7,4 büyüklüğündeki büyük Marmara depreminin ardından İstanbul, 20 yıl sonra şiddetli bir deprem ile bir kez daha sallandı.
Can kaybının olmaması en büyük teselli olurken, korkutan deprem İstanbul'daki yapıların durumunu da bir kez daha gündeme getirdi.
Türkiye genelinde yenilenmesi gereken 6,7 milyon yapı bulunuyor. Söz konusu yapıların yenilenmesi için kentsel dönüşümde süreçleri hızlandıracak yeni bir döneme giriliyor.
11. Kalkınma Planı'nda da yer alan detaylara göre; her şehre ayrın bir dönüşüm projesinin hazırlanıp hayata geçirileceği yeni süreçte, acil dönüştürülmesi gereken yerlerin tespiti için çok ölçütlü değerlendirme sistemi uygulanacak, fay hatlarına yakın yerlere ise dönüşümde öncelik verilecek.
Bu kapsamda İstanbul Valiliği tarafından geçtiğimiz şubat ayında İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile birlikte 39 ilçe belediyesine gönderilen yazılarda en riskli yapıların tespitlerinin yapılması istenmişti.
Belediyeler tarafından ilçe bazında yapılacak tespitlerin ardından her belediyenin kendi kentsel dönüşüm planını hazırlayarak bakanlığa sunması bekleniyor.
Bakanlığın onayı ve çeşitli finansman desteklerinin de devreye alınmasıyla birlikte dönüşüm seferberliği de başlatılmış olacak.
Burada ise hem özel sektöre hem de belediyelere, kredi ve faiz gibi gerekli tüm finansman desteği de sağlanacak. Geçtiğimiz Mart ayında devam eden Emlak Bankası ise bu noktada devreye girerek finansman kısmında başrolde olacak.
Türkiye genelindeki 6,7 milyon riskli yapının 400 binin İstanbul genelinde bulunduğu ifade edilirken, 2012'de çıkarılan kentsel dönüşüm yasası kapsamında ise İstanbul'da 66 bin binanın risk tespitinin yapıldığı belirtiliyor.
Yeni kentsel dönüşüm vizyonu kapsamında her yıl 300 bin konutun dönüştürülmesi ve kentsel dönüşümün 20 yılda tamamlanması hedefleniyor. Bunun 30 binini bakanlık ve TOKİ yapacak. Kalanı özel sektör tarafında yenilenecek.
Uzmanların yapılara yönelik risk tanımlaması yaparken milat olarak belirlediği tarih ise 1999 depremi öncesi ve sonrası şeklinde ifade ediliyor.
17 Ağustos Marmara Depremi sonrasında çıkarılan yapı denetim yasası ile o tarihten itibaren yapılan tüm inşaatlar için betondan demire kadar çok sayıda yapı malzemesine standart getirildi.
İstanbul'un yapı stoğu bakımından en genç ilçesi ise 4 - 5 yaş aralığı ile Sultanbeyli olarak öne çıkıyor. Sultanbeyli'yi Sancaktepe, Esenyurt, Tuzla, Kağıthane, Arnavutköy ve Beylikdüzü izliyor.
Olası büyük bir depremde faya yakın olan ilçelerdeki yıkım ise aynı oranda olmayacak. Çünkü İstanbul zemin haritasına bakıldığında zemini en sağlam ilçelerin fay hattına yakın olsa da mega kentin Anadolu Yakası'nda olduğu görülüyor.
Uzmanlara göre; İstanbul'daki yapıların yaşına bakıldığından en yaşlı ilçe olarak Beyoğlu'ndan sonra ikinci sırada gelen Fatih (Tarihi Yarımada) depremden en fazla etkiyi görecek ilçe olarak öne çıkıyor.