Demir eksikliği, dünyada en yaygın görülen eksiklikler listesinin başında yer alıyor. Vücutta bir dizi rolden sorumlu olan çok önemli bir mineral olan demir, eksikliği halinde bir dizi sorunu tetikleyebiliyor.
Demir eksikliğini ilk etaplarda fark etmek pek kolay olmayacaktır çünkü vücut genel olarak eksiklikleri kapatmak ve hayata devam etmek üzerine bir savunma sistemi üzerine inşa edilmiştir. Bu nedenle demir eksikliği yaşayan bir kişinin vücudu otomatik olarak demir eksikliğini kompanse edecek ve kansızlık belirtilerini ortadan bir şekilde kaldıracaktır fakat yine de bu aşamalarda vücut demir eksikliğini bir şekilde ele verir ve bu belirtilerden demir eksikliği tanısını erken dönemde de koymak mümkündür.
Kırılgan saç ve tırnak yapısı
Kuru cilt
Ağzın köşe noktalarında çatlaklar meydana gelmesi
Dilde yanma hissi
Ağız mukozasında aşırı hassasiyet
Demir eksikliği tespit edilemez ve önüne geçilemezse kansızlık ortaya çıkacak ve yukarıdaki belirtilere başka maddeler de eklenecektir. Demir eksikliğinde en fazla rastlanılan durumlar aşağıdaki gibi sıralanmıştır.
Kişide halsizlik hissi
Kişinin kendini devamlı yorgun hissetmesi
Konsantrasyonda zorluk
İlgi eksikliği
Fiziksel aktiviteler esnasında kişinin çok zorlanması ve nefes nefese kalması
Baş dönmesi
Göz kararması
Şiddetli baş ağrısı
Aşırı üşüme
Dilin şişmesi
Depresyon hissi
Ciltte solma
Uykuya dalmada güçlük
Kulak çınlamaları
Eller ve ayaklarda sürekli bir uyuşma hali
Demir eksikliğinin belirtileri hakkında okumadan önce vücutta demir ihtiyacının hangi dönemlerde ve ne şekilde arttığını bilmekte fayda vardır. Örnek olarak kişinin aldığı demir miktarı aslında normal bir insana göre yeterlidir fakat içinde bulunduğu dönem ve şartlar dolayısıyla alınan demir miktarı ihtiyacı karşılamayabilir ve bir demir eksikliği belirtisine yol açabilir.
Kadınlarda gebelik dönemlerinde, emzirme ve doğum yapma dönemlerinde demir ihtiyacı oldukça artmaktadır. Aynı zamanda her insanın büyüme çağında ve ergenlik döneminde normal zamanda olduğundan daha fazla demire ihtiyacı olur.
Yetersiz beslenme ve demir içeriği yoğun olan besinleri tüketmeme veya tüketememe durumları insanlarda demir eksikliğinin oluşmasındaki başlıca nedenler olarak sıralanabilir. Peki sadece bunlar mı? hayır. Demir eksikliğinin aşağıda belirtildiği gibi başka nedenleri de vardır ve demir eksikliği olan bir kişinin özellikle bu durumlara dikkat etmesi gerekmektedir.
Adet kanamalarının normalde olduğundan daha şiddetli gerçekleşmesi
Aşırı hareket veya egzersiz sonucunda idrar ve ter yoluyla vücuttaki demirin azalması
Mide ülseri gibi hastalıklar, hemoroid ve kaza gibi sebepler dolayısıyla aşırı derecede kan kaybının olması ve demirin bu yolla vücuttan atılıyor olması.
Yukarıdakiler ek olarak aşağıda belirtilen maddeler de yine aynı şekilde demir eksikliğine yol açan bazı haller arasındadır.
Mide asit salgısının yeterli miktarda olmaması.
Mide veya onikiparmak bağırsağında ülserlerin oluşması
Midenin ya da bağırsağın belli bir yerinin operasyon ile alınmış olması
Vücuda gelen demirin, çölyak türü hastalıklar sebebiyle bağırsaklar tarafından gereken düzeyde emiliminin yapılamaması
Çay, kola, kahve ve türevi kafein içeren sıvıların yemeklerle tüketilip demir emilimini engellemesi
Kalıtsal eksiklik
Emilimi bozmakta olan ilaçların kullanılması