İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun geçtiğimiz günlerde Suriye’nin güneybatısındaki tampon bölgeye gitmesi, iki taraf arasındaki anlaşma ümitlerini şimdilik dondurdu. Netanyahu el yükseltirken Şam yönetimi buna Rusya ile yeni bir askeri ittifakla karşılık veriyor. Rusya Savunma Bakanlığı’ndan üst düzey bir heyet Suriye’nin güneyindeki eski üslerini inceledi.
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ve beraberindeki üst düzey heyetim 15 Ekim’de Rusya’nın başkenti Moskova’yı ziyaret etmesinin ardından iki taraf arasındaki askeri temaslar sürüyor. Esed rejiminin devrildiği 8 Aralık 2024’ten beri Golan Tepeleri’nin Suriye tarafında kalan Tampon Bölge’yi işgal eden İsrail’in anlaşmaktan kaçınması, Şam’ı arayışlara itiyor. Şara, Moskova ziyaretinde devrik rejiminin daha önce Rusya ile yaptığı askeri anlaşmalara bağlı olduklarını söyleyerek yeşil ışık yakmıştı. Bu ziyaretin ardından üst düzey Rus askeri yetkililer ile Suriyeli yetkililer arasında, Şam’da bir ay içinde iki görüşme gerçekleştirildi. Son olarak önceki gün Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı Yunus-bek Yevkurov başkanlığındaki askeri heyet, Suriye Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra ile bir görüşme daha gerçekleştirdi. Heyet, daha önce devrik rejimin İsrail tehditleri altındaki Güney Suriye’de, Rusya’ya sağladığı askeri noktalara kapsamlı bir saha ziyareti gerçekleştirdi. Ziyaretin, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun tampon bölgeye giderek Suriye ile anlaşmayı yokuşa sürdüğü bir döneme denk gelmesi dikkat çekti.
SAVUNMA MEKANİZMALARI TAMİR EDİLECEK
Ziyarete ilişkin olarak Suriye Savunma Bakanlığı tarafından yayınlanan açıklamada, tarafların “iki ülkenin ortak çıkarlarını koruyacak şekilde ortak askeri mekanizmaların canlandırılması konusunu ele aldığı” bildirildi. El-Cezire’ye bilgi veren askeri kaynaklar, Rusya ile yapılmak istenen yeni askeri ittifakın sınırlı olacağı belirtilirken, uzman ekiplerin rejimin devrildiği günlerde İsrail tarafından tahrip edilen savunma mekanizmalarının tamiri ve sınır güvenliği gibi konularda katkı sağlayacağı kaydedildi. Reuters’e konuşan Suriyeli üst düzey yetkililer ise Şara’nın 15 Ekim’deki ziyaretinde Rusya ile askeri iş birliği için devrik rejim kalıntılarının silahlandırılmaması konusunda garanti aldığını hatırlattı.
YENİ BİR VESAYET OLMAYACAK
Suriye’yi 63 yıl boyunca yöneten Baas rejiminin siyasi-ideolojik sebeplerle Suriye’yi bir Sovyet ülkesi haline getirmesi, devrim sonrası Şam-Moskova ilişkilerini gölgeliyor. Eski rejim döneminde Suriye ordusunun silahlarının yüzde 90’ının Rus menşeli olması ve Rusya’nın geçiş döneminde rejimi tutmaması ise Şam’ın yeni askeri ittifaklar kurmasını mümkün kılıyor. Suriyeli yetkililer, devrim sonrası dengelerin değiştiğini hatırlatırken Rusya’nın güneyde İsrail’in ihlallerine karşı dengeleyici bir rol oynayarak devrik rejim dönemindeki sınır devriyeleri ve savunma mekanizmalarını yeniden canlandırabileceğini kaydediyor.
İSRAİL İLE ANLAŞMA ASKIDA
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçtiğimiz çarşamba bölgeye giderek Suriye’nin egemenliğine açık bir ihlal gerçekleştirdi. Netanyahu, ziyaretinin amacının “7 Ekim benzeri bir saldırıya karşı önlem alma siyasetinin altını çizmek” şeklinde açıkladı. Suriye’nin İsrail ile bir güvenlik anlaşmasına daha fazla ihtiyacı olduğunu öne süren Netanyahu, “Eğer anlaşma istiyorlarsa yerine getirmeleri gereken çok fazla şart var. Bizim talebimiz, Suriye’deki Dürzi müttefiklerimizi korumak ve bundan da daha önemlisi sınırımızı koruyacak nihai bir barış” diyerek, Şam ile müzakerelerin bu talepler gerçekleştirilene kadar dondurulduğunu ilan etmişti.
