Kovid-19 ile üretimde meydana gelen kısıtlamalar, lojistik problemleri ve arkasında Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile birlikte enerji arz güvenliğinde yaşanan sorunlar nedeniyle artan enerji fiyatları yani enflasyon, 2022 yılında olduğu gibi bu yıl da dünya ekonomisinde bir çok ülkenin esas ve belki de en ciddi sorunlarından birisi olmaya devam etmektedir. Enflasyonun birçok ülkede en önemli ekonomik sorun olması nedeniyle birçok gelişmiş ülkenin daha önce yaşamadığı sürekli fiyat artışlarıyla yani
Kovid-19 ile üretimde meydana gelen kısıtlamalar, lojistik problemleri ve arkasında Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile birlikte enerji arz güvenliğinde yaşanan sorunlar nedeniyle artan enerji fiyatları yani enflasyon,
2022 yılında olduğu gibi bu yıl da dünya ekonomisinde bir
çok ülkenin esas ve belki de en ciddi sorunlarından birisi olmaya devam etmektedir.
Enflasyonun birçok ülkede en önemli ekonomik sorun olması nedeniyle birçok gelişmiş ülkenin daha önce yaşamadığı sürekli fiyat artışlarıyla yani
enflasyon ile beraber yaşama ve beklentilerin enflasyona göre belirlendiği bir dönem yaşanmaktadır.
Yaşanan enflasyon oranları ve enflasyonun devam edeceği beklentisi enflasyon ile
yaşamayı da beraberinde getirmektedir. Dolayısıyla, üreticilerin ve hizmet veren işletmelerin fiyatlarını enflasyona göre ayarladığı, çalışanların ücretlerindeki erimenin neden olduğu kayıpların ücret artış
talepleriyle telafi edilmesi beklentisi artık yerleşik bir beklenti haline geldi.
Açıkçası bu da enflasyonun kendi kendini beslemesini beraberinde getirmektedir.
ENFLASYON İLE MÜCADELE
Birçok Avrupa ülkesinde ve ABD’de artan fiyatlar vatandaşın satın alma gücünü olumsuz etkiliyor.
Enflasyon artık önemli bir sorun olduğu için enflasyon ile mücadele için bir yandan merkez bankalarının uyguladığı
para politikaları diğer yandan
hükümetlerin enerji fiyatlarının ne
den olduğu yaşam maliyetlerini hafifletmek için uyguladıkları destekler ve özellikle artan kira artışları için koydukları tavan uygulamalarıyla
satın alma gücünde meydana gelen kayıpları telafi etme derdinde.
Enflasyonun kontrol altına alınması için merkez bankalarının kullandıkları faiz enstrümanı ekonomiler için daralmaya neden olması ve bunun da istihdam üzerindeki olumsuz etkisi yaşam şartlarını zorlaştırırken, birçok Avrupa ülkesinde de yaşam maliyetlerini düşürmek için başta da enerji fiyatlarında meydan gelen düşüş ile birlikte
verilen destekler satın alma gücünde meydana gelen düşüşlüğün telafi edilme derdinde.
Ancak enflasyonun inatçılığı ve artan maliyetler ile birlikte birçok alanda arzın daralması dolayısıyla arz-talep dengesizlikleri
enflasyonda hedeflenen oranların üzerinde bir enflasyon oranının gerçekleşmesinin önüne de geçilemiyor.
Dolayısıyla, artan fiyatlar gelişmekte olan ülkelerin yanı sıra birçok gelişmiş ülke ekonomilerde de
vatandaşların satın alma gücünün zayıflamasına ve refah kaybının oluşmasına neden olmaktadır.
MALİYET ARTIŞLARI VE ÜRETİM
Dünyada birçok ülke ekonomisinde enflasyonun öncellikli mesele haline gelmesi, üretim için girdilerde meydana gelen daralma ve sonrasında maliyetlerdeki artış oldu.
Özellikle, Kovid -19 döneminde üretim için gerekli girdilere sahip olan ve enerji gibi stratejik girdide üstünlüğü olan birçok ülkenin
kendi ekonomilerini
öncelemeleri,
birçok alanda
üretimde
daralma olduğu gibi bu daralma da
ürün fiyatlarında ciddi artışlara
neden oldu.
Bu nedenle, enflasyon ile mücadelede üretimin arttırılması, tek çare olarak görülmekte.
Üretimin arttırılması için de üretimin önündeki engellerin kaldırılması zorunludur. Bu engellerin kaldırılması ile hem arz talep dengesizlikleri giderilecek hem de uygulanacak diğer politikaların etkin olmasının önü açılacaktır.
#Ekonomi
#Enflasyon
#Üretim
#Erdal Tanas Karagöl
