Bir fikrî takip yazısı: ÜNİDES

Önce seneler öncesine gideyim. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde öğrenciyken Çetele isimli bir dergi çıkartmıştık arkadaşlarımızla. Fakültenin edebiyat kulübünün bir faaliyeti olarak hayata geçirdiğimiz dergide imzalarını gördüğünüzde “o da mı yazmış burada” diyeceğiniz pek çok isim kalem oynatmıştı.

Dergi, tamı tamına imece yöntemiyle çıkıyordu. Grafikleri Fuat abi neredeyse ücret almadan yapıyor, baskı parasının bir kısmını biletli sinema gösterimlerinden, bir kısmını MGV’deki koca reislerden, bir kısmını da harçlığı biraz bol arkadaşlarımızdan alıyorduk.

Öğrencilikten sonra çıkardığımız dergilerde de durum pek değişmedi. Cebimizden koyarak, eşe dosta “ateşleyin bir şeyler” diyerek falan… İmkansızlığın içinde bir imkan oluşturmaya, faaliyet yapmaya, sözümüzü söylemeye çalıştık hep. “Paramız olacaktı da şu işi yapacaktık” dediğimiz bir dünya proje bıraktık ardımızda.

O yüzden geçen yıl Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın ortaya koyduğu ÜNİDES destek programı çok ilgimi çekmiş, projenin beni nasıl heyecanlandırdığını anlatmıştım uzun uzun. Önüme ÜNİDES’in birinci yıl raporu ve sonuçları gelince “en iyisi ben bunu da yazayım” dedim.

Üniversitelerde faaliyet gösteren öğrenci topluluklarının yılda dört kez yapılan proje çağrılarına teklif sunmaları ve destek almaları şeklinde ilerleyen ÜNİDES’in sonuçları beni çok mutlu etti.

Öğrenci toplulukları bir yılda 5278 başvuru yapmış ÜNİDES’e. Bu başvuruların 3399 tanesine olumlu dönüş yapmış bakanlık ve tam 226 milyon liralık kaynak aktarmış gençlere.

Dalış kulübüne dalış yapma imkanı, kamu yönetimi kulübüne Ankara’da bakanlıkları ziyaret etme imkanı, “ben Göbeklitepe’de tarih kampı yapmak istiyorum” diyen kulübe Göbeklitepe’de tarih kampı yapma imkanı verilmiş.

Bu yıl tarım ve yapay zeka projelerine pozitif ayrımcılık da uygulanmış. Ezcümle, proje kapsamında 81 ilimizdeki her üniversitemizin kulüpleri “lan paramız olsa da yapsak” diyerek hayalini kurdukları projeleri bakanlık eliyle hayata geçirmişler.

Pek âlâ olmuş doğrusu.

Şimdi geleyim ÜNİDES üzerinden derdimi anlatmaya.

Dünyanın gelişmişlik ölçütlerinden biri de ülkelerin gençlerine “dikey derinlik” kazandırmak için ne kadar harcama yapmayı göze aldıklarıdır malum. “Bir şey olmak isteyen” yahut “bir şey yapmak isteyen” gencini ne kadar desteklersen senin o kadar gelişmiş bir ülke olduğuna hükmederiz.

Bizim kuşak, “aslında o zamanlar imkan olacaktı da şu işi hayata geçirecektim” diyen insanların kuşağıdır genel olarak. Değil “dikey gelişimimize” para harcamak, öğrencisine içinden taş çıkmayan nohut yemeği servis edebilen bir ülke değildi Türkiye o yıllarda.

O yılların imkansızlığının bir süreği olarak bizim kuşağın ana-babaları çocuklarını sürekli olarak doktor ya da mühendislik gibi “parası garanti” işlere yönlendirdi. Sosyal gelişmişlik de, sosyal alanlarda gelişmişlik de ne yazık ki geçer akçe olarak bir türlü yer bulamadı ülkemizde.

O yüzden ben “dalış yapmak isteyen gençlere Kaş’ta dalış yapma imkanı veren bir bakanlık” fikrine acayip tavım. Çocuklarımızın ne olmak istiyorlarsa o alanda gelişmelerine imkan veren her türlü destekleme modelinin gönüllü halkla ilişkiler destekçisiyim.

Kültür Bakanlığı’nın üç yıl üst üste başarıyla yürüttüğü; ama sonra bütçesi kesildiği için devam etmeyen GENÇDES projesinin yeniden hayata geçirilmesinin zorunluluğunu dilimin döndüğü her yerde dile getiriyorum mesela. Kahramanmaraş’ta belediyenin temelini attığı ve Türkiye’de bir benzerini zor bulacağımız 15 Temmuz Spor Vadisi projesine hastayım mesela. Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı’nın gençlere yönelik olarak ortaya koyduğu işlerin meftunuyum. MTO’nun ise bambaşka ve tarifi imkansız bir alanı kapattığı için hastasıyım.

Çünkü gelecek “nitelikli insan kaynağı gücü” eliyle şekillenecek. Tam bu noktada ÜNİDES ise ÜNİDES, GENÇDES ise GENÇDES, başka destekleme projeleriyle o projeler eliyle nitelikli insan kaynağı gücümüzü arşa çıkarmamız gerekiyor. Çember daraldıkça o çemberi kırıp atacak zıpkın gibi insanlara ihtiyacımız var çünkü. Oyunu bozacak değil, oyunu kuracak insanlara.