Bülent Eczacıbaşı Vakfı, ülkemizin risk altındaki fotoğraf arşivlerini bir araya getirmek için yeni bir merkez kurdu. Bülent Eczacıbaşı Vakfı Fotoğraf Araştırma Merkezi (BEVFAM), bu arşivleri koruyup dijital ortama aktarıyor ve araştırmacılara açıyor. İstanbul Modern Sanat Müzesi çatısı altında özerk bir yapı olarak çalışan merkez, farklı fotoğrafçı ve kurum koleksiyonlarını bünyesine katacak.
İş insanı Bülent Eczacıbaşı, Türkiye’nin fotoğraf arşivlerini korumayı ve geleceğe taşımayı amaçlayan yeni bir girişimi hayata geçirdi. Vakıf bünyesinde kurulan Fotoğraf Araştırma Merkezi (BEVFAM), 1 Ekim 2023’ten bu yana Türkiye’de risk altındaki fotoğraf arşivlerini topluyor, dijital ortama aktarıyor ve araştırmacıların erişimine açıyor.
Merkez, basın ve belgesel fotoğrafçıları, sanatçılar, özel gün stüdyoları, amatör arşivler, ticari fotoğrafçılar ve kamu kurumlarınca görevlendirilen fotoğrafçılar gibi geniş bir üretim alanına odaklanıyor. Amaç, farklı dönem ve alanlara ait görsel malzemelerin korunmasını ve kamusal erişimin güçlendirilmesini sağlamak.
Özerk bir yapıya sahip olan BEVFAM, fiziki olarak İstanbul Modern Sanat Müzesi çatısı altında faaliyet gösteriyor. Merkez, Kasım 2025 itibarıyla Mehmet Bayhan, Tuğrul Çakar, Nusret Elgin, Nusret Nurdan Eren, Sinan Koçaslan, Robert John Marshall, Mert Rüstem, Gülnur Sözmen ve Sinan Turan’ın arşivlerini koleksiyonuna dahil etti. Ayrıca İstanbul Modern Fotoğraf Koleksiyonu’ndan bazı arşivler ile İKSV İstanbul Bienali arşivinden oluşturulan bir seçki de hazırlanan protokoller doğrultusunda merkezin veri tabanı üzerinden kamuya açılacak. BEVFAM, uzun vadede yalnızca bir arşiv alanı olmayı değil; yayınlar, çalıştaylar, etkileşimli sergiler ve diğer arşiv projeleriyle iş birlikleri yürütmeyi hedefliyor. Böylece merkezin, Türkiye’nin görsel mirasını yaşayan bir araştırma ortamına dönüştürmesi amaçlanıyor.
Açılış toplantısında konuşan Bülent Eczacıbaşı, merkezin görevinin arşivleri korumakla sınırlı olmadığını vurguladı. Arşivlerin araştırmacılara, akademisyenlere ve kamuya açılarak yeni çalışmalara kaynak oluşturmasını önemsediklerini belirtti. Genç kuşakların bu malzemelerle ilişki kurmasının ve görsel mirası yeniden yorumlamasının merkezin asli hedefleri arasında olduğunu ifade etti. Merkezin proje danışmanlığını fotoğrafçı ve akademisyen Orhan Cem Çetin yürütüyor. Koordinatörlük görevini ise İstanbul Modern küratörü ve Fotoğraf Bölüm Yöneticisi Demet Yıldız Dinçer üstleniyor. Danışma Kurulu’nda Dr. Özge B. Calafato, Cemal Emden, Bülent Erkmen, Doç. Dr. Ahmet Ersoy ve Doç. Dr. Gamze Toksoy yer alıyor. BEVFAM Koleksiyonu’na çevrimiçi olarak www.bevfam.org adresinden erişilebiliyor.
