Filistin söz konusu olduğunda filmi yapılması gerekenler kimler ve neden? İşte size çok boyutlu tarihsel bir planla ‘Anlat Filistin’ denebilecek o liste… Hanzala karakterini çizen Naci el-Ali, direnişin şairi Mahmud Derviş, Hamas’ın kurucu lideri Şeyh Ahmed Yasin, cephedeki lider Yahya Sinvar ve tabii ki Ayşenur Ezgi Eygi bunlardan birkaçı…
Soykırımın devam ettiği Filistin’de anlam veremediğimiz şekilde dünya yöneticilerinin çaresizliği devam ediyor. Halklar ayakta, sesler yükseliyor. Ancak sesi daha çok yükseltecek ve geleceğe de taşınacak nidalar var. Tarihten silinen değil, her dönem tarihin yeniden yazılmasını sağlayan isimler bunlar. Filistin’in bir asırlık işgali ve direnişin simge isimlerinin filmleri neden yapılmıyor? Kendimize soru sormanın yanında olması gerekeni de ifade etmek gerek. Bu minvalde bir asırlık Filistin direnişine baktığımızda sanatçısından politikacısına, çocuğundan ihtiyarına, Müslüman'ından gayrimüslimine kadar unutulmayacak karakterler karşımıza çıkıyor.
CEPHEDE BİR LİDER: YAHYA SİNVAR
7 Ekim’den sonra Heniye’nin şehit edilmesinin ardından Hamas’ın lideri olan Sinvar cephede savaşırken şehit oldu. Ömrünün büyük kısmını cezaevinde geçiren Sinvar, direnişin hiç bitmeyeceğini ispat eder şekilde, lider iken göğüs göğüse savaştı. Postmodern zamanın simge isimlerinden biri haline gelen Sinvar’ın hayat hikayesi ve mücadelesi sinema perdesi için bulunmaz bir hikaye…
DİRENİŞİN SİMGESİ 3 GENÇ 1930’DA İDAM EDİLDİ
Burak Ayaklanması
Filistin direnişinin başlangıcı -çok bilinmese de- 1929’daki Burak Ayaklanması ile başladı. O dönemki İngiliz idaresi, Burak Duvarı’nda hak iddia eden ve heykel yapmak isteyen Yahudileri koruyordu. Peygamber Efendimiz’in doğum gününe denk gelen 14 Ağustos 1929 Cuma günü Filistinliler eylem düzenledi. Silahla bastırıldı. Eylemlerde çok sayıda kişi şehit edildi. Tutuklananlar oldu. Tutuklulardan üç genç Muhammed Camcum, Fuad Hicazi ve Ata ez-Zir ise 17 Haziran 1930’da idam edildi ve sembolleşti.
HANZALA’NIN SIRTINI DÖNMESİ: NACİ EL-ALİ
Filistin davası ile özdeşleşen Hanzala karakterinin çizgi olan Naci el-Ali, Arap dünyasının önemli çizerlerinden… Sadece Siyonist işgali değil Arap rejimlerini de eleştiren karikatürlere imza attı. 1969’da okurlarına tanıttığı ‘Hanzala’ karakteri, ölümsüz bir mühür oldu. Filistin özgür olana dek yüzünü bize dönmeyecek olan Hanzala ve Naci el Ali’nin filminin yapılmaması sadece Filistin için değil, insanlık birikimi için de büyük kayıp olur. Londra’da yaşayan Naci el-Ali, 22 Temmuz 1987’de çalıştığı gazetenin ofisine giderken suikasta uğradı ve birkaç gün sonra şehit oldu.
DİRENİŞİN ŞAİRİ: MAHMUD DERVİŞ
"Şiir, bir uçağı düşüremez ama pilotun kafasını karıştırabilir” sözü ile direnişin önemine dikkat çeken Mahmud Derviş, Filistin’in milli şairi olarak kabul edilir. 1948’de daha çocuk yaşta şiir yazmaya başlayan Derviş, Filistin ulusal marşı Neşîd el-intifada’nın söz yazarıdır. Arafat’ın BM’de yaptığı konuşma metnini yazmakla kalmamış, Filistin Bağımsızlık Bildirisi’ni de bizzat kaleme almıştır.
