Özbekistan'da sadece ramazan ayında yapılan nişalda tatlısı, sindirimi kolaylaştırdığı için iftar sofralarının vazgeçilmezleri arasında yer alıyor.
Sindirimi kolaylaştırması dolayısıyla esasen ramazanda tüketilen nişalda için bu ayda ülkedeki pazarlarda ayrı satış yerleri kuruluyor.
Bu tatlının özü ise Özbeklerin "yetmak" dediği dağlarda kendiliğinden yetişen karanfilgiller ailesine ait bitkiden geliyor.
Nişalda üreticileri, ramazan öncesinde dağlara giderek yetmak kökü topluyor.
Bitki kökünün kurutularak uzun süre suda kaynatılması ve yumurta akı ile birleştirilmesinin ardından karışıma şeker şurubu ilave edilerek tatlı hazır hale getiriliyor.
Özbeklerin bir tatlı olmasının yanı sıra sağlık açısından da faydalı olduğuna inandığı nişalda, ailenin erkekleri tarafından yapılıyor ve bu gelenek babadan oğula geçiyor. Tatlının satışını ise genellikle ailenin kadınları yapıyor.
Özbeklerde, her köyde en az birkaç tane nişalda tatlıcısı bulunurken, hazırlanması her ne kadar aynı olsa da her nişalda rengine ve kıvamına göre farklılık gösterebiliyor.
"Ramazanda 5 bin litreden fazla nişalda satıyorum"
Taşkent yakınlarındaki Çinaz ilçesindeki bir köyde ramazan ayında nişalda yapımı ile uğraşan Cihangir Polatov, evinde bu tatlının hazırlanma sürecini anlattı.
Polatov, çocukluğunda bir akrabasından öğrendiği nişalda yapımı ile 15 yıldan beri uğraştığını kaydederek, tatlının hazırlanmasına ve satışına tüm aile fertlerinin katkıda bulunduğunu söyledi.
Ramazanın kendileri için hem oruç tuttukları mübarek bir ay hem de nişalda tatlısı hazırlayarak ek gelir kazandıkları bir dönem olduğunu belirten Polatov, kendisinin ve ailesinin ramazan ayı dışında başka işlerle uğraştıklarını kaydetti.
Her tatlıcının hazırladığı nişaldanın tadının ve renginin farklı olduğunu söyleyen Polatov, tatlıyı yaparken iyi çıkması için dua ettiklerini, tatlının dua ve iyi niyet ederek hazırlanması durumunda renginin daha beyaz, tadının ise daha güzel olabileceğini dile getirdi.
Polatov, günde 150-200 litre, ramazan boyunca ise 5 bin litreden fazla nişalda hazırlayarak sattıklarını ifade ederken, hafif köpüksü bir kıvama sahip nişaldanın sindirimi kolaylaştırmasının yanı sıra hafif, besleyici, enerji verici ve ferahlatıcı bir tatlı olduğunu anlattı.
Oruçlu insanların yanı sıra ülkeyi ziyaret eden yabancıların da nişaldaya ilgi gösterdiğini anlatan Polatov, ayrıca yurt dışında yaşayan Özbeklerden de talep aldığını sözlerine ekledi.
