Yeni Şafak gündeme getirmişti: İBB simge eserleri gölgeleyen çirkin ATM'lerinden bazılarını kaldırdı

İBB’nin uygunsuz yerlere yapılan ATM'si vatandaşlar tarafından tepkiyle karşılandı.

Yeni Şafak'ın gündeme getirdiği, CHP’li İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB), tarihi dokuyu, çevreyi ve insanları olumsuz etkileyecek alanlara ATM kondurması kamuoyunda yankı uyandırdı. İBB'nin Tophane Çeşmesi, Fındıklı Parkı, İstiklal Caddesi’ndeki Göktaşı gibi simge yerlere ATM dikmesi tepkiyle karşılandı. Eleştiriler sonrası İBB, İstiklal Caddesi'nde Göktaşı Heykeli'nin görünümünü tamamen kapatan ATM kabinlerini kaldırdı. I.Mahmut döneminde 1732'de inşa edilen Tophane Çeşmesi'nin yakınındaki 3'lü ATM kabinlerinin de kaldırılması bekleniyor.

CHP’li İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) cadde ve sokakların yanı sıra tarihi yerlerin ve heykellerin önlerini de ATM’lerle kapattı. Bu alanlardan bazıları Tophane Çeşmesi, Fındıklı Parkı, İstiklal Caddesi’nde bulunan Göktaşı heykeli bunlardan birkaçı.

Şehir estetiğinde önemli bir yol alınması gerektiğini vurgulayan Tarih ve kültür araştırmacısı Hasan Eren Ulu,

“İstanbul’un simge eserleri sayılabilecek tarihi eserleri gölgelemeyecek şekilde tüm yapılan çalışmaların ele alınması gerekiyor. Dokuyla uyuşmayan her yerde bunlar için kafa yoran insanların bir araya gelmesi ve hem şehir estetiğini ön plana çıkarmaları hem de turistlerin ve bizlerin göz zevkine uygun şekilde bu adımların atılması gerekiyor.”

ifadelerini kullandı.

İstanbul Teknik Üniversitesi Şehir Planlama ve Ulaştırma Öğretim Üyesi Mustafa Ilıcalı,

“Belediyelerin tasarım ve yer doğrultusunda bunları planlayarak koyması gerekiyor”

diye konuştu. Melek Sağlam isimli bir vatandaş, İBB’nin bu yaptığının sanat eserleri ve tarihi yapıya ayıp olduğunu dile getirdi.

Tepkiler sonrası İBB ATM'leri kaldırdı

Yeni Şafak'ın gündeme taşıdığı bu durum kamuoyunda tepkileri de beraberinde getirince İBB harekete geçti.

İstiklal Caddesi'ne 48 yıl önce yerleştirilen Göktaşı Heykeli'nin önünü tamamen kapatacak şekilde yerleştirilen üç ATM kabini tamamen kaldırıldı.

Vatandaşlar, ATM'lerin kaldırılmasıyla heykelin görünürlüğünün arttığı görüşünde.

'Daha önce üzerine reklam yapıştırıldığı da oldu'

Heykelin sahibi Atilla Onaran'ın kızı Elif Onaran,

"Gerçekten çok üzgünüm. Biz geçen senelerde de bunları konuşmuştuk. Daha önce Odakule esere sahip çıkıyordu, yani 15 sene önce falan yine bir yer değişiminde, ters duruyor diye resim verdim, gönderdim. Tekrardan düzelttiler, altına plaket yazdılar. Fakat bu gerçekten çok üzücü. Ne düşünüyorum biliyor musunuz? Yani insanlar oraya bakıp bir demir yığını görüyorlar. Halbuki Atilla Onaran dünyada paslanmaz çelik heykel yapan ikinci ya da üçüncü sanatçı, hakkında tezler yazılan bir insan. Çok çok üzücü. Bir sürü heykelinin başına bir şeyler geldi, 2 tane heykeli çalındı. Bir tanesinin nerede olduğu bilinmiyor. Bir tanesini özel bir otelin önünden almışlar. Hurdacılar eritirken tesadüfen bulduk. Ankara'da Öpüşenler, Kuğulu Park'ın neredeyse simgesi halindeki heykel, başka birinin adıyla geçiyordu. Bir hukuki süreç başlattık, isim değişikliği yaptık ama ne kadar takip edeceğiz? Çok üzgünüm yani insanlar bakıp da bir demir yığını ne olacak diye görüyorsa eğer sanat eserlerini, buna üzülmekten başka yapacak hiçbir şeyimiz yok. Tabii ki şimdi tekrardan dilekçeler falan yazılıp bir şeyler yapılmaya çalışılacak ama nasıl olacak? Ben sürekli bu heykellerin peşinde koşup ne yapıldı, hasar görüldü mü? Hani daha önce üzerlerine reklam yapıştırıldığı da oldu. Çok korunaksızlar, çok yazık diyecek bir şey bulamıyorum"

dedi.

