İran Meclisi'nin Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına onay vermesi, dünya enerji piyasasında büyük bir tedirginliğe yol açtı. Her gün 20 milyon varil petrolün geçtiği boğazın kapanması, küresel ölçekte bir krizi tetikleyebilir. Peki Hürmüz Boğazı'nı kapanması Türkiye'yi etkileyecek mi? Türkiye süreci yakından izliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ve Ulaştırma Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’nun açıklamaları, Ankara’nın alternatif güzergâhlar ve yerli üretim üzerinden şekillenen B planının ipuçlarını verdi. İşte olası krize karşı devreye alınacak B planı...
İran Meclisi Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına onay verdi. Dünya ticaretinin kalbi olan bu stratejik geçit üzerindeki gerilim tırmanırken, Türkiye’nin enerji güvenliği planları yeniden gündeme geldi.
Hürmüz boğazı kapanırsa ne olur?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ve Ulaştırma Bakanı Abdulkadir Uraloğlu tek tek açıkladı: Türkiye’nin eli boş değil, alternatifi çok.
Dünya daralabilir, Türkiye değil
İran Parlamento Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı İbrahim Azizi, "Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasına oy birliğiyle karar verildi" dedi. Olası bir kapanma, Hürmüz'den geçen günlük 20 milyon varil petrol akışını durdurabilir. Bu da küresel enerji piyasalarında büyük bir krizi tetikleyebilir.
Alparslan Bayraktar: İran’dan petrol almıyoruz
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye’nin bu krizden doğrudan etkilenmeyeceğini söyledi:
“2019'dan beri İran'dan herhangi bir petrol alımı yapmıyoruz. İran'dan sadece doğalgaz alıyoruz.
Hürmüz’den geçen petrolün toplam ithalatımızdaki payı %20 civarında.
Gabar’dan ihtiyacımızın %8’ini karşılıyoruz. Bunlar ikame edilebilir kaynaklar.”
Bayraktar ayrıca, yerli üretimin arttığını, arz güvenliği açısından çeşitlendirme planlarının devrede olduğunu vurguladı.
Ulaştırma Bakanı: “Alternatif koridorlara hız veriyoruz”
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da yalnızca enerji değil, ticaret hatları açısından da yeni alternatiflerin önemine dikkat çekti:
“Bugün İsrail'in İran’a saldırmasıyla Hürmüz Boğazı'nın kapatılması konuşuluyor.
Tek bir hatta bağlı kalmamalıyız. Orta Koridor ve Kalkınma Yolu gibi projelere ağırlık veriyoruz.”
Türkiye'nin petrol kaynakları
İran’dan gelen petrol: %0
Hürmüz üzerinden gelen petrol: %20
Gabar sahası üretimi: %8
Türkiye, Hürmüz’e doğrudan bağımlı değil; yerli üretim ve çeşitlendirme planı devrede.
🗺️ Alternatif Güzargâhlar: Türkiye'nin stratejik hamlesi
🟥 Gabar – Cudi Sahaları
→ Türkiye’nin yerli üretim merkezleri; %8 katkı sağlıyor.
🟥 Ceyhan Limanı
→ Kerkük-Yumurtalık hattıyla Irak petrolleri buradan dünyaya açılıyor.
🟥 Kalkınma Yolu
→ Basra Körfezi’nden Türkiye’ye uzanacak kara ve demiryolu entegrasyonu.
🟥 Orta Koridor
→ Çin’den Hazar’a, oradan Anadolu’ya uzanan enerji ve ticaret hattı.
Trkiye'nin enerji yolları haritası: Türkiye enerji krizine hazır mı?
✔ İran’dan petrol alımı yok
✔ Hürmüz’ün payı sınırlı
✔ Gabar üretimi artıyor
✔ Alternatif koridorlar (Kalkınma & Orta) genişletiliyor
✔ Stratejik liman ve hatlar aktif
İran Hürmüz Boğazı’nı kapatırsa ne olur?
Hürmüz Boğazı'nın küresel önemi birkaç temel faktöre dayanıyor. Dünyanın deniz yoluyla yapılan petrol ticaretinin önemli bir kısmı (yaklaşık %20-25'i) ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatının yaklaşık üçte biri bu boğazdan geçmektedir. Suudi Arabistan, Irak, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve İran gibi büyük petrol ve gaz üreticisi ülkeler, ürünlerini uluslararası pazarlara bu boğaz aracılığıyla ulaştırmaktadır. Boğazın kapanması veya ticari trafiğin aksaması, küresel petrol ve gaz fiyatlarında büyük artışlara neden olabilir, bu da dünya ekonomisi üzerinde ciddi olumsuz etkiler oluşturur. JP Morgan’ın Haziran 2025 tarihli değerlendirmesine göre, boğazın kapanması durumunda petrol fiyatları varil başına 120-130 dolar aralığına fırlayabilir.
Hürmüz Boğazı nerede? Hürmüz Boğazı'nın stratejik önemi
Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi ile Umman Körfezi'ni birbirine bağlayan ve coğrafi olarak İran ile Umman arasında yer alan, dünya enerji ticareti için kritik öneme sahip stratejik bir su yoludur.
Hürmüz Boğazı, kuzey kıyısında İran ile güney kıyısında Umman arasında yer alır. Ayrıca Birleşik Arap Emirlikleri'ne ait Musandam Yarımadası da boğazın güney kıyısında bulunur.
Boğaz, Basra Körfezi'ni Umman Körfezi'ne ve oradan da Hint Okyanusu'na bağlar. Bu bağlantı, Basra Körfezi'ndeki petrol üreticisi ülkelerin açık denizlere erişimini sağlayan tek deniz yoludur.
Hürmüz Boğazı'nın küresel enerji arzı ve güvenliği açısından oynadığı hayati rol, onu dünya haritasındaki en kritik ve jeopolitik açıdan en hassas noktalarından biri yapmaktadır.
