Ev kadınlarına emeklilik konusu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın son açıklamalarıyla yeniden gündeme geldi. Bakan Işıkhan, ev hanımlarına emeklilik hakkı tanınacağını, ancak bu düzenlemenin belirli kriterlere göre şekilleneceğini belirtti. Buna göre, başvuru şartlarında ev kadınlarının sahip olduğu çocuk sayısı, engellilik durumu, ev içinde geçirilen hizmet süresi ve sosyal güvenceye katkı sağlayabilecek diğer kriterler değerlendirilecek. Bu kapsamda emeklilik yaşı ve prim gün sayısı da belirlenecek. Vatandaşların en çok merak ettiği konuların başında ise ev hanımlarına emeklilik başvurusu için hangi koşulların aranacağı geliyor. İşte, ev kadınlarına emeklilik şartları hakkında detaylı bilgiler.
Ev hanımlarına emeklilik hakkı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın son açıklamalarıyla yeniden gündeme geldi. Bakan Işıkhan, ev kadınlarının sosyal güvenlik sistemine daha etkin dahil edilmesi için yeni bir düzenleme üzerinde çalışıldığını belirterek, bu hakkın ev kadınının kaç çocuğu olduğu, engelli olup olmadığı, geçirilen hizmet süresi gibi kriterlerin rol oynayacağını söyledi. İsteğe bağlı sigorta yoluyla emeklilik imkânı genişletilirken, ev hanımlarına devlet desteklik emeklilik sistemi hayata geçirilecek. Peki ev kadınlarına emeklilik ne zaman? Ev hanımlarına emeklilik başvuru şartları nelerdir, yaş ve prim koşulları nasıl işleyecek?
EV HANIMLARINA EMEKLİLİK NE ZAMAN ÇIKACAK?
Yeni yapılacak düzenleme ile yine aktif bir sigortası ve sosyal güvencesi olmayan ev kadınları isteğe bağlı sigorta kapsamında sosyal güvenlik sistemine dahil edilecek. Primin üçte birini ise devlet karşılayacak. Yeni düzenleme ile ev kadınlarının ödeyeceği prime devlet destek olacak. Şöyle bir örnekle anlatayım: Bugün için isteğe bağlı sigortalılıkta aylık ödenecek prim, en az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da brüt asgari ücretin 7.5 katının yüzde 32’si kadar.
Hesabı asgari ücret üzerinden yaparsak, aylık ödenecek asgari prim tutarı 8.321 lira. Tabi, bu rakamın üzerinde de prim ödenebilir, ancak en düşük ödenecek tutar aylık 8.321 lira. Devlet, primin üçte birine destek olacağı için, 8.321 liralık primin 2.777 lirasını her ay devlet karşılayacak, ev kadını ise 5.544 lirayı kendi ödeyecek. Yıllık olarak bakarsak, ödenecek toplam prim 99.852 lira olacak, bunun 33.284 lirasını devlet karşılayacak, 66.568 lirasını ise ev kadını SGK’ya ödeyecek.
EV HANIMLARINA EMEKLİLİK NASIL OLACAK?
Bakan Işıkhan, açıklamasında, ev kadınlarına emeklilik hakkı tanınacağını, ancak bunun sınırının iyi belirlenmesi gerektiğini belirterek, ev kadınının kaç çocuğu olduğu, engelli olup olmadığı, geçirilen hizmet süresi gibi kriterlerin rol oynayacağını söyledi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, ev kadınlarının emekliliğine yönelik çalışma yaptıklarını, haziran-temmuz ayında altyapıyı tamamlayıp, Ekonomi Koordinasyon Kurulu’na getireceklerini açıkladı. Noyan Doğan, ev hanımlarına emeklilik şartları hakkında şu bilgileri paylaştı: “Ev kadınlarının emekliliği konusu ilk kez gündeme gelmiyor, 2024 yılının başında konuşulmaya başlandı. Aslında ev kadınları bugün de isterlerse sosyal güvenlik kapsamına girebiliyor.
