“Fikri Mülkiyet Hukukunda Güncel Gelişmeler - III Uluslararası Sempozyumu”, İZÜ Abdullah Tivnikli Konferans Salonunda başladı. Konuşmacılar, fikri mülkiyet haklarının korunmasının küreselleşen dijital dünyada giderek karmaşıklaşan bir mesele olduğunu, bunun akademik üretimden müzik sektörüne kadar geniş bir alanda motivasyon ve yaratıcılık açısından kritik olduğunu vurguladı.
İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi ve Balıkesir Üniversitesi ortaklığıyla düzenlenen sempozyumun açılış konuşmalarını; İZÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, BAUN Rektörü Prof. Dr. Yücel Oğurlu, TSUL Rektörü Prof. Dr. Islambek Rustambekov, Uluslararası Vizyon Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Vecdi Can, Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Muhammed Zeki Durak ile Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği (MÜYAP) Genel Koordinatörü Bülent Forta ve Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) Başkanı Recep Ergül gerçekleştirdi.
ACAR: FİKRİ MÜLKİYETİN KORUNMASI GİDEREK ZORLAŞIYOR
Açılış konuşmasında İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, dijitalleşmenin hız kazandığı günümüz dünyasında fikri mülkiyetin korunmasının her zamankinden daha önemli hale geldiğini vurguladı. Acar, konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “Dijitalleşmenin hızlandığı bu çağda, dijital materyallerin, ürünlerin ve yayınların öne çıktığı bir süreçte fikri mülkiyet haklarının nasıl korunacağı ve bu süreçlerin nasıl yönetileceği, hâlâ cevap arayan sorular içeren meseleler. Üniversite camiasında telif hakkı ihlalleri gibi sonuçlar doğuran etik ihlaller de bu konunun bir parçası. Nasıl ki somut ekonomik varlıklarla ilgili mülkiyet hakkı ve bu hakkın korunması önemliyse, patentler, yayınlar, telif hakları gibi fikri mülkiyet unsurlarının korunması da günümüzde, özellikle küreselleşmenin ve dijital iletişim teknolojilerinin etkisiyle, giderek daha karmaşık bir mesele haline geliyor.”
OĞURLU: KORUNMAYAN YERDE ESER ÜRETİLEMEZ
Balıkesir Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel Oğurlu, fikri mülkiyet haklarının korunmasının yaratıcılığı ve üretimi doğrudan etkilediğini belirterek şunları söyledi: “Türkiye'nin korunmadığı hiçbir ülkede orijinal fikrin ve eserlerin üretilmesi mümkün değil. Bir satır, bazen bir paragraf, hatta bir cümleyi ortaya çıkarabilmek için gecemizi, haftalarımızı harcayabiliriz. Aramızda şiir yazanlar vardır. Bir şiiri tamamlamak bazen bir yıl sürebilir. Ancak o şiir, başka biri tarafından çalındığında, bir daha şiir yazacak gücümüz kalmaz. Ben şahsen üç yıl emek verip hazırladığım bir çalışmamda, kazanılmış haklara saygı ve haklı beklentilerin nasıl ihlal edildiğini gördüm. Bu durum otomatikman motivasyonumuzu düşürüyor. Eğer bu idealleri koruyamazsak, akademik anlamda yüksek hedefler belirleyemeyiz ve üretmekten vazgeçeriz.”
DURAK: ŞİRKET VARLIKLARI ARTIK FİKRİ MÜLKİYET VARLIKLARINA DAYANIYOR
Türk Patent ve Marka Kurumu Başkanı Prof. Dr. Muhammed Zeki Durak; patentler, faydalı modeller, tasarımlar, coğrafi işaretler ve markalar gibi sanayi mülkiyetinin ülke ekonomisi ve günlük yaşamda giderek daha fazla önem kazandığını vurguladı. Milli teknoloji hamlesi ve gençlerin teknolojiye yönelik artan ilgisinin bu alandaki gelişmeleri hızlandırdığını söyleyen Prof. Durak, “Artık gençlerimiz ‘Nasıl icat edebilirim?’ diye daha fazla düşünüyor, özgüvenleri artıyor.” dedi. Durak, şirket değerlemelerinin artık fiziksel varlıkların ötesinde fikri mülkiyet varlıklarına dayandığını belirtti.
FORTA: HUKUK, GELİŞMELERE UYUM SAĞLAMAK ZORUNDA
Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği (MÜYAP) Genel Koordinatörü Bülent Forta da dijitalleşmenin müzik endüstrisi ve fikri mülkiyet alanında yarattığı paradigma değişimine dikkat çekerek; “Dünya büyük bir dönüşüm içerisinde ve dijital müzikle dijitalleşmenin getirdiği paradigmatik değişiklikler, fikri mülkiyet alanında eski mekanik düzenlemeleri geçersiz kılıyor. Podcastler, streaming hizmetleri ve yapay zekâ gibi yeni kavramlarla karşılaşıyoruz. Hukuk da bu gelişmelere uyum sağlamak zorunda. Teknoloji gelişir, ardından hukuk da bu gelişmelere uyum sağlamak zorunda kalır. Bu noktada hukuk sisteminin adaletli çözümler bulması çok önemli. Üniversiteler ve sektörün iş birliği, bu dijital dönüşümde kritik bir rol oynayacak” dedi.
ERGÜL: YAPIMCI HER TÜRLÜ RİSKİ GÖZE ALIYOR
Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) Başkanı Recep Ergül, müzik üretim sürecinin zorluklarına ve fikri mülkiyetin önemine vurgu yaptı. Ergül, şöyle dedi: “Bir şarkının yapım süreci, bir kadının doğum yapma sürecine benzer. Şairin, bestecinin gecelerini uykusuz geçirerek ortaya çıkardığı eser, çoğunlukla mükemmeliyetçilik nedeniyle defalarca yeniden düzenlenir. Sonunda ortaya çıkan şarkıya bir yorumcu talip olur, ancak yapımcı olmadan bu eser sahneye çıkmaz. Yapımcı, her türlü riski göze alarak, parasal kayıpları hesaplayarak büyük bir yatırım yapar.”
