Gökyüzü, yılın en parlak ve en büyük dolunaylarından biriyle büyüleyici bir manzaraya hazırlanıyor. Ay, Dünya’ya en yakın konumuna yaklaşarak göz kamaştırıcı bir parlaklıkla geceyi aydınlatacak. Bu doğa olayı sırasında Ay, normalden çok daha büyük ve belirgin görünecek. “Süper Ay” olarak adlandırılan ve 'Kunduz Dolunayı' da denen bu etkileyici gökyüzü olayı, hem fotoğraf tutkunları hem de gökyüzü meraklıları için kaçırılmayacak bir fırsat sunuyor. Ay’ın olağanüstü parlaklığı, gökyüzünde adeta ikinci bir güneş gibi yükselerek eşsiz bir görsel şölen oluşturacak. Peki Süper Ay Türkiye'den izlenecek mi? Ne zaman ve saat kaçta başlayacak? İşte gözlem zamanı, etkileri ve detaylar...
Gökyüzü bu hafta olağanüstü bir manzaraya hazırlanıyor. 5 Kasım Çarşamba gecesi, “Kunduz Dolunayı” olarak bilinen Süper Ay, 2019’dan bu yana Dünya’ya en yakın konumuna ulaşacak. Ay bu kez sadece bir dolunay değil aynı zamanda 2025’in en büyük ve en parlak gök olayı olacak.
Yılın en parlak gecesi: 5 Kasım Süper Ayı
Kasım ayının ilk haftası, gökyüzü meraklıları için unutulmaz bir geceye ev sahipliği yapacak.
5 Kasım Çarşamba gecesi, “Kunduz Dolunayı” (Beaver Moon) aynı zamanda 2025’in en büyük ve en parlak dolunayı olacak. Bu özel olayda Ay, Dünya’ya sadece 356 bin 980 kilometre uzaklığa kadar yaklaşacak ve bu da onu 2019’dan bu yana gözlemlenen en yakın dolunay haline getiriyor.
Süper Ay nedir?
Astronomide “Süper Ay” terimi, Ay’ın Dünya’ya en yakın konumuna (perigee) geldiği sırada dolunay fazına ulaşması anlamına geliyor. Ay’ın yörüngesi tam bir daire olmadığı için, Dünya’ya olan uzaklığı sürekli değişiyor:
En uzak noktasında yaklaşık 406 bin kilometre, En yakın noktasında ise 357 bin kilometre mesafede bulunuyor.
Bu fark sayesinde Ay, Süper Ay döneminde gökyüzünde %14 daha büyük ve %30 daha parlak görünüyor.
Süper Ay Türkiye'de ne zaman ve nasıl izlenebilir?
Dolunay tam fazına Türkiye saatiyle 5 Kasım 16.20’de ulaşacak. Ay, akşam saatlerinde doğudan yükselirken en parlak halini gece boyunca koruyacak. Gökyüzü açık olduğu sürece, şehir ışıklarından uzak alanlarda çıplak gözle dahi etkileyici biçimde izlenebilecek.
Kunduz Dolunayı neden deniyor?
Kasım dolunayı tarih boyunca “Kunduz Ayı” olarak adlandırıldı. Kuzey Amerika yerlilerinin geleneksel takvimlerinde bu dönem, kunduzların kış hazırlıkları yaptığı zamana denk geliyor. Bu nedenle kasım ayındaki dolunaya “Beaver Moon” yani Kunduz Dolunayı deniyor.
Gelgitleri nasıl etkileyecek?
Ay’ın Dünya’ya yaklaşmasıyla birlikte deniz seviyesinde küçük artışlar gözlenebilir.
Bu doğa olayı “perigee gelgitleri” veya halk arasında “süper gelgit” olarak bilinir.
Ancak bilim insanlarına göre bu durum, insan sağlığı ya da günlük yaşam üzerinde ölçülebilir bir etkiye sahip değil. Earth Sky verilerine göre, Süper Ay’ın insan üzerindeki ek çekim gücü bir ataşın ağırlığının dokuzda biri kadar.
‘Süper Ay’ terimi nereden geliyor?
İlginç bir şekilde bu terim bir astronom tarafından değil, 1979’da astrolog Richard Nolle tarafından ortaya atıldı. Zamanla medya ve internet sayesinde popülerleşen “Süper Ay” ifadesi, bugün bilim insanlarının kullandığı teknik terim olan “perigee dolunayı”nın yerini aldı.
Gökyüzü takvimi için not edin
5 Kasım 2025 Süper Ay’ı, hem astronomi meraklıları hem de fotoğrafçılar için kaçırılmaması gereken bir fırsat olacak.
Ay’ın ufuktan yükselişi sırasında ortaya çıkan altın tonlar ve olağanüstü parlaklık, yılın en etkileyici gökyüzü olaylarından biri olarak tarihe geçecek.