DÜNYANIN VİCDANI: RACHEL CORRIE
Zulüm bizdense ben bizden değilim” diyerek Filistin topraklarına giden ve sivil direnişe katılan Corrie, Müslüman olmamasına rağmen dünyanın vicdanını temsil eder şekilde tarihe geçti. Hayatını Filistinlilerin haklarını savunmaya adayan genç kadın, 2003 yılında Filistinlilerle dayanışma için Gazze’ye gitti. Yürüttüğü faaliyetler ve çektiği videolarla İsrail’in hak ihlallerinin gün yüzüne çıkmasına önemli katkılar sundu. 16 Mart 2003’te turuncu renkli ceketiyle buldozerlere karşı direnirken katledildi.
HAMAS’IN KURUCUSU: ŞEYH AHMED YASİN
Asıl adı Ahmed İsmail Hasan Yasin olan Şeyh Ahmed Yasin, özellikle felçli olarak tekerlekli sandalyedeki hali ile bilinir. Doktor Abdülaziz El-Rantisi ile birlikte Filistin’in bağımsızlığı için mücadele veren Hamas’ın kurucusudur. İsrail saldırısında felçli kalan Yasin, yine bir suikast ile şehit edildi. Kararlılığı, azmi ve samimiyeti ile milyonlar için simge isimlerden biri oldu.
İLK DEVLET BAŞKANI: YASER ARAFAT
Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) efsane lideri olan Arafat, bir dönem Filistinliler adına konuşan tek isimdi. FKÖ’nün ve kendisinin politikaları Filistinlilerin bir kısmı tarafından eleştirildi. Ancak Arafat’ın hayatı mücadeleyle geçti. Kod adı Ebu Ammar olan Arafat, El-Fetih’in örgütünün de kurucusuydu. Sonraları İsrail’in varlığını kabul etmesinden ötürü tepki gördü. 1993’te Oslo Barış Antlaşması'nı imzaladı. FKÖ silah bıraktı. Ve elbette sonrasında Siyonist yönetim anlaşma şartlarına uymadı. Arafat hayatının son döneminde bir bölgede esir tutuldu. 2004’te ise vefat etti.
DOĞUM GÜNÜ KUTLAMAYAN ADAM: GHASSAN KANAFANİ
Misyoner okullarından mülteci kamplarına uzanan bir hayat… Edebiyatçı ve gazeteci olan Kanafani, henüz 12 yaşındayken yaşadığı köyde İsrailliler katliam yapar. 1948’de yaşanan bu olaydan ötürü Kanafani hiç doğum günü kutlamamıştır. Şahit olduğu vahşet sonrası Filistin mücadelesinin önemli isimlerinden biri haline gelir. Temmuz 1972’de arabasına yerleştirilen patlayıcının infilak etmesi sonucu hayatını kaybetti.
ABD’DEN FİLİSTİN’E BİR VİCDAN: AYŞENUR EZGİ EYGİ
26 yaşında bir aktivist… İşgal altındaki Batı Şeria’da Nablus’un güneyindeki bir kasabada yerleşimlerin genişletilmesine karşı düzenlenen haftalık protestoya katıldı. 6 Eylül 2024’te yardım ve ziyaret amacıyla gittiği yerde vurularak katledildi. Soykırımın devam ettiği günlerde insanlığın vicdanını temsil eden bir simge haline geldi. Naaşı Aydın Didim’e def-nedildi.
GÖZÜMÜZÜN ÖNÜNDE ŞEHİT OLAN ÇOCUK: MUHAMMED DURRA
İşgal altındaki Filistin topraklarında İsrail’e karşı 2000 yılında patlak veren İkinci İntifada’nın sembol isimlerinden biri oldu, 11 yaşındaki Muhammed… Eylemler sırasında sivillere karşı yürütülen katliama maruz kaldı. Babası ile bir köşeye sığınmışken katledildiği görüntüler hafızamızdan silinmez…
