajlı şekilde emeklilik hakkı kazanıyor.
UZUN VADELİ EMEKLİLİK STRATEJİSİ NASIL OLMALI?
Emeklilik yaş ve prim koşullarınızı sigorta başlangıcınıza göre belirleyin.
Eksik günleri doğum, askerlik ya da yurtdışı borçlanmasıyla tamamlama yollarını araştırın.
Engel durumunuz varsa vergi indirimi ya da malulen emeklilik gibi özel hakları değerlendirin.
Engelli evladınız varsa sağlanan ek prim avantajlarıyla emeklilik yaşınızı öne çekilebiliyor.
