İmalatçı bir işadamıyla karşılaştım hafta sonu. İşlerden konu açılınca konkordato ilan ettiklerini öğrendim. Bugünlerde tam da konuşulacak kişi diye düşündüm. Sürecin teorik olarak nasıl işlediğini biliyoruz ama içinde nasıl yaşanıyor, sorusuna cevap bulmak için. Ben de sanırım bugünün şartlarında iş dünyasıyla beraber taşıdığım ortak merakımı gidermek için sordum. O da anlattı. Önce konkordatonun ne olduğunu ve bugün neden ihtiyaç olduğunu tarif edeyim, ondan sonra paylaştıklarını aktaracağım.
İmalatçı bir işadamıyla karşılaştım hafta sonu. İşlerden konu açılınca
konkordato
ilan ettiklerini öğrendim. Bugünlerde tam da konuşulacak kişi diye düşündüm. Sürecin teorik olarak nasıl işlediğini biliyoruz ama içinde nasıl yaşanıyor, sorusuna cevap bulmak için.
Ben de sanırım bugünün şartlarında iş dünyasıyla beraber taşıdığım ortak merakımı gidermek için sordum. O da anlattı.
Önce konkordatonun ne olduğunu ve bugün neden ihtiyaç olduğunu tarif edeyim, ondan sonra paylaştıklarını aktaracağım.
Konkordato mahkeme gözetiminde iflas önleyici bir anlaşmadır. Daha doğrusu alacaklıları anlaşmaya zorlayan bir tedbirdir. Dönemsel olarak zora girmiş, bütçe ve diğer planlamalarını doğru yapamamış buna karşın konjonktür geçince toparlayabilecek durumdaki işletmeleri yaşatmaya dönük olarak mahkemelerin bir tasarrufu olarak uygulanıyor.
Aslında ekonomi yönetiminin konjonktür etkilerine kayıtsız kaldığı durumda mahkemeler sorumluluk alıyor. Gerçi ekonomi yönetimi Merkezin Güncesinde yaptığı
zombi
vurgusuyla meseleyi konjonktürel görmediğini beyan etmişti.
Dönemin koşullarında akım çakmışa dönen işletmeleri ekonomiden sürmeye dönük bir yaklaşımı benimsiyorlar. Bu şartlarda mahkemelerin samimi gayretleri de, ne bileyim…
Başkaca konkordatoya mecbur olan işletmelerden bildiklerimi de şöyle bir gözümün önünden geçirdim. Bu işletmeler gelen dalgayı görememiş ve trajikomik biçimde vizyoner düşünmüş işletmeler. Merdivenaltı standartlarda varlık göstermeyi benimseseler sıkıntı yaşamayacak işletmeler. Sahip oldukları vizyon için tüm varlıklarıyla işlerini yaşatmaya çalışmış işletmeler.
Hayatta kalmanın şartını pekâlâ biliyorlardı. İşin kalitesine yatırım yapmamak, insan kaynağına yatırım yapmamak, tüccar gibi değil tefeci gibi çalışmak, kayıtdışı kumsallara şezlong atmak…
İşine yatırım yapanın, vergisini nizami ödeyenin, iş hayatında saygınlığını önemseyenin mağdur olduğu gibi onlar da artık mağdur. Aksini yapanlar daha iyi…
Bir analoji yaparsam;
trafikte fabrika gibi duman atan araçlar görmeye devam ettiğimiz sürece bu iş böyle gidecek.
