İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyeliğini veto edeceğini açıklayan Türkiye, gündeme getirdiği silah ambargosunun birliğe üye olan ülkeler tarafından kaldırılmasını istiyor. ABD, Almanya, Kanada başta olmak üzere müttefik ülkeler, PKK’yla mücadele, S-400 ve Karabağ’ı gerekçe gösterip Türkiye’ye silah satmıyor.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelik süreciyle başlayan ambargo tartışmasının NATO üyesi diğer müttefiklere de etki üretmesi bekleniyor. Başta ABD, Almanya, Kanada olmak üzere birçok NATO müttefiki ile yakın geçmişte yaşanan ambargo ayıbının tamamen ortadan kalkacağı yeni bir sürece girildiğine işaret ediliyor.
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI SONRASI ÇARK ETMİŞLERDİ
Türkiye’ye uygulanan savunma ambargoları, Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası batılı müttefiklerle ilişkilerde girilen hızlı onarım süreciyle birlikte kısa süre önce teker teker kaldırılmaya başlanmıştı. Türkiye’ye yönelik yaptırımlara öncülük eden ABD yönetimi, Türkiye’nin yeni tip F-16 satın alım ve mevcut F-16’ların modernizasyonu paketi teklifinin onaylanmasını öneren mektubu Kongre’ye sunarken, İngiltere ise, Türkiye’ye uygulanan ihracat kısıtlamalarını kaldırmıştı. Yine Fransa-İtalya ortaklığındaki SAMP-T uzun menzilli hava savunma sisteminin Türkiye ile ortak üretimi projesi de Fransa Savunma Bakanlığı heyetinin 29 Mart’ta Ankara’ya gerçekleştirdikleri ziyaretle yeniden canlandırılmıştı. Kanada’nın uyguladığı yaptırımlar konusunda ise sorunun, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile yaptığı telefon görüşmesi sonrası bir mektup teatisiyle aşılması kararı alındığı duyurulmuştu.
ÜYELİK SÜRECİ GECİKTİRİLECEK
Başta İsveç ve Finlandiya olmak üzere iki ülkenin NATO’ya üyeliğini destekleyen müttefikler Türkiye’yi ikna diplomasisini yoğunlaştırırken iki ülkenin üyelik sürecinde Türkiye’nin geciktirici müdahalesi ise şimdiden hissedilmeye başlandı. Diplomatik kaynaklar, Türkiye’nin üyelik sürecinin ilk anından itibaren devreye soktuğu veto kartını, güvencelerin şekillenmesi ve diplomatik görüşmeler süresince elinde tutmaya kararlı olduğunu vurgularken, bununla birlikte NATO’nun süregelen teamülleri uyarınca uzun vadede üyeliklerin söz konusu olabileceğini belirtiyorlar. Ancak bu durumda da, her ne kadar NATO Madrid Liderler Zirvesi’nde üyelik kararların liderlerin imzasına sunulması için süreç hızlandırılmak istense de iki ülkenin üyeliklerinin tamamlanması süresi en erken 1 yıldan önce mümkün görülmüyor.
Müttefiklik zeminini zedeliyor
İletişim Başkanı Fahrettin Altun, New York’taki Türkevi’nde İletişim Başkanlığınca düzenlenen bir panele mesaj gönderdi. Türkiye ile ABD’nin bölgesel ve küresel meselelerde barış, güvenlik ve refah odaklı bir yaklaşımla önemli roller üstlenmeyi sürdürebileceğine dikkati çeken Altun, “Unutulmamalıdır ki Türkiye, içinde bulunduğu birlik, ittifak ve ortaklıklara güç katan, onları değerli kılan bir ülkedir.” dedi.
Altun, şu değerlendirmelerde bulundu: “Türkiye’nin mücadele ettiği terör örgütlerinin desteklenmesi, teröristlerin teslim edilmemesi stratejik ortaklık ve müttefiklik zeminini ne yazık ki zedeliyor. Biz, NATO’ya üyelikleri gündeme gelen ülkeler için de aynı yaklaşımın sorun olarak görülmemesine itiraz ediyoruz ve bu itirazımızı sürdüreceğiz.”
