Az pişmiş ette rota virüsü tehdidi: Her yıl 200 bin çocuk ölüyor

Türkiye'de vazgeçilmez lezzetlerden biri olan döner, uygun koşullarda pişirilmezse insan sağlığını tehdit ediyor. İstanbul Gelişim Üniversitesi'nden Dr. Öğretim Üyesi Murat Doğan, döner yapılırken hijyen koşullarına ve pişirilme süresine dikkat çekerek çiğ ette bulunan ve özellikle çocukların sağlığını tehdit eden rota virüsü, Salmonella, E.coli gibi bakteri ve virüslere karşı uyarılarda bulundu.

Dünyada her yıl 200 bin çocuk ölüyor

Rota virüsü enfeksiyonunun 0-5 yaş arası çocuklarda ishal ile kendini gösterdiğini belirten Doğan, “Hayvan içtiği sudan, yediği yemden bu bakteri ve virüsleri alır. Eğer çiğ etlere doğru ısıl işlem yapılmazsa bakteri ve virüsler insana geçer. Özellikle Güney Amerika’da Arjantin, Venezuela ve Brezilya’daki hayvanların etlerinde yüzde 20 civarında genetik olarak rota virüsü bulunmuş. Hastalık yapan virüsler özellikle çocuklarda sağlık sorunlarına neden olur. Yapılan çalışmalarda dünyada her yıl 200 bin çocuk rota virüsünden dolayı hayatını kaybediyor” ifadelerini kullandı.

Et en az 70 derecede pişirilmeli

Döner hazırlanırken doğru bir ısıl işlemin yapılmasının önemli olduğunu Dr. Öğretim Üyesi Doğan, “Etin iç sıcaklığının minimum 72 derece olması lazım. Zararlı bakteri ve virüsler bu sıcaklıkta kaybolacaktır. Çiğ ette ‘E.coli’, ‘Salmonella’, ‘Staphylococcus Aureus’ dediğimiz bakteriler var. Bunların hepsi hastalık yapıcı bakterilerdir. Bu bakterilerin tamamen yok edilmesi için etler doğru bir ısıl işleme tabi tutulmalıdır. Müşteri eti az pişmiş istese bile etin iç sıcaklığı 70 derece olmalıdır” dedi.

ROTA virüsün belirtisi ishal

İshalin belirgin belirti olduğunu aktaran Doğan, “Hijyen koşularına dikkat edeceğiz, elleri düzgün yıkayacağız. Virüs çocukta kalıcı etki bırakmaz, bilinen bir tedavisi yok ama aşısı var. Aşı olunduktan sonra yakalanma riski düşüyor. Hayvan içtiği sudan, yediği yemden böyle virüs ve bakterileri alabiliyor. Asıl sorun mezbahada işlenen etin doğru koşullarda yapılmamasıdır. Hijyen kurallarına dikkat edilmeden üretim yapılırsa çiğ ette, E.coli, Salmonelle gibi bakterilerin bulunmasının yanında rota virüsü de olabilir” diye konuştu.

Ateşle direk temas etmeyecek

Döner işletmesi sahibi Deniz Kuzu da müşterilerin genelde çok pişmiş et istediğini belirterek “Eti aldığımız yere dikkat ediyoruz, hijyen koşullarına özen gösteriyoruz. Döner piyasada çok ucuza satılıyor. 100 gramı 30 liranın altında satan yerler genelde hile yapar. Çünkü etin maliyeti belli, 1 kilo etten 1 kilo döner çıkmıyor. 30 liranın altında döner satan yerler genelde etin içine soya, sakatat, beyaz tavuk katıyor. Karışımsız, yüzde 100 et yiyeceğim diyorsan 100 gram et 30 lira olmalıdır” diye konuştu.

6 liraya döner olmaz

Bilmediği yerden et yemediğini söyleyen Saim Yağar ise, “Dönerin çok pişmiş olmasını tercih ediyorum. Bazı dönercilerde ‘döner 6 lira’ diye yazıyor. Etin kilosu 70-80 lira bu fiyata olmaz mutlaka içine bir şey katıyor. Dönerin 10-15 liradan aşağı olmaması lazım” ifadelerini kullandı.

Çiğ ette enfeksiyon riski yüksek

3 çocuğu olan Büşra Dinç de “Çocuklarıma belki senede 2 sefer döner yediriyorumdur. Onu da çok pişmiş olarak tercih ediyoruz. Çiğ kalan ette enfeksiyon riski olduğu için çocuklar da hassas, etin çok pişmiş olmasına özen gösteriyorum. Her yerden değil bildiğimiz, belli başlı yerlerden yiyoruz” dedi