
Artvin’in Hopa ilçesinde çay sezonunun başlamasıyla birlikte bölgeye özgü zehirli Kafkas engereği halk arasındaki adıyla Hopa engereği yeniden ortaya çıktı. Çaylık alanlarda çalışan vatandaşların yılan sokmalarına karşı dikkatli olması gerektiğini vurgulayan uzmanlar, doğru müdahalenin ve koruyucu giysi kullanımının ölümle sonuçlanabilecek vakaları önleyebileceğini söyledi.

Çay tarlasında görünmeye başladı: “Hopa engereği” nedir?
Yalnızca Türkiye'nin kuzeydoğusunda, özellikle Artvin’in Hopa ilçesinde görülen Kafkas engereği (Vipera kaznakovi), endemik ve yüksek derecede zehirli bir yılan türü. Genellikle nemli, yeşil ve gölgeli bölgeleri tercih eden bu yılan, özellikle çaylık alanlarda insana oldukça yakın temas kurabiliyor.

Hopa Devlet Hastanesi Uzman Doktoru Kürşat Gül, Mayıs-Eylül arasında vakaların arttığını belirterek, çay sezonunun başlamasıyla birlikte bu yıl da sokma vakalarında artış yaşandığını aktardı.

Sessiz tehlike: “Ölüm riski doğru müdahale edilmediğinde ortaya çıkıyor”
Dr. Gül, Hopa engereği sokmasının, zamanında ve doğru müdahale yapılmadığında ölümle sonuçlanabileceğini vurguladı:
“Son iki yılda Hopa’da yılan sokması nedeniyle kayıplar yaşadık. Enfeksiyon, iç kanama ve organ yetmezliği gibi hayati komplikasyonlar görülebiliyor. Ancak erken ve bilinçli müdahale hayat kurtarıyor.”

Uzmanlardan uyarı: Çizme, pantolon, eldiven şart
Uzmanların çay tarlasında çalışanlara yönelik koruma önerilerini tek tek sıraladı;

Dizlere kadar uzanan kalın çizmeler kullanılmalı
Kalın kumaştan yapılmış uzun pantolonlar ve eldivenler tercih edilmeli
Bahçeye girilmeden önce alan kontrol edilmeli, taş, odun altları dikkatle kaldırılmalı
Yılan görüldüğünde ani hareket yapılmadan profesyonel yardım istenmeli

Doğru bilinen yanlışlara dikkat!
Yılan sokmalarında toplumda sıkça uygulanan ancak tehlikeli olan yanlışlar da var. Dr. Gül, bunların hayati risk oluşturduğunu belirterek şu uyarılarda bulundu:

❌ Yara kesilmemeli, kanatılmamalı, emilmemeli
❌ Sıcak uygulanmamalı, yara üzerine kimyasal madde dökülmemeli
✅ Isırılan bölge kalp seviyesinin üzerinde tutulmalı
✅ Mümkün olduğunca hareketsiz bırakılmalı
✅ Hafif bir turnike (5-10 cm yukarıdan) uygulanabilir
✅ Hasta en kısa sürede sağlık kuruluşuna ulaştırılmalı

Doğa ile temas: Riskleri bilmek hayat kurtarır
Artvin’in doğal yapısıyla iç içe geçen çay üretimi, bölge halkının hem geçim kaynağı hem yaşam biçimi. Ancak bu yaşam biçimiyle birlikte gelen bazı riskler de var. Uzmanlara göre bu riskler tamamen ortadan kaldırılamasa da doğru bilgi ve bilinçle en aza indirilebilir.

Hopa engereği konusunda bilinçli olmak hayati önem taşıyor.

Hopa engereği neden tehlikeli?
Zehri hemotoksiktir: Yani kan hücrelerine, damar duvarlarına ve dokulara zarar verir.
Ağır şişlik, doku nekrozu, iç kanama, şok ve organ yetmezliği gibi sonuçlara yol açabilir.
Vücuda yayıldığında müdahale edilmezse ölümle sonuçlanabilir.

Türkiye’de ölüm vakası oldu mu?
Evet. Hopa Devlet Hastanesi Uzmanı Dr. Kürşat Gül'ün açıklamasına göre, son iki yılda yılan sokmasına bağlı ölüm vakaları yaşandı. Bu ölümlerin Kafkas engereği kaynaklı olduğu tahmin ediliyor çünkü bölgede yaygın olan ve tanımlanmış tek zehirli tür o.

Panzehir var mı?
Evet, Türkiye’de engerek türlerine karşı kullanılan panzehirler mevcut. Ancak hızlı müdahale şart:
İlk 1–2 saat çok kritik.
Panzehir, sadece hastane koşullarında damar yoluyla verilebilir.
Panzehir olsa bile, gecikme durumunda doku kaybı ve ölüm riski yüksektir.