“5 saniye kuralı” ne kadar güvenilir? Bilim diyor ki: Bakteriler saniyeleri saymaz. Rutgers Üniversitesi'nde gıda bilimci olarak görev yapan Donald Schaffner, 5 saniye kuralına dair doğru bilinen yanlışları açıkladı. İşte yere düşen yiyeceklerin mikrop kapma süreciyle ilgili bilmeniz gereken her şey.
“5 saniye kuralı”, yere düşen yiyeceğin 5 saniye içerisinde yerden alınırsa mikrop kapmayacağına dair halk arasında yaygın bir inanıştır. Genellikle çocuklar ve gençler arasında espriyle karışık kullanılan bu kural, bilimsel açıdan düşündüğünüz kadar masum olmayabilir.
BİLİM NE DİYOR?
Rutgers Üniversitesi'nde gıda bilimci olarak görev yapan Donald Schaffner, birçok kişinin bu ölçümde hatalı olduğunu söyledi. Amatörlerin yaptığı bilimsel çalışmaların ve televizyon programlarında yayımlanan "soruşturmaların" bilimsel kriterlere uymayan deneylere dayandığını belirtti.
Schaffner ve Robyn Miranda, birçok gıdayı farklı koşullarda test etti. Araştırma sonuçları 2016 yılında bilim dergisi Applied and Environmental Microbiology'de yayımlandı.
Schaffner ve Miranda, 5 saniye kuralının aslında var olmadığı sonucuna vardı. Yiyeceklerin bakterilerle kaplı yüzeylerde geçirdikleri süre uzadıkça, üstlerinde toplanan bakteri miktarı da artıyordu. Ancak yiyecekler bu yüzeylere temas ettikleri anda da hatırı sayılır miktarda bakterinin bulaşı gerçekleşiyordu.
YİYECEĞİN DÜŞTÜĞÜ YÜZEY NE KADAR ÖNEMLİ?
Makalede sanıldığının aksine, yiyeceğin düştüğü yüzeyin türü de bakterilerin geçiş hızını doğrudan etkilediği sonucuna varıldı.
• Halı gibi yumuşak yüzeyler, bakterileri nispeten daha az geçiriyor.
• Seramik, fayans, paslanmaz çelik gibi sert zeminler, bakteri transferini hızlandırıyor.
Ancak dikkat: Halılar az bakteri bulaştırıyor olsa da, bu onların temiz olduğu anlamına gelmiyor!
Schaffner, "İnsanlar bunun gerçek olmasını çok istiyor. Çünkü herkes aynı şeyi yapıyor; hepimiz yere düşen bir şeyi alıp yiyoruz" dedi.
YÜZEYLER TEMİZ GÖRÜNSE DE ALDANMAYIN
Gözle temiz görünen zeminler, mikroskobik düzeyde binlerce bakteri barındırabilir. Özellikle mutfak tezgâhları, masa üstleri ve zeminler, düzenli dezenfekte edilmediğinde bakteri yuvasına dönüşebilir.
