Fatih’e 120 bin sterlin değer biçildi

Dünyanın önde gelen müzayede evi Sotheby’s aralarında Fatih Sultan Mehmed’in portresinin de yer aldığı İslam dünyasına dair çeşitli sanat eserlerini 25 Ekim’de Londra’da satışa sunuyor. Sotheby’s’in İslam Dünyası ve Hindistan Sanatı Müzayedesi’nde Fatih’in Rönesans dönemine ait portresi ve Konstantin Kapıdağlı’nın üslubunda yapılmış Sultan I. Abdülhamid’in tasviri başta olmak üzere 150’den fazla seçkin eser açık artırmada olacak.

Müzayedeye çıkan Fatih’in geç dönemini yansıtan ve İtalyan okuluna atfedilen portrede Sultan’ın kalın keskin kavisli kaşlar, göz altı şişliği ve özenle taranmış bir sakal, kalın kumaş kıvrımlarından oluşan bir sarık ve kırpılmamış kürk yaka taktığı görülüyor. Costanzo da Ferrara 15. yüzyılın en iyi portre madalyalarından biri olarak kabul edilen Fatih’i tasvir eden 1481 tarihli bronz madalyon ile müzayedeye çıkan portre arasında benzerlik göze çarpıyor. Costanzo’nun madalyonundaki Fatih tasviri, onu güçlü bir fizik, keskin bakışları ve özgüvenle karakterize edilen bir tavırla gösteriyor. Satışa sunulan tabloda da söz konusu madalyondaki gibi güçlü bir Sultan portresi dikkat çekiyor. İkonik bir çerçeve içindeki yağlı boya portreye 80 bin ile 120 bin sterlin arasında değer biçildi.

15. ve 16. yüzyıldan günümüze kadar yerli ve yabancı ressamlar tarafından farklı dönemlerde pek çok Fatih portresi yapıldığı biliniyor. Bunlar arasında Gentile Bellini, Costanzo da Ferrara, Paolo Veronese, Fausto Zonaro, Nakkaş Sinan, Seyyid Lokman, Hasan Rıza, Halil Paşa ve Feyhaman Duran’ın Fatih portreleri sayılabilir. Sultan I. Abdülhamid’i kürk astarlı kırmızı bir kaftan ve elmaslarla süslenmiş emperyal bir hançer kuşanmış olarak tasvir eden portre de müzayedede öne çıkıyor. Tasvir-i Hümayun’u gösteren bu yağlı boya tablo 1780-1810 yılları arasında Osmanlı sarayında çalışan Yunan asıllı ressam Konstantin Kapıdağlı’nın üslubunu yansıtıyor. Kapıdağlı, III. Selim’in isteği üzerine yaptığı yirmi sekiz Osmanlı padişahının portresinden oluşan tablolarıyla tanınıyor. 1804-1806 yılları arasında üretilen padişah portreleri günümüzde Topkapı Sarayı Müzesi koleksiyonunda muhafaza ediliyor.

Lale Devri’ndeki Osmanlı saray yaşamı

Lale Devri’ndeki Osmanlı saray yaşamı, elçi kabulleri ve törenleri tuvaline yansıtan meşhur Fransız ressam Jean-Baptiste Van Mour’un (ö.1737) yağlı boya yapıtları da müzayedede bulunuyor. Bu panoramik tabloların ilkinde Sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın üzerinde kürkle kaplı kendine özgü beyaz saten bir kaftan ve başında törensel kallavi kavuk olduğu halde Topkapı Sarayı’nın ikinci avlusunda at üzerinde alayla geçişi görülüyor. Vanmour’un ikinci tablosunda ise Hollanda Büyükelçisi Cornelis Calkoen’in 14 Eylül 1727’de beraberindekilerle Osmanlı sarayına girişi tasvir ediliyor.

Farklı yazı üsluplarıyla yazma Kur’an-ı Kerim örnekleri

Müzayedede Kuzey Afrika, İran, Irak, Hindistan, Mısır, Dağıstan, Osmanlı Türkiye’si gibi çeşitli coğrafyalarda ve farklı yazı üsluplarıyla kaleme alınmış yazma Kur’an-ı Kerim örnekleri, dua kitapları, parşömenler ve 29 ciltten oluşan Sahih-i Buharî de yer alıyor. Bunlar arasında 10. yüzyılına ait altın varaklı Kufi hatla yazılmış ve tezhiplenmiş deri ciltli Mushaf-ı Şerif dikkat çekiyor. Kâğıt üzerine altınla yazılmış en eski Mushaf örneklerinden biri olduğu düşünülen eser 800 bin sterlinden açık artırmaya sunulacak.

Sotheby’s’in İslam Dünyası ve Hindistan Sanatı Müzayedesi’nde padişah tasvirleri ve saray yaşamını gösteren tablolarla farklı dönemlere ait yazma Mushaf-ı Şeriflerin yanı sıra Firdevsi’nin Şehnâmesi’nden minyatürlü sayfalar, İznik ve Kütahya çinileri, Osmanlı kadife ve gümüş iplikli deri cüzdan, Memluk sanatını yansıtan bitkisel ve hayvansal motiflerle bezeli, yaldızlı, emaye ayaklı cam kâse, Abbasi Bağdat’ında üretilmiş pirinç usturlap ve deri kesesi, altın ve gümüş kakmalı bronz portatif şamdan, Safevilere ait fildişi kabzalı çelik hançer ve kılıç, ipek halılar açık arttırmaya çıkacak.