Olağan Hikâye dergisindeki arkadaşlar, büyük emek verip hazırladıkları 2024 Hikâye Yıllığı’nı kitaplığımıza kazandırdılar. Bu itinayla hazırlanmış ‘döküm’de kimlerin imzası var? Bakalım. Editörlüğü derginin yönetmeni Yunus Emre Özsaray üstlenmiş. Büşra Çelik, Keziban Soylu, Merve Çakır, Oğuzhan Oğuzbey, Rabia Altuntaş, Sebahat Meraki ve Şerife Saliha Bozoklu’dan oluşan yedi kişilik ekip de yorucu uğraşa katılmış. 424 sayfalık yıllık, incelemeler, olaylar, öne çıkanlar (hikâyeler, kitaplar, dergiler) ve soruşturmayı içeren 9 bölüme ayrılmış. Takdim’le açılan eserin diğer bölüm başlıkları şöyle: 2024 Yılında Öykü, 2024 Yılı Hikâye Gündemine Kısa Bir Bakış, 2024 Yılı Türk Hikâyesi (Türkçe hikâyesi değil) Üzerine, 2024 Yılı Dergiler, Soruşturma, 2024 Yılı Kitaplar, 2024 Yılı Dikkat Çeken Kitaplar. Yıllık, Seçki: 2024 Yılı Dikkat Çeken Hikâyeler başlıklı bölümle bitiyor. Takdim metnini Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği Genel Başkanı Ekrem Erdem kaleme almış. Erdem, derneklerinin dilimizi moda ifade biçimlerinden uzakta tutarak zengin nüanslarını korumayı bunun yanı sıra Türk edebiyatının tevarüs eden varlığını korumayı ve telaffuzdaki musikisinin farkında olan bir nesli yetişmeyi amaçladığını belirtiyor. Yayımladıkları dergilerden de kuvvet aldıklarına dikkat çeken Erdem, “Olağan Hikâye yıllığı, Türk hikâyeciliğinin 2024 yılı panoramasını ortaya koyma çabasıdır” diyor. Nisan ayında basılan ve 600 TL bedel biçilen yıllıktan elde etmek isteyenler, derginin 0 212 581 61 72-0530 936 75 15 numaralı telefonlarını arayabilir.
Geçtiğimiz yılın ‘hikâye’sini her yönüyle ele alan Olağan Hikâye dergisi ekibi, hazırladıkları 2024 Hikâye Yıllığı’nda bir yıl önce okuyucuya ulaştırılan 113 kitabı değerlendirmiş. Bunu yanında dergiler de mercek altına alınıp seçilen 24 yayının her bir sayısı titizlikle değerlendirilip kaleme alınan metinler kitaba dahil edilmiş. Yıllıkta ayrıca dergilerde yayımlanan hikâyelerden bir seçkiye yer verilmiş. Eserdeki 2024 Yılı Hikâye Gündemine Kısa Bir Bakış başlıklı bölümdeyse geçtiğimiz yıl hayatını kaybeden Mario Levi, Alev Alatlı, Üstün İnanç, Füruzan, Ferid Edgü ve Avşar Timuçin listelenmiş. Bu kısımda 2024’te hikâye ödüllerini kazanlar ve hikâyemizin gündemi de ayrı başlıklar altında kayda geçirilmiş.
ÖYKÜLER KİTAPLAR YAZARLAR
2024 Hikâye Yıllığı’nın hemen hemen dörtte biri geçtiğimiz yılın öykü/hikâye kitaplarını ele alan metinlere ayrılmış. 2024 Yılı Kitaplar ve 2024 Yılı Dikkat Çeken Kitaplar başlıklı iki bölümde geçen yıl yayınlanan 113 kitapla ilgili yazılar yer bulmuş. Geniş tutulan ilk bölümde 107 eser değerlendirilirken ikinci bölümde 6 kitap irdelenmiş. İlk bölüme Büşra Çelik, 36 kitap; Merve Çakır, 17 kitap; Oğuzhan Oğuzbey, 21 kitap; Sebahat Meraki, 16 kitap; Şerife Saliha Bozoklulu da 17 kitap yazısıyla katkı sağlamış. İkinci bölümdeyse Büşra Çelik, Merve Uygun’un Taşıyacak Bizi Rüzgar’ını; Keziban Soylu, Mukadder Gemici’nin Unutulmuş Hikâyeler’ini; Merve Çakır, Cihan Aktaş’ın Kar Gibi Patiskalar’ını; Oğuzhan Oğuzbey, Emine Batar’ın Uzakların Yankısı’sını; Sebahat Meraki, Nisan Erdem’in Rüyanın Oltasında’sını ve Şerife Saliha Bozoklulu da Zakire Armağan Okudan’ın Belki Unuturuz’unu yıllık için değerlendirmişler.