'Ben ölüp gittiğimde bu heykellere ne olacak'

Onaran,

"İBB'ye müracaatta bulunmadım, çok anlamı olduğunu da düşünmüyorum. Çünkü düzeltiliyor; daha önceden de oldu o zaman Odakule ile muhatap olmuştum. Sıcak bir karşılamaları olmuştu, fakat sonra birdenbire bakıyorsunuz, 1 sene sonra başka türlü oluyor. Bu sefer de ben arkadaşlarımdan komşularımdan falan duydum, "Haberin var mı? Bir de yan yatırılmış bir de iyice önü kapanmış" diye. Bir jenerasyon için bunlar çok önemli. İstanbul'un simgeleri gibi. Zamanında bir sanatçının eser hibe etmesi, yani bunlar satılan edilen şeyler değiller, çok önemliydi. İnsanlar geçmiş önünden, hikayeler geçmiş. Çok yazık yani. Şimdi bir başvuruda bulunacağım büyük bir ihtimalle ama bu çare olacak mı ondan da emin değilim. Ne kadar koşacağız? Hani bir jenerasyonun benim oğlum yurt dışında okuyor, ben son jenerasyonum gibi. Ben ölüp gittiğimde bu heykellere ne olacak? Gerçekten düşünüyorum"

diye konuştu.

'Çok çirkin bir görüntü: Turistler şaşırıyordur'

İstiklal Caddesi'ne gezmeye gelen İbrahim Korban,

"Çok çirkin bir görüntü. Turistler baktığında muhtemelen şaşırıyordur. Avrupa'nın diğer ülkelerine baktığınızda en küçük bir eseri bile koruduğunu görüyorsunuz. Ne yazık ki, bizim ülkemizde sanat eserlerinin hiç değer görmediğini görüyoruz. Bunu artık belediyenin ya da Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın, kimin yapması gerekiyorsa; sadece bu eser değil, ülkedeki tüm eserlerin korunması gerektiğini düşünüyorum" dedi. Eserin sergilendiği noktaya yakın bir iş yerinde çalıştığını belirten Dilek Çarıl ise, "Hoş değil, yıldız tamamen kapanmış durumda. ATM'ler yan taraftaydı, bu tarafa yeni alınmış olması lazım. Orada bir heykel varsa, heykelin öncelikle görülmesi gerekir. Bizzat bu ATM'yi devamlı kullanıyorum, ATM daha farklı bir yere alınabilirdi"

ifadelerini kullandı.

Çevredeki bir işyerinde çalışan Beyza Nur İyitütüncü,

"ATM'ler dün kaldırıldı. Tabi kaldırılmadan önce heykelin görünümü şu anki gibi değildi, şu an çok daha görünür halde. Aslında bu tür eserler Taksim'in kültürel hafızanı oluşturuyor bu sebeple görünür olması çok daha iyi oldu. Buradaki park eden ulaşım araçları için de başka bir alan tahsis edilebilir. Buradaki sanat eseri bu şekilde çok daha görünür hale gelir. Belki de yoldan geçenler merak edecek, gelip bu esere bakacak, inceleyecek, bunlar burada olunca bu şansımız çok olmuyor"

ifadelerini kullandı.

Tarihi yapıları kapatan diğer ATM'ler ne zaman kaldırılacak?

I.Mahmut döneminde 1732'de inşa edilen Tophane Çeşmesi'nin yakınında 3'lü ATM kabinleri yer almaya devam ediyor. Tophane Çeşmesi'nin yakınındaki parkta oturan Beril Eye, "

Tarihi yapıların yakınında yer alan günlük hayatımızda işe yarasa da ATM'ler gibi modern yapılar, tarihi eserlerin havasını bozuyormuş gibi hissediyorum, rahatsız edici. Sonuçta bunlar tarihi ve korunması gereken yapılar."

dedi.