Fatma Barbarosoğlu Yazıları – Fatma Barbarosoğlu Kimdir?

26.10.2025, Pazar
21:16

Fatma Barbarosoğlu

2041 yazı listeleniyor

Müslüman kadın kimliği III

24 Ekim 2025, Cuma

Türkiye’de özellikle 1980 sonrası gündelik hayatta yayılmaya başlayan ve 1990’larda neredeyse herkesin dilinde olan “ötekileştirme” kavramı, mahiyeti hakkında pek de bilgi sahibi olunmadan modalaşan bir kavram olarak dolaşımdaydı. “Biz” olarak tanımlanan merkezin dışında kalan grupların, kişilerin, tehdit unsuru olarak tasvir edildiği, “biz” ve “onlar” ayırımı üzerinden kutuplaştırılan bir toplumun inşasında “ötekileştirme” ameliyesinin önemli bir rol oynamış olduğunu başörtülü kadınlar örneği üzerinden

Müslüman Kadın Kimliği II

17 Ekim 2025, Cuma

Tanzimat modernleşmesi, Müslüman kadınların okuma yazma bilmesi, iyi bir eğitim alması gerektiğine dair tartışmalar eşliğinde, Cumhuriyet modernleşmesi, Batılı hemcinsleri gibi olabilmesi için erkeklerin yaptığı her işi yapan yeni Türk kadını kimliği üzerine inşa edildi. Bu inşa, 20. yüzyıl modernleşme politikalarının hemen hepsinin ortak noktası. Nitekim 24 Ekim 1917’de gerçekleşen Bolşevik Devrimi de hem cephenin hem de gündelik hayatın bütün mesuliyetini kadınların üzerine yıkarak, geçmişten

Müslüman kadın kimliği (1)

10 Ekim 2025, Cuma

Bu haftadan itibaren Nazife Şişman ile 1999 yılında Adapazarı depreminin yıkıntıları, kederleri içinde, kucağımızda bebeklerimizle hazırladığımız Kamusal Alanda Başörtülüler kitabının bazı bölümlerini tefrika olarak dikkatinize sunmaya başlıyorum. 25 yıl önce başörtülü genç kızlar “neden başlarını örtüyorlar?” sorusu eşliğinde araştırmaların konusu idi. Günümüzde genç kızların ve emekli kadınların neden başını açtığına dair yüksek lisans ve doktora tezleri hazırlanıyor. Bu vesile ile dünü güne

-11- Sekiz kurşun

03 Ekim 2025, Cuma

Dr. Seyfettin’in beni tehdit etmesinden iki hafta sonra annem aniden rahatsızlandı. Apar topar Akşehir’e gittim. Safra kesesi neredeyse patlama noktasına gelmişti. Ameliyattan sonra bir hafta daha Akşehir’de kalacak sonra birkaç günlüğüne evime uğrayacaktım. Selvinaz, ev sahibinin seni görmesi gerekiyor, diye tutturmuştu. Annem Ramazan'ı onunla geçireceğimi sanıyordu. Her işte bir hayır var, deyip duruyordu. Mutfaktaydık. İftar hazırlığına erken başlamıştık. Elma soyuyordum. Tek parça hâlinde. Çocukluğumdan

-10- "Doktor Hanım, örgüt gidiş biletinizi takdim ediyor"

26 Eylül 2025, Cuma

İlk üç ay gün sayarak, ikinci üç ay hatıra biriktirerek geçti. Artık eskisi kadar kaderi düşünmüyordum. Kader düşünülmez yaşanır, diyordum. E. gelmiyordu artık. O mu beni azat etmişti ben mi yalnızlığın nehrinde hürriyetin peşi sıra yüzmüştüm, bilmiyorum. Annem sahiden zengin bir yerde olduğuma ikna olmuştu. Haberlere inanma sen, demiştim. Televizyon seyretme. Ben seni her gün her sabah ararım. Annemi aramayı unutmamak için (çünkü bazı günler çok zor, çok ağır geçiyordu) telefonumun alarmını

