Tarihin kara sayfası: Hocalı Katliamı (Hocalı katliamı nedir, kaç yılında yaşandı, kaç kişi öldü?)

"Hocalı Katliamı" 20. yüzyılın en acımasız vahşetlerinden biri olarak tarihe geçti. Ermenilerin Azerbaycan Türklerine karşı yaptığı bu saldırıda 613 Azeri hayatını kaybetti.

Azerbaycan ile Ermenistan arasında 1992'de yaşanan savaşta Ermeni güçlerinin Hocalı'da 613 sivili öldürdüğü katliam, tanıkların hafızasında silinmeyen izler bıraktı.

26 Şubat 1992 yılında 20. yüzyılın en büyük vahşetlerinden biri Ermeniler tarafından Azerbaycan Türklerine karşı yapıldı. Tarihe, "Hocalı Katliamı" diye geçen vahşet, 7 bin kişinin yaşadığı Hocalı'da savunmasız durumdaki 106'sı kadın, 70'i yaşlı, 63'ü çocuk 613 Azerbaycan vatandaşı acımasızca katledildi. Katliamdan 487 kişi ağır yaralı kurtuldu, Ermeni güçleri 1275 kişiyi esir aldı, bunların 150'sinden hala haber alınamadı.

Ermeniler hak iddiasında bulunmaya başladılar

Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla Azerbaycan'a karşı toprak iddiasında bulunmaya başlayan ve saldırıya geçen Ermeniler, 1991'in son günlerinde ablukaya aldıkları, bölgenin tek havaalanına sahip ve stratejik önem taşıyan Hocalı'yı işgal için harekete geçti. Aylar süren saldırılarını 25 Şubat 1992'de yoğunlaştıran Ermeniler, gece Sovyet Rus ordusunun o zaman Hankendi'de bulunan 366. motorize alayının da yardımıyla üç koldan saldırdı.

Akılalmaz işkenceler

Katliamda 8 aile tamamen yok edildi, 25 çocuk her iki ebeveynini, 130 çocuk ise ebeveynlerinden birini kaybetti. Katledilenlerin adli tıp muayeneleri ve şahit ifadeleri, Hocalı sakinlerinin kafa derilerinin soyulması, kurak, burun, organlarının kesilmesi, gözlerinin çıkartılması gibi kadın, yaşlı ve çocuk ayrımı yapılmaksızın akılalmaz işkencelere maruz kaldığını açıkça kanıtlıyor.

Katliamın tanığı korkunç saldırıları anlattı

Ermeni güçlerce annesi ve 2 oğluyla birlikte esir alınan ve ağır işkencelere maruz kalan Selim Musayev, Ermenilerin 25 Şubat 1992'de akşam saatlerinden itibaren farklı yönlerden saldırıya geçtiğini, kasabayı yoğun top ve füze atışına tuttuğunu belirterek, saldırılar şiddetlendiği için evlerini terk etmek zorunda kaldıklarını söyledi.

Musayev, yaşlı annesi, küçük çocukları ve komşularıyla ormanlık alanlara doğru kaçtıklarını vurgulayarak,

"Dize kadar kar olan ormanda saatlerce yol yürüdük. Ormanda Ermenilerin pususuna düştük. Üzerimize ateş açtılar. Çocuklarımdan Ramil orada kurşun yarası aldı. Yaklaşık 70 kişi Ermenilere esir düştük."

ifadelerini kullandı.

Ermenilerin, askeri üniformalı Azerbaycanlı gençleri başka yere, sivilleri ise bir çiftliğe götürdüğünü belirten Musayev,

"Yanımızda bir teyze ve askeri üniformalı 3 çocuğu vardı. Üç evladını da götürdüler. Kadın, evlatlarından ikisini bırakmaları, birini götürmeleri için yalvardı fakat ona tüfeğin dipçiği ile vurdular. O 3 çocuktan bugüne kadar haber alınmadı."

diye konuştu.

Musayev, kendilerine yemeleri için sadece çiğ patates verildiğini kaydederek,

"Sürekli hakaret ediyorlardı, sopalarla dövüyorlardı. Ayakta duramayacak, yürüyemeyecek hale gelmiştik. Oğlum Ramil copla dövüldüğü için bugün hala sağlık sorunları yaşıyor. Aslında o acı ve zor günler hiçbirimizin hafızasından silinmedi."

dedi.

Yaklaşık 1 ay esir kaldıklarını bildiren Musayev, kendilerinin Ermeni esirlerle değiştirildiğini ve serbest bırakıldıklarını dile getirdi.

Katliam unutulmadı

Musayev, Azerbaycan ordusunun Eylül 2023'te gerçekleştirdiği antiterör operasyonunda Hocalı'nın tamamen özgürleştirildiğini ve yeniden asıl sahiplerinin kontrolüne geçtiğini hatırlatarak,

"Hocalı kurtarıldığında çocuklar gibi sevindik. Ben 'sadece bir gün Hocalı'yı yeniden göreyim sonra öleyim' diye dua ediyordum. Şimdi çok şükür Hocalı'yı ne zaman istesek görebiliyoruz. Devlet orada bizim için evler inşa ediyor. Evlerimiz tamamlandığında döneceğiz. Allah bir daha Azerbaycan halkına böyle acı göstermesin."

şeklinde konuştu.

Soykırım olarak tanındı

Azerbaycan Parlamentosu Hocalı’da yaşananların “soykırım” olduğunu ilan etti

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 tarihli kararında Hocalı'da yaşananlar, savaş suçları veya insanlık aleyhine suçlarla eş değer eylemler olarak görüldü.

Bugüne kadar 18 ülkenin parlamentosu ve ABD'nin 24 eyaletinin meclisi, Hocalı'da yaşananları kınayan ve soykırım olarak gören kararları kabul etti.

Katliamda 8 aile tamamen yok edildi, 25 çocuk her iki ebeveynini, 130 çocuk ise ebeveynlerinden birini kaybetti.

#Azerbaycan

#Hocalı

#İşgal

Tarihin kara sayfası: Hocalı Katliamı