Meyan kökünün sulak ve nemli alanlarda özel olarak yetiştirilen bir bitkidir. Her ne kadar meyan kökü şurubu ismiyle anılsa aslında bu bitki bir şerbet formuna dönüştürülür.
Ayrıca meyan kökü iştahı açar, yemeklerden sonra hazmı kolaylaştırır, idrar söktürür ve kabızlığı giderir. Nezle, Grip ve nefes darlığı gibi hastalıklarda faydalı bir bitkidir. Göğsü yumuşatır, balgamı söktürür ve öksürüğü keser. Vücuda serinlik ve rahatsızlık verir.
Bir bardak kaynamış suyun içerisine 1-1,5 tatlı kaşığı meyan kökü atılır ve 5-6 dakika süresince demlenmeye bırakılır. Meyan kökü çayı, bir çay kaşığı bal ya da bir çubuk tarçın ilavesi yapılarak tatlandırılabilir. Hazırlanan çay hem aç karnına hem tok karnına içilebilir. Peki Meyan şerbeti nasıl yapılır? Meyan kökü şerbeti faydaları neler? Meyan kökü şerbeti tarifi nedir? İşte cevabı:
Şanlıurfa'da susuzluğu giderici, serinletici ve sindirim sistemine yardımcı olma özelliğinin yanı sıra böbreklere iyi geldiği ve bağışıklık sistemini güçlendirdiği iddiasıyla tüketilen meyan şerbeti, bu yıl da Ramazan ayının vazgeçilmezleri arasında bulunuyor.
Meyan bitkisi de göğüs yumuşatıcı, balgam söktürücü, ateş düşürücü, öksürük kesici, nezle ve bronşit gibi hastalıklara karşı şifalı özellikleri bulunuyor. Solunum yollarındaki mukozaya koruyucu etkiye sahiptir. Peki evde meyan şerbeti nasıl yapılır?
Meyan şerbeti yapılışı malzemeleri
1 kök meyan kökü
3 litre su
Eğer meyan kökü şerbetini akşamleyin hazırlıyorsanız, meyan köklerini beklemeye almak için sabaha kadar bekletmelisiniz. Suyu tencereye alın üzerine kökleri koyun. 1,5 saat kadar suda bekletmeniz yeterli olacaktır. 1.5 saat bekledikten sonra meyan kökleri lifleri tencerenin içinden sıkılarak alın.
Daha sonra bir süzgeçle süzerek bir kaba boşaltın. Tamamen meyan kökü şerbeti olması için meyan kökleri tülbentten geçirilerek iyi bir şekilde süzün.
Bu süzme işlemi bir kez daha tekrarlanarak meyan kökü şerbeti içinde tortu ve yabancı madde olmasını engellemiş oluruz.
Meyan kökü şerbeti hazırlarken buradaki püf noktası, meyan kökü şerbetinin dibinde tortu birikmemesidir.
Şişelere doldurulduktan sonra meyan kökü şerbeti tüketime hazırdır.
Meyan bitkisi genellikle ekilmiş tarlalar, alüvyonlu nehir vadileri ve kumullar olup Türkiye'de Trakya, Marmara Bölgesi ve Karadeniz sahilleri hariç tüm Anadolu'da özellikle akarsu kenarlarında, Muş, Bingöl, Kars, Siirt, Diyarbakır, Şanlıurfa, Antakya illeri ile Ege Bölgesi'nde ve Çukurova'da yetişmektedir.
Sürekli yaşanan öksürüğün önüne geçme imkanı verir. - Ateş düşürücü ve ağrıları azaltıcı etkisi bulunur. - Kabızlığa karşı iyi gelir ve kramp çözücüdür. - Siroz gibi karaciğer hastalıklarına karşı etkilidir.
Kökü tatlıdır. Çin tıbbında, kılavuz ilaç olarak adlandırılan bu bitki; soğuk algınlığı, mide sorunları, menopoz gibi farklı pek çok sorunun iyileştirilmesinde kullanılır. Kaynatılıp şerbeti de yapılan meyan kökünden ayrıca bitkisel ilaçlar, tatlandırıcılar ve sabun, şampuan gibi ürünler de yapılabilir.
Meyan Kökü Nelere İyi Gelir?
Ağızda oluşabilecek yaraları iyileştirmede etkilidir.
Grip, soğuk algınlığı ve nezleye karşı tüketilir.
Karaciğer sağlığını korumaya yardımcı olur.
Hazımsızlığa iyi gelir.
Regl ağrısına karşı kullanılır.
İltihaplanmaya bağlı olarak oluşan ağrıları geçirir.
Ağızda emilen meyan kökü mide rahatsızlıklarını giderir. Meyan kökünün yoğun hali olan meyan balı, kortizon kullanımının gerekli olduğu durumlarda (Addison hastalığı) tercih edilebilir. Üst solunum yolu rahatsızlıklarında günde 0,5-1g; mide rahatsızlıklarında 1,5-3g alınmalıdır.
Alışık olmayan damaklara bazen meyan kökünün buruk, mayhoş tadı yabancı gelse de o mayhoşluğa alışan ve seven için vazgeçilmez bir lezzettir. Soğuk meyan kökü şerbeti, sıcaktan bunalan birisi için ferahlatıcı, rahatlatıcı, serinletici bir etki yapar.
Meyan kökü şurubunun bazı yan etkileri de vardır. Meyan kökü şurubunun yüksek miktarda tüketilmesi, böbreklere zarar verebilir. Bu nedenle, meyan kökü şurubunu günde 2-3 bardaktan fazla tüketmemek gerekir.
Meyan kökü şurubu, hamile ve emziren kadınlar tarafından dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır. Meyan kökü şurubunun, hamile kadınlarda düşük ve erken doğum riskini artırabileceği bildirilmiştir. Emziren kadınlarda, meyan kökü şurubunun bebeklerde böbrek sorunlarına neden olabileceği bildirilmiştir.
Meyan kökü şurubu, yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve böbrek hastalığı olan kişiler tarafından dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır. Meyan kökü şurubunun, bu hastalıkların semptomlarını şiddetlendirebileceği bildirilmiştir.
Meyan kökü şurubu, bazı ilaçlar ile etkileşime girebilir. Meyan kökü şurubu ile birlikte bazı ilaçlar alındığında, ilaçların etkisi artabilir veya azalabilir. Bu nedenle, meyan kökü şurubu kullanmadan önce, doktorunuza danışmanız gerekir.