Bunun için de isteğe bağlı sigorta yaptırmaları yeterli. Peki, yeni sistemde emeklilik nasıl olacak? Sigortalı olan ev kadını Bağ-Kurlu sayılacak ve Bağ-Kurluların emeklilik şartlarına tabi olunacak. Yani, emekli olunup, emekli maaşı bağlanabilmesi için 9.000 gün prim ödenmesi (25 yıl) ve 58 yaşının doldurulması gerekiyor. YENİ yapılacak düzenlemelerden biri de Bağ-Kur’luların prim gün sayısının SSK’lılarla eşit hale getirilip; prim gün sayısının 9 bin günden, 7 bin 200 güne düşürülmesi. Bu şartlarda bugün Bağ-Kur statüsünde 9.000 gün prim ödeyerek, 58 yaşında emekli olacak ev kadını, 7.200 prim günle (20 yıl) daha erken emekliliğe hak kazanmış olacak.
EV HANIMLARINA EMEKLİLİK NE ZAMAN ÇIKACAK?
Yeni yapılacak düzenleme ile yine aktif bir sigortası ve sosyal güvencesi olmayan ev kadınları isteğe bağlı sigorta kapsamında sosyal güvenlik sistemine dahil edilecek. Primin üçte birini ise devlet karşılayacak. Yeni düzenleme ile ev kadınlarının ödeyeceği prime devlet destek olacak. Şöyle bir örnekle anlatayım: Bugün için isteğe bağlı sigortalılıkta aylık ödenecek prim, en az brüt asgari ücretin yüzde 32’si, en çok da brüt asgari ücretin 7.5 katının yüzde 32’si kadar.
Hesabı asgari ücret üzerinden yaparsak, aylık ödenecek asgari prim tutarı 8.321 lira. Tabi, bu rakamın üzerinde de prim ödenebilir, ancak en düşük ödenecek tutar aylık 8.321 lira. Devlet, primin üçte birine destek olacağı için, 8.321 liralık primin 2.777 lirasını her ay devlet karşılayacak, ev kadını ise 5.544 lirayı kendi ödeyecek. Yıllık olarak bakarsak, ödenecek toplam prim 99.852 lira olacak, bunun 33.284 lirasını devlet karşılayacak, 66.568 lirasını ise ev kadını SGK’ya ödeyecek.
EV KADINLARINA ÇOCUK SAYISINA GÖRE ERKEN EMEKLİLİK OLACAK MI?
Şunu da belirteyim; kimi okuyucular, geçmişte isteğe bağlı sigortalı olanların durumunu soruyor. Geçmişte prim ödemiş, bir nedenden dolayı prim ödemeyi bırakmış ya da halen isteğe bağlı sigortalılığı süren ev kadınlarının yeni düzenlemeden yararlanıp yararlanamayacağı, bu kişilere prim desteği verilip verilmeyeceği henüz netlik kazanmış değil. Ancak Işıkhan’ın, hizmet süresi kriterine bakılacağından bahsetmesi, bu kişilerin de kapsam içine alınacağı yönünde sinyal veriyor. Ayrıca, çocuk sayısına bağlı olarak veya engelli çocuğu olanlara yönelik erken emeklilik durumu olma ihtimali de var gibi gözüküyor.
İşin doğrusu, ev kadınlarına emeklilik hakkı tanınması ile birlikte bir düzenlemenin daha yapılması gerekiyor. O da; Bağ-Kur’luların prim gün sayısının SSK’lılarla eşit hale getirilip, prim gün sayısının 9 bin günden, 7 bin 200 güne düşürülmesi. Eğer bu düzenlemede eş zamanlı yapılırsa o zaman ev kadınları daha erken emekli olabilecek.
Aktif bir sigortası ve sosyal güvencesi olmayan ev kadınları yine isteğe bağlı sigorta kapsamında sosyal güvenlik sistemine dahil edilecek. Fark şu; primin 3’de 1’ini devlet karşılayacak. Yani, ödenecek prime devlet desteği var. Bu destek, asgari ücret ile sınırlı olacak. Daha açık anlatayım; bugünkü asgari ücret üzerinden hesaplarsak, isteğe bağlı sigorta yaptırarak, aylık 8.321 lira prim ödeyecek ev kadınının, priminin 2.773 lirasını her ay devlet karşılayacak; böylece ev kadınının ödeyeceği aylık prim 5.548 liraya düşecek. Asgari ücret arttıkça devletin prim katkısı da bu oran da artacak.