O kadar muayene baskısı ile nasıl trafikte duman atan araçlar var olabiliyor, bilen beri gelsin… O duman atan araçlardan biri benim aracım olsa Atila İlhan’dan mülhem
kendimi vururdum…
Konkordatoya dönelim. Süreç şöyle işliyor; avukat ve danışmanlarla beraber bir konkordato planı da içeren dosya hazırlanıp mahkemeye başvuruluyor. Bu plan borçların nasıl ödeneceği veya nasıl yapılandırılacağı, kaynak kompozisyonu, faaliyet planı gibi detaylar içeriyor. Mahkeme başvuruyu inandırıcı bulursa geçici mühlet veriyor, etmezse iflas kararı veriyor. Kabul ederse 3 ay geçici süre tanıyor ve komiserler atıyor. Bu süre +2 ay uzatılabiliyor. Komiserler planın tutarlı olduğuna ikna olursa alacaklıların da itirazıyla mahkeme görülüyor ve kesin mühlet veriliyor. Kesin mühlet 1 yıl + 6 ay uzatma kadar imkân açıyor.
Akabinde alacaklılara ödeme planı sunuluyor ve tutar olarak çoğunluğunun onayı soruluyor. Alacaklılar kabul ederse konkordato kesinleşiyor. Ve işletme plan çerçevesinde alacaklılara karşı yükümlülüklerini yerine getirmeye başlıyor.
İşte teorik çerçeve böyle. Tüm süreç komiserler gözetiminde götürülüyor. Konkordato projesine uyum bakımından tutarsızlık halinde komiserler mahkemeye olumsuz görüşlerini veriyor.
Peki işletme süreci nasıl yaşıyor? Şimdi bunları aktaracağım. Aktaracağım tecrübeler geçici mühlet sürecini tamamlamış ve kesin mühlet almış bir işletmenin tecrübeleri. Bu yaşanan dalgada süreci tamam olmuş bir işletmenin henüz pek bulunamayacağını da bilmek lazım.
Konuştuğum işadamı evvela hatırlamak istemediği anlaşılır şekilde ilk iki haftanın çok zor geçtiğini söyledi. Müşterilerinin ve alacaklarının haberi başkasından duymasına ise izin vermediklerini belirtti. Geçici mühlet alır almaz yoğun çalıştıkları işletme çevresini arayarak durum hakkında bilgilendirmeyi kendilerinin yaptığını söyledi. Neyle karşılaşacaklarını bilmediklerinden kimseye gitmediklerini ama herkesi davet ettiklerini not etti. İşletmenin çevresine niyetlerini iyi anlamaları için bir nevi yardımcı olduklarını anladım.
Bu ilk iki haftada haberin işletmenin çevresinde şok etkisi yaptığını söyledi. Sarsıntıyı hissettiklerini ve ne yapacaklarını da bilemediklerini belki yapacak başka şey de olmadığından tüm odaklarını siparişlerini teslim etmeye verdiklerini beyan etti.
Siparişler gününde teslim almaya başlayınca havanın değişmeye başladığını söyledi. Sonra bir şeyler rayına oturmaya başlamış.
Hatta dedi iş çevremizin tutumunun
eskisinden de daha yapıcı
olduğunu gördüm dedi. Tedarikçi atölyelerden bazılarına durumu izah etmenin mümkün olmaması sebebiyle hala zorlandıklarını da söyledi. Ama genelin yapıcı tavrı onları motive etmiş. Başta çok daralmış ama bugün için morali iyiydi. İleri dönük iyimserdi. Bu yapıcı tavrın kendi yükümlülüklerine sadık kaldığı sürece işletmesini düze çıkaracağını hissettirdiğini anladım.
İşte aktaracaklarım bunlar. Yazımın ne intihara ne de lakayt konkordato heveslilerine teşvik anlamı taşımadığına eminim.
Ama şu bahsettiği yapıcı tavır beni etkiledi. İşletmenin çevresinin tavrı üzerine düşündüm durdum. Kolu verdik paçayı kaptırmayalım tavrı mı bu, yoksa birlikte var olma iradesi mi ayırt etmek zor. Ama iyi niyetin varlığına ikna olduktan sonra kalender bir tavrımız da vardır bizim.
Acaba diyorum yetim çocuk gibi ortada kalan iş dünyası göremedikleri şefkati birbirine mi gösteriyor? Doğru seçimle şefkatten maraz doğmaz mı acaba bu seferlik?
#Ekonomi
#Konkordato
#Yusuf Dinç
