Dünyada 213 milyon kişinin KOAH ile yaşadığı, her yıl 3,5 milyon kişinin ise bu hastalık nedeniyle hayatını kaybettiği biliniyor. Sessiz ilerleyen “sessiz katil” KOAH, her yıl milyonlarca hayatı tehdit ediyor. Uzm. Dr. Filiz Süngün, hastalığın en büyük belirtilerini ve en çok hangi yaş grubunu etkilediğini açıkladı.
Göğüs Hastalıkları uzmanı Dr. Filiz Süngün, tüm ölüm nedenleri arasında dördüncü sırada yer alan KOAH’ın aynı zamanda kalp hastalıklarından kas-iskelet sistemi sorunlarına, anemiden diyabete kadar birçok hastalığı tetikleyebilen geniş kapsamlı bir sağlık yükü oluşturduğunu belirterek sessiz katilin en büyük belirtilerini ve risk grubunu sıraladı.
İşte sessiz katilin en büyük belirtileri ve risk grubu
Dr. Filiz Süngün, hastalığın çoğu zaman 40 yaş sonrasında sinsi bir şekilde başladığını belirterek nefes darlığı, göğüste sıkışma, yokuş ya da merdiven çıkarken çabuk yorulma, hırıltılı solunum, öksürük ve balgam gibi belirtilerin önemsenmesi gerektiğini vurguladı.
Bu belirtiler çoğu zaman ‘yaşlanma’ ya da ‘sigaranın doğal bir sonucu’ olarak yorumlandığı için hastalar hekime başvurmakta gecikiyor. Oysa hastalığın erken döneminde yalnızca ağır efor sırasında hissedilen nefes darlığı, ilerleyen süreçte istirahatte ve günlük aktivitelerde bile yaşamı kısıtlayan bir tabloya dönüşebiliyor. Özellikle soğuk havalarda artan ataklar, kimi hastalarda hastane yatışlarını dahi gerektirebiliyor.
En büyük risk faktörü sigara
Türkiye’de sigara kullanımının yüksek olmasının KOAH’ı önemli bir halk sağlığı sorunu haline getirdiğini vurgulayan Uzm. Dr. Filiz Süngün, "Türkiye’de 40 yaş üzeri her beş yetişkinden birinde KOAH görülüyor ve sigara hastalık için en önemli risk faktörü olarak biliniyor. Günde bir paket sigaranın 20 yıl boyunca tüketilmesi, hastalığın gelişiminde kritik eşik olarak kabul edilmektedir" dedi.
Tedavide en güçlü adım sigaranın bırakılması
KOAH’ın yönetiminde en etkili adım sigaranın bırakılması. Bunun dışında nefes açıcı ilaçlar, inhale kortikosteroidler, balgam inceltici ilaçlar, akciğer hacim küçültücü ameliyatlar ve bronkoskopik yöntemler hastalığın seyrini önemli ölçüde iyileştirebiliyor. Pulmoner rehabilitasyonun günlük yaşam aktivitelerine olumlu etkisi bulunuyor; yıllık grip ve zatürre aşıları ise hastalığın alevlenme dönemlerini ve buna bağlı hastane yatışlarını azaltıyor. İleri evre hastalarda evde oksijen tedavisi ve pozitif basınçlı solunum cihazları da tedavi seçenekleri arasında yer alıyor.
KOAH riski taşıyan bireylerin basit bir solunum fonksiyon testiyle hastalığa ilişkin durumunu kolayca öğrenebileceğini vurgulayan uzman isim "Sigara kullanıyorsanız, geçmişte içtiyseniz veya toz, duman, gaz gibi zararlı maddelere maruz kalıyorsanız solunum testi için geç kalmış sayılmazsınız. Sadece birkaç dakikalık bir testle KOAH riskinizi öğrenebilir, erken teşhisle yaşam kalitenizi koruyabilirsiniz." diyen uzman isim; nefes darlığı, hırıltı, kronik öksürük gibi belirtilerin normal kabul edilmemesi gerektiğine vurgu yaptı.
