Şartlar Ve İstisna Hakkında Hadisleri
272-
Ravi, hanımından bir cariye satın alır. Ancak karışı bir şart koşarak der ki: "Şayet cariyeyi satacak olursan, satın aldığın fiyatla ben alacağım".
Bu hususta Hz. Ömer (ra)'e sordum. Bana: "Cariyeye yaklaşma. Onda başka birisi için şart var" dedi.273-
Amr İbnu Şuayb İbni Muhammed İbni Abdillah İbni Amr İbn'il-As babası tarikiyle ceddi Abdullah'tan rivayet ettiğine göre, "Hz. Peygamber (sav), bey'u'l-urban'ı yasaklamıştır.
" (İmam Malik bey'ul-urban'ı şöyle tarifeder: "Kişinin bir köle veya cariyeyi satın alıp veya bir hayvanı kiralayıp, sonra satan veya