Trump ile Savunma Bakanlığı (Pentagon) arasındaki yetki krizi ‘darbe’ tartışmasına evrildi. Polisin siyahi George Floyd’u öldürmesinin ardından çıkan olaylara ordunun müdahalesini isteyen Trump’a cevap Genelkurmay Başkanı Mark Milley’den geldi. Milley, kuvvet komutanlıklarına gönderdiği genelgede “Bağlılığımız Anayasa’yadır” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump ile Savunma Bakanlığı (Pentagon) arasındaki yetki tartışmasında kriz “darbe” tartışmasına neden oldu. Trump’ın ırkçılık karşıtı protestoculara karşı “İsyan Yasası”nı (protestoculara karşı askeri gücün düzeni sağlaması) kullanabileceğini açıklamasının ardından ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley’nin imzasıyla 2 Haziranda emrindeki kuvvet komutanlıklarına “Bağlılığımız Anayasa’yadır” çerçeveli bir genelge yayımlaması “darbe” tartışmasına sebep oldu. ABD Başkanı’nın hedef aldığı Twitter’dan da paylaşılan genelgede, ordunun Anayasa’ya bağlı olduğu vurgulandı; Anayasa’nın ifade ve toplanma özgürlüğünü garanti ettiği hatırlatıldı. Genelkurmay Başkanlığı’nın Beyaz Saray’ın göstericiler tarafından basılmak istenmesinden bir gün sonra yayınladığı metin, ABD ordusu Başkanın emirlerine başkaldırmaya mı hazırlanıyor sorusunu akıllara getirdi.
Amerikan Genelkurmayı, tüm kuvvet komutanlarına hitaben yayımladığı genelgede Amerikalıların ifade özgürlüğü ve barışçıl toplanma hakkına sahip olduğu vurgulandı; askerlerden anayasaya uyulması istendi. Toplumsal eşitlik vurgusunun yapıldığı genelge, birçokları tarafından Trump’ın göstericilere karşı güç kullanılmasından yana olan tutumuna karşı bir ‘başkaldırı’ ve Başkan’ın emirlerine “Anayasaya bağlılık” gerekçesiyle uymama çağrısı olarak yorumlandı. Genelge üzerine Milley’nin el yazısıyla “Hepimizin canı Amerika idealine adanmıştır. Bu yemine ve Amerikan halkına bağlı kalacağız” ifadelerinin not düşülmesi, hedefin Trump olduğu yorumunu da beraberinde getirdi. Öte yandan, Amerikan Genelkurmayı’nın Twitter hesabından paylaştığı açıklamanın altında çok sayıda kişi de ABD Genelkurmay Başkanı General Milley’ye istifa çağrısı yaptı.
Yetki eyaletlerde vurgusu
- Hazırlanan genelgenin ikinci maddesinde, kriz sırasında yetkinin ve Ulusal Muhafızların kontrolünün eyalet valilerinde olduğuna işaret edilmesi de Trump’a karşı bir çıkış olarak değerlendirildi. İkinci maddede özetle mevcut kriz sırasında, Ulusal Muhafızlar hayatları ve mülkü korumak, huzuru tesis etmek ve kamu güvenliğini sağlamak adına eyalet valilerinin yetkisi altında görev yapmaktadır. George Floyd’un ırkçı cinayete kurban gitmesinin ardından ABD Başkanı Trump ile eyalet valileri arasında gösterilere karşı önlem alınması konusunda tartışma yaşandığı biliniyor.
