Ehliyet alma sürecinde IQ testinin uygulanacağı ve IQ'su belirli bir sınırın altında olanlara ehliyet verilmeyeceği gündeme geldi. Belirli bir zeka seviyesinin altında kalan bireylere sürücü belgesi verilmemesi yönünde tartışmalar sürerken, bu uygulamanın yasal dayanağı da mercek altına alındı. Konuyla ilgili düzenlemeler, "Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik" kapsamında ele alınıyor. Peki, Ehliyet IQ testi uygulaması ne zaman başlayacak? Ehliyet almak için IQ kaç olmalı, test nasıl, nerede yapılacak? İşte yeni ehliyet alma şartlarına dair ayrıntılar
Son günlere bu haber damgasını vuruyor. Sosyal medyada en çok paylaşılan konular arasında yer alan 'Ehliyette İQ 79 kriteri' araştırılıyor. Akıllarda ise bu testin herkese uygulanıp uygulanmayacağı.
EHLİYETTE IQ ŞARTI KAÇ?
Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik'te IQ seviyesi 79 ve altında olan bireyler ehliyet alamayacak.
RUH VE SİNİR HASTALIKLARI MUAYENESİNE İLİŞKİN ESASLAR
Ehliyet alımında IQ testine dair düzenlemeler, mevcut yönetmelikte “Ruh ve sinir hastalıkları muayenesine ilişkin esaslar” başlığı altında değerlendiriliyor. Bu kapsamda, zihinsel yeterliliği etkileyebilecek durumlar sürücü adayları açısından göz önünde bulunduruluyor.
Ruh sağlığını ilgilendiren bazı durumlar ehliyet alım sürecinde özel değerlendirmeye tabi tutuluyor. Doğuştan gelen ya da hastalık, travma ya da beyin ve sinir cerrahisi sonrası ortaya çıkan ciddi akıl hastalıkları, zeka geriliği, demans (bunama) veya yaşlılığa bağlı davranış bozuklukları bu kapsamda yer alıyor. Ayrıca muhakeme, davranış ve uyum yetilerini belirgin şekilde etkileyen kişilik bozuklukları, dürtü kontrol bozuklukları ve ciddi davranış bozuklukları da dikkate alınıyor.
SÜRÜCÜ BELGESİ VERİLEMEYECEK DURUMLAR
Zekâ geriliği (IQ düzeyi 79 ve altı),
Bunama,
Dikkat bilinci, duygu ve heyecanı düşünceyi bozan sürekli bir hastalığın ya da ilaç kullanımının olması,
Alkol bağımlılığı olanlar veya alkollü araç kullanmaktan vazgeçmeyenler,
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelere bağımlı olanlar veya bağımlı olmasa da düzenli olarak kullananlar.
EHLİYET IQ TESTİ NE ZAMAN BAŞLAYACAK? ZATEN VAR MI?
Ehliyette İQ testi mevcut yönetmelikte "Ruh ve sinir hastalıkları muayenesine ilişkin esaslar" kapsamında yer alıyor.
IQ testleri bazı merkezlerde yapılabiliyor. Herkese uygulanan bir test olmamakla birlikte ehliyet için rutin sağlık kontrolünüzde doktorun şüphelenmesi halinde IQ testi isteyebiliyor.
'IQ'NUN 79'UN ALTINDA OLMASI HASTALIK MI?''
IQ 79 ve altının ne demek olduğu çok önemli. IQ'nun 79'un altında olması zeka geriliği olarak tanımlanabiliyor. Bunama, dikkat ve bilinç bozuklukları ile duygusal dengesizliğe neden olan kalıcı hastalıklar da sürücü belgesinin verilmesini engelleyen koşullardan bazıları.
Sürücü ve sürücü adaylarının sağlık muayeneleri; Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastaneler tarafından gerçekleştiriliyor. Üniversite hastaneleri, aile sağlığı merkezleri ve özel sağlık kuruluşlarında bazı işlemler yapılabiliyor.
EPİLEPSİ HASTALARI İÇİN YENİ UYGULAMA
Öte yandan, son beş yıl içinde nöbet geçirmemiş epilepsi hastalarına artık ehliyet verilebilecek.
TÜMÖR HASTALARINA KISITLAMA GELDİ
Daha önce metastaz yapmayan kötü huylu tümör hastalarına B ve F sınıfı ehliyet verilebiliyordu. Ancak yeni düzenlemeyle, sinir sistemine metastaz yapmış tümör hastalarına sürücü belgesi verilmeyecek.
