AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan gazetecilerin sorularını yanıtlıyor. Turan, bedelli askerlikle ilgili, "Birkaç saat içinde kanun teklifimizi göndereceğiz" dedi.
Bedelli askerlikte son dakika gelişmesi yaşandı. 24 Haziran seçimleri geride kaldı, gözler bedelli askerlikte atılacak adımlara çevrildi.
Askerlik çağında olan birçok kişinin cevap aradığı, "bedelli askerlik ne zaman çıkacak, bedelli askerlikte yaş ve ücret ne kadar, bedelli askerlikte yaş hesaplama nasıl oluyor, kaç doğumlular bedelli askerlikten faydalanabilir?" gibi sorular da yanıt buldu.
AK Parti'nin bugün Meclis'e sunacağı teklifte yaş sınırı 25, ücret ise 15 bin TL olarak belirlendi. Ayrıca, bedelli askerlikten faydalananlar 21 gün askerlik yapacak.
Bedelli askerlikte yaş hesaplama yıla göre yapılıyor. Daha önceki uygulamalara bakılırsa, bedelli askerlikten 1 Ocak 1994'ten önce doğanlar faydalanabilecek.
Son rakamlara göre halen askerlik yoklamasına tabi, askerlik çağı gelmiş olan 585 bin 210, yoklama kaçağı 570 bin 422, bakaya 56 bin 947, firari 5 bin 772 kişi bulunuyor. 2 milyon 930 bin 279 kişi askerliğini öğrencilik dışında ertelemiş olan kişi sayısı. 1 milyon 885 bin 438 kişi de öğrenci olduğu için askerliğini tecil ettirmiş durumda. Halen silah altında 360 bin 869 er bulunuyor. 2019 yılında ise toplam silah altına alınacak er sayısı 345 bin 933 olarak planlanıyor. Rakamlara bakıldığında askerlikle ilişkisi olan kişi sayısı toplamı 5 milyon 448 bin 858 kişi.
Bugüne kadar 5 kez bedelli askerlik yasası çıkarıldı. İlk olarak 1987 yılında, ardından 1992’de uygulanan bedelli 1999’da Marmara depremi sonrası çıkarıldı. 1987 yılında 18 bin 433, 1992 yılında 35 bin 111 ve 1999 yılında 72 bin 290 kişi olmak üzere toplam 125 bin kişi bedelli askerlikten faydalandı. Son olarak 2014’te bedelli askerlik yasası çıkarıldı. O tarihte 27 yaşını doldurmuş olanlar, 18 bin lira karşılığında askerlik yapmış sayıldı. 203 bin kişi faydalandı ve toplam 3 milyar 671 milyon 100 bin lira gelir elde edildi.
Bedelli askerlik yapabilmenin 2 şartı vardır bunlar;
1- Dönemlik çıkartılan bedelli askerlik yasaları
2- DAHTE (Anlamı dövizle askerlik hizmetine tabi olan erler) 3 sene yurt dışında çalışma şartı
Dönemlik çıkartılan bedelli askerlik yasaları
İkameti Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde bulunan 18 yaşını doldurmuş erkekler için geçici olarak çıkartılan yasalarla bedelli askerlik yapılabilir. Bu yasalar dönemsel olarak olarak çıkartılır. Bu yasaların çıktığı dönemde yasaların belirlediği şartları sağlayanlar bedelli askerlikten yararlanabilirler.
DAHTE (dövizle askerlik hizmetine tabi olan erler)
DAHTE'nin açılımı 'Dövizle Askerlik Hizmetine Tabi Olan Erler'dir. Bunun anlamı ise 18 yaşını doldurmuş her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının bedelli askerlikten yararlanabilmesi için Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmasına rağmen 3 sene boyunca yurt dışında çalışıyor olması gerekmektedir. Bu şartları sağlayan her vatandaş 21 gün süreyle askerlik yapar ve askerlik hizmetini tamamlamış olur.
