8 Eylül 1999’dan önce sigortalı çalışmaya başlayan ve prim gününü doldurmasına rağmen yaş engeli nedeniyle emekli olamayanlar için kısmi emeklilik imkanı sunuluyor. Kadınlar için 3600 prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresi, erkekler için ise aynı prim günüyle 25 yıl sigortalılık süresi şartı aranıyor. Yaş sınırını da tamamlayan sigortalılar, kısmi emeklilik hakkından yararlanabilecek. Bu düzenleme, özellikle 1999 öncesi sigorta girişi olanlar için önemli bir avantaj sağlıyor.
Emeklilik, belirli yaş ve prim gün sayısını tamamlayanlara sağlanan bir hakken, kısmi emeklilik, bu koşulları yerine getiremeyenler için devreye girer. 1999 öncesi ve 2000 sonrası sigortalılar için farklı şartlar geçerli. Kısmi emeklilik, tam emekli maaşı alabilmek için daha fazla çalışma gerektirebilir. Bu düzenleme, erken emekli olmayı isteyenler için önemli bir çözüm sunuyor.
Kısmi Emeklilik Nedir?
Kısmi emeklilik, yaş haddi nedeniyle emekliliğe hak kazanamayan ve prim gün sayısını tamamlayan sigortalılara sunulan bir düzenlemedir. Bu uygulama, sigortalı kişilerin kademeli olarak emekli olmalarına olanak tanır ve özellikle 1999 yılında yapılan düzenlemeler sonrasında bazı mağduriyetleri gidermeyi amaçlar.
Kısmi Emeklilik Koşulları
Kısmi emeklilikten faydalanabilmek için sigortalıların belirli şartları yerine getirmesi gerekir. 1999 yılında yapılan düzenleme, sigortalıların yaş sınırını beklemeden emekli olabilmelerine olanak sağlar. Kısmi emeklilik, prim gün sayısı ve sigorta başlangıç tarihine bağlı olarak kadın ve erkek çalışanlar için farklı şartlar sunar. Kademeli olarak emekli olma şartları 3.600, 4.500 ve 5.400 gün sigorta primine göre belirlenir.
Kısmi Emeklilik Hangi Durumlarda Uygulanır?
Kısmi emeklilik, 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olan ancak yaş engeli nedeniyle emekli olamayan kişiler için geçerlidir. Bu kişiler, belirlenen prim gün sayısını ve sigorta süresini tamamlasa da yaş şartına takılmaktadırlar. Bu durumda kademeli emeklilik hakkından faydalanabilirler. Bağ-Kur, SSK, memur ve tarım sigortalıları da kısmi emeklilikten yararlanabilir.
EYT ve Kısmi Emeklilik İlişkisi
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamındaki sigortalılar için kısmi emeklilik, yaşa takılmadan emekli olabilmeleri amacıyla sunulmuştur. 1999 yılında yapılan yasa değişiklikleriyle birlikte, prim günü ve sigorta süresi yeterli olan ancak yaş sınırını bekleyen kişiler için kademeli emeklilik fırsatı sağlanmıştır.
Kadınlarda EYT Kısmi Emeklilik Şartları
Kadın sigortalılar için kısmi emeklilik şartları, erkeklere göre farklılık arz etmektedir. 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 prim günü şartını tamamlayan kadınlar, belirli yaş koşullarına göre emekli olabilirler. 2002-2005 yıllarında sigortalı olan kadınlar için 52 yaş, 2005-2008 arasında sigortalı olanlar için 54 yaş, 2008-2011 yıllarında sigortalı olanlar için 56 yaş ve 2011 sonrası sigortalı olanlar için 58 yaş emeklilik yaş sınırlarıdır.
Erkeklerde EYT Kısmi Emeklilik Şartları
Erkek sigortalılar için de benzer şekilde prim günü ve sigortalılık süresi kriterleri bulunmaktadır. 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 prim günü ile kademeli emeklilik sağlanabilir. Ancak yaş sınırı erkekler için daha uzun olup, 2002-2005 yılları arasında sigortalı olan erkeklerde 56 yaş, 2005-2008 arasında sigortalı olanlarda 57 yaş, 2008-2011 yıllarında sigortalı olanlarda 58 yaş, 2011-2014 arasında sigortalı olanlarda 59 yaş ve 2014 sonrasında sigortalı olanlarda ise 60 yaş şartı uygulanmaktadır.
1999 Öncesi Kısmi Emeklilik Şartları
8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan kişilerin emekli olabilmesi için belirli yaş, prim günü ve sigorta başlangıç tarihi koşullarını sağlamaları gerekmektedir. 1999 öncesi sigortalılar, emekli olabilmek için daha esnek şartlarla karşılaşırlar, ancak yaş sınırı ve prim gün sayısı açısından hala belirli düzenlemelere tabi olurlar.
2000 Sonrası Kısmi Emeklilik Şartları
1999 sonrası kısmi emeklilik, yaş ve prim günü gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Bağ-Kur, SSK ve Emekli Sandığı’na bağlı sigortalılar için farklı prim gün sayıları ve sigortalılık süreleri gereklidir. Kadınlar için 5000-5975 prim günü, erkekler için ise 5000-5975 prim günü gereklidir. Bağ-Kur’lu kadınlar için 7200 gün, erkekler için ise 9000 gün prim günü gereklidir.
Yaş Haddinden Emeklilik Şartları
Yaş haddinden emeklilik, prim günü eksik olan ancak yaş koşulunu tamamlayan sigortalılar için geçerlidir. Bu kişiler, yaş haddinden emekli olabilirler. Eksik prim gününü tamamlamak için geriye dönük borçlanma yapabilirler. Borçlanma, doğum borçlanması, askerlik borçlanması gibi çeşitli yollarla gerçekleştirilebilir.
Prim Gün Sayısını Doldurmayanlar İçin Çözüm Yolları
Sigortalı çalışanlar, prim gün sayısını tamamlamadıkları takdirde geriye dönük borçlanma yaparak bu eksikliklerini giderebilirler.
Bu borçlanma doğum, askerlik gibi farklı durumlar için yapılabilir. Ayrıca, 4/C statüsündeki kamu çalışanları da aylıksız izinleri prime dahil edebilir.