Şâyân-ı takdir bir yıllık oldu. Sabırla 2025 yıllığını bekliyoruz!
Tahkiyeli metinlerin yükselişi
2024 Hikâye Yıllığı’nın giriş yasını Yunus Emre Özsaray kaleme almış. Özsaray, 2024 Yılında Öykü başlıklı metninde, 2024’ün bir dökümünü ortaya koymuş. Geçen yıl 500’e yakın ‘ilk öykü kitabı’nın yayınladığını ve akılda kalan yazarların “edebiyat dergilerinin tezgâhından geçerek öykülerini kitaplaştıranlar” olduğunu belirten Özsaray, 140 kitabın ‘vasatın üzerinde editörlük sistemi işleten yayınevleri’nce okura ulaştırıldığını söyleyerek bu yayınevlerinin kaç öykü kitabı yayımladığını listelemiş. Hece Öykü, Olağan Hikâye ve Post Öykü’nün takibindeki 40 öykücünün 2024’ün öne çıkan isimleri olduğunu öne süren yazar, onların dergilerle olan ilişkilerini (söyleşi, inceleme, eleştiri, tanıtım vs) de örneklendirmiş. ‘Öykü kitabı çıkaran yeniler’ konusuna da değinen Özsaray, Fatih Selvi, Semih Öztürk, Merve Uygun ve Kuddisi Demir gibi isimlerin ‘ortalamanın üzerinde yazarlıkları’ ve ‘birden fazla derginin gündemine girdikleri’ için bir adım öne çıktıklarını kaydetmiş. Öykücülerin ‘gündemi’ni de değerlendiren yazar, ‘kişi aile ilişkilerinde yaşanılan çıkmaz’ konusunun ve ‘benmerkezci, bireyselleşmiş insan tipleri’nin öykülerde fazlaca işlendiğini belirtmiş. Tanrı, baba, devlet gibi unsurların aksine kadına dair meselelerin öne çıktığına değinen ve öykü-dergi ilişkilerini de ele alan Özsaray, “… öykülerde 2010’larda yükselişe geçen biçimsel oyunların, üstkurmacanın, fantastiğin geri çekildiğini, tahkiyeli metinlerin yükselişe geçtiğini söyleyebiliriz” demiş.
Dergiler ve öykümüz
2024 Hikâye Yıllığı’nda ülkemizde yayımlanan dergilerden 24’üne dair değerlendirme metinleri var. Bir başka bölümde de dergilerde yayımlanan hikâyelerden bir seçki de yer alıyor. Yıllığa giren dergiler, Aşkar, Ay Vakti, (İstanbul) BirNokta, Dil ve Edebiyat, Geçerken, Hece Öykü, Karabatak, Kayıp Kayıt, Kitap-lık, Lacivert, Mahalle Mektebi, Muhit, Notos, Olağan Hikâye, Öykü Gazetesi, Post Öykü, Söğüt, Sözcükler, Türk Edebiyatı, Varlık, Yedi İklim, Yitiksöz ve Yük Edebiyat. Değerlendirme ekibi Yunus Emre Özsaray, Büşra Çelik, Keziban Soylu, Merve Çakır, Oğuzhan Oğuzbey, Sebahat Meraki, Sena Yağcı ve Şerife Saliha Bozoklu’dan oluşuyor. (Çâre, Edebiyat Ortamı, Hayal Bilgisi ve Türk Dili gibi dergilere yer verilmemiş.) 168 sayfalık seçkide yer alan hikâyecilerse, Ahmet Ergin (Edebiyat Ortamı!), Ahmet Şevki Şakalar, Ahsen Dalca Korkutan, Aleyna Uçar, Ayşe Betül Elitok, Ayşegül Genç, Ayşe Ünüvar, Batıkan Köse, Büşra Altuntaş, Büşra Çelik, Cemal Şakar, Cihan Aktaş, Elif Kesikoğlu, Emin Gürdamur, Eren Buğdaycı, Fatih Selvi, Fatmanur Önür, Gökhan Yılmaz, Hatice İbiş, İdil Acar, Mehmet Toygar Özdemir, Merve Uygun, M. Fatih Kutlubay, Nevra Gözde, Nilüfer Çeken Özbay, Oğuzhan Oğuzbey, Osman Cihangir, Sebahat Meraki, Selma Maşlak, Sena Yığcı, Sümeyye Öcal ve Yunus Emre Özsaray.