1 - Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ikamet eden, 18 yaşını doldurmuş erkekler için dönemlik çıkartılan yasalarla sağlanan bedelli askerlik hizmetidir. Bu tür geçici olup ilgili yasanın gerektirdiklerine bağlıdır. İlgili yasanın yürürlüğe girdiği zamanda aranan şartları sağlayanlar bu geçici bedelli askerlik hizmetinden yararlanabilir.
Zorunlu askerlik yükümlülüğü taşıyanların (20 yaşını doldurmuş sağlıklı her bir birey) mevcut bu askerlik süresini kısaltmak için nakit bedel ödemesine “bedellik askerlik” adı verilir. İşin temel mantığı budur. Şartları sağlayıp gereken ücreti ödediğiniz durumda bedelli olarak askerliğinizi yapabilir, kısacası askerden “muaf” olabilirsiniz. Peki bu koşullar neler ve kimler bedelli yapabilir?
Bedelli askerlik yapmanını iki farklı yolu vardır. Bunlar;
18 yaşını doldurmuş, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmasına rağmen minimum 3 sene yurtdışında çalışmış erkekler 21 gün süreyle bedelli askerlik yaparak vatan borcunu “hizmeti” tamamlayabilirler. Buna kısaca “dahte” denir. “Anlamı dövizle askerlik hizmetine tabi olan erler” şeklindedir.
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ikamet eden, 12 yaşını doldurmuş erkekler için dönemlik çıkartılan yasalarla sağlanan bedelli askerlik hizmetidir. Bu tür geçici olup ilgili yasanın gerektirdiklerine bağlıdır. İlgili yasanın yürürlüğe girdiği zamanda aranan şartları sağlayanlar bu geçici bedelli askerlik hizmetinden yararlanabilir.
2011 senesinde yürürlüğe alınan 1111 sayılı askerlik kanununun geçici 46. maddesine göre; 29 yaşını bitirmiş (30 yaşından gün almış) olan ve ilgili ücreti ödeyen (30 bin TL) her kişi askerlik vazifesini yapmış sayılır. Yasanın ilgili madde düzenlemesiyle beraber 21 günlük temel askerlik eğitiminden de muaf olurlar.
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde yaşıyorsanız bedelli askerlik başvurunuzu askerlik şubelerine, ülke dışında iseniz konsolosluklara şahsen yapmanız gerekir. Bedelli askerlik başvurusu vekaletle veya posta ile yapma şansınız yok. Şahsen yapmalısınız. Başvuru yapan kişiye ödemesi gereken tutar ve ödemenin yapılacağı banka bilgilerini barındıran bir belge verilir. Bedelli askerlik yapmak isteyen kişi bu belge ile beraber bankaya gidip ödemeyi gerçekleştirir. Ödemenin yapıldığına dair bir asıl olmak üzere toplam üç nüsha dekontu, bedelli askerlik başvurusunu yaptığı yere götürür.
Kişinin bedelli askerlik yapabilmesi için gereken şartları taşımadığı anlaşılırsa, kişi ödeme yapmaktan vazgeçerse veya ilgili ödeme zamanında yapılmazsa bu kişi bedelli askerlik kapsamının dışına alınır. Bedelli askerlik kapsamı dışına alınan kişi önceden yapmış olduğu ödemeyi alabilmek için dilekçe ile başvuru yapmalıdır. Geri ödeme başvurusu, ödeme yaptıktan itibaren 6 ay içerisinde yapılmalıdır.
Soru: Geri ödeme başvurusu yapan kişiler, ödedikleri parayı ne zaman geri alabilir?
Geri ödeme başvurusu talebi askerlik şubesi tarafından 90 gün içerisinde incelenir. İnceleme sonucu durum olumlu çıkarsa kişinin dosyaları bakanlığa iletilir. İlgili bedel bakanlık tarafından 1 ay içerisinde kişinin geri ödeme başvurusu içerisinde belirttiği hesaba yapılır.