Çin merkezli yapay zeka girişimi DeepSeek, düşük maliyetli ve açık kaynaklı yapay zeka modeliyle ABD'li teknoloji devlerini tedirgin ediyor. DeepSeek, yalnızca bir gün içinde ABD borsasında 1 trilyon dolarlık değer kaybına yol açtı. Nvidia hisseleri yüzde 12 değer kaybederken, Meta ve Alphabet hisseleri de yüzde 5’in üzerinde düşüş yaşadı.
Çinli teknoloji girişimi DeepSeek, geliştirdiği düşük maliyetli ve açık kaynaklı yapay zeka modeliyle sektörde büyük bir yankı uyandırdı.
ABD medyası ve yapay zeka toplulukları, DeepSeek'in, ABD'nin çip kısıtlamalarına rağmen bu başarılara nasıl ulaştığını ve ileri düzey yapay zeka modelleri geliştirebildiğini tartışıyor.
"ABD’nin teknoloji üstünlüğüne meydan okuma"
Nature dergisi, DeepSeek’in yeni nesil dil modeli DeepSeek-R1’in kimya, matematik ve kodlama gibi alanlarda OpenAI’nin o1 modeliyle eşdeğer bir performans sunduğunu aktardı.
CNBC, yayımladığı bir raporda DeepSeek’in, ABD’nin küresel yapay zeka liderliğine nasıl bir tehdit oluşturabileceğini analiz etti.
New York Times ise şirketin daha az güçlü ve uygun maliyetli çiplerle rekabetçi bir sohbet robotu geliştirme sürecini ele aldı.
Nanjing Üniversitesi’nden Prof. Li Baiyang, DeepSeek’in, ABD’nin çip kısıtlamalarının etkisiz olduğunu kanıtladığını ve ülkenin yapay zeka üstünlüğüne ciddi bir meydan okuma başlattığını vurguladı.
Meta zorda
The Decoder ve Teamblind tarafından yayınlanan raporlara göre, Meta, DeepSeek'in çığır açan başarılarının ardından yoğun bir baskı altında. Meta mühendislerinin, DeepSeek’in teknolojilerini detaylı şekilde analiz ederek benzer yapılar oluşturma çabasında olduğu iddia ediliyor.
Çin-ABD yapay zeka yarışı kızışıyor
DeepSeek’in başarısı, Çin ile ABD arasındaki yapay zeka rekabetini daha da tırmandırdı. ABD’nin yapay zeka sektöründe Çin’i sınırlamaya yönelik aldığı sert önlemler, DeepSeek’in bu kısıtlamaları aşmasıyla etkisiz görünmeye başladı.
Nanjing Üniversitesi’nden Prof. Li Baiyang, iki ülke arasında rekabet olsa da, yapay zeka yönetimi ve etik çerçevede iş birliği yapmalarının büyük önem taşıdığını ifade etti.
ABD borsasında tarihi kayıp
Çinli yapay zeka devi DeepSeek, ABD borsasında büyük bir dalgalanmaya neden oldu ve piyasa bir günde 1 trilyon dolar değer kaybetti. Bu şok etkisi yaratırken, DeepSeek'e yönelik siber saldırılar da gecikmedi.
Bu gelişme, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın “yapay zeka sektörüne 500 milyar dolarlık yatırım” planını açıklamasından hemen sonra gerçekleşti. Elon Musk liderliğinde bir yatırımcı konsorsiyumu bu girişim için harekete geçmişken, Çin’in bu çıkışı ABD’nin planlarını sekteye uğrattı.
Teknoloji devleri sarsıldı
DeepSeek’in başarısının ardından piyasalarda büyük çalkantılar yaşandı.
Nvidia hisseleri yüzde 12 değer kaybederken, Meta ve Alphabet hisselerinde yüzde 5’in üzerinde düşüş görüldü. Diğer teknoloji devleri de bu dalgalanmadan etkilenirken, Nasdaq 100 endeksi yüzde 3 düşerek son altı haftanın en kötü gününü yaşadı.
Piyasalarda belirsizlik ve endişe
DeepSeek’in, ABD’nin Çin’e yönelik yüksek güçlü yapay zeka çiplerinin ihracat kısıtlamalarına rağmen bu denli büyük bir başarı elde etmesi, yatırımcıları şaşkına çevirdi. ABD'li şirketlerin yapay zeka alanındaki liderliğinin tehdit altında olduğu algısı, piyasalardaki endişeleri daha da artırdı.
Bununla birlikte bazı uzmanlar, piyasaların DeepSeek’in başarısına fazla tepki verdiğini ve bu düşüşlerin geçici olduğunu düşünüyor. ABD’nin yıllardır süregelen yapay zeka liderliğinin kolayca sarsılmayacağı, ayrıca Çinli bir girişimin kısa sürede büyük bir müşteri kayması yaratmayacağı görüşü hakim.
"Rekabetin faydası"
Öte yandan, bazı analistler DeepSeek’in başarısının sektörde rekabeti güçlendireceğini ve bunun tüketicilere yarar sağlayacağını savunuyor. Artan rekabetin daha fazla yenilik, daha düşük maliyetler ve tüketicilere daha erişilebilir yapay zeka çözümleri sunacağına dikkat çekiliyor.
DeepSeek’in hamlesi, hem ABD hem Çin merkezli şirketlerin stratejilerini yeniden gözden geçirmesine neden olacak gibi görünüyor.