-9- Adı Leyla aklı dağlarda

19 Eylül 2025, Cuma

Kara derin gözleri vardı. Gece gibiydi Leyla. Ya da burada gece Leyla gibiydi. Leyla molotofkokteyli atıyor, taş atıyor polisler yakalayıp bana getiriyordu. Yaptığının ne kadar farkında diye. Leyla, dedim, siz taş atarsanız buraya öğretmen gelmez, doktor gelmez. Öğretmen gelmezse siz okuma yazma öğrenemezsiniz. Doktor gelmezse hastalarınızı ta Van’a götürmek zorunda kalırsınız. Doktor, öğretmen burada olsa daha iyi değil mi? Sen taşı kime atıyorsun? (Yüzüme baktı. Bakışlarımız birbirine kenetlendi.)

-8- Bugün Giravi günü olsun

12 Eylül 2025, Cuma

Geçen hafta çok hasta idim. Doktorlar hasta olmaz. Pazartesi günü kırk derece ateşle gittim hastaneye. Akşama kadar hasta baktım. Dert dinledim, dert çektim. Sekreterim Lalezar ertesi gün meyve sıkacağı ve dört kilo portakal ile geldi. Saat başı bana portakal sıkıp içirdi. Portakal suyunu içirirken beni neşelendirmeyi ihmal etmeyerek. Bugün Giravi günü olsun, dedi. Giraviler büyük bir aşiretin ismi. Çok eğlenceli insanlar. Bir iki hastam oldu bu aşiretten. Kafa yapıları, hayata bakış açıları bana

-7- Doktorun gözyaşlarına özel muamele

05 Eylül 2025, Cuma

Nilay’ın mihmandarlığında, gaz maskesi mecazı eşliğinde, saniyelerin üzerine imzamızı atmaya karar verince, yavaş yavaş Mecburiyet Caddesi’nin dışına çıkmaya başladık. Önce Lalezar’ın amcasının oğlunun düğününe gittik, halay çektik. Kızların fistanına bittik kül olduk. Ne güzel ne estetik kıyafetlerdi. Nilay, ben de istiyorum, diye tutturdu. Lalezar sipariş verdi. Nilay her gün kargodan gelecek mor fistanını bekliyor. Lalezar bizi bir taziye evine davet etti. Korkmayın, dedi, sıralı ölümdür. Ne

6-Kışı bitimsiz, yazı tekinsiz yerde çocuk olmak

29 Ağustos 2025, Cuma

Başhekim, hastanenin bahçesine çocuk parkı kurdurdu. Kaydırağın başında sıraya girmiş olan çocukları saydım. Az kaydırak çok çocuk, dedim rakamlara yenik düşüp. İstanbul’un sadece hafta sonu şenlenen deniz kenarındaki parklarını düşündüm. Kışı bitimsiz, yazı tekinsiz bir yerde çocuk olmak… Şehrin bir ucundan öteki ucuna, sokak aralarına kurulacak parkları hayal ettim. Çocuklara çocuk olma hakkı bahşedilirse onları erken büyümenin yükünden kurtarabilir miydik? Alnımı cama dayamış her yere park kuruyordum.

Yalnızlığımdan gayri ne getirdim buraya? Mecburiyet Caddesi

22 Ağustos 2025, Cuma

Doktorlar apartmanının balkonundan Mecburiyet Caddesi’ne “Ben sana mecburum” mısraı eşliğinde bakıyorum. Hakiki bir cadde değil de bir film seti gibi. Cadde olarak inşa edilmiş bir film seti. Yabancıları bile tanıyorum artık. Şenler Otel’e giren çıkanı biliyorum. Bu çalışandır. Bu şehre yeni gelmiş olandır. Selvinaz’ın “Dualarımdasın” cümlesinden sonra kendime hep aynı soruyu soruyorum: Ne getirdim ben buraya? İki yıllık uzmanlık. Başka? Yalnızlığımı, birbirinden ayrı düşmüş tespih tanesi umutlarımı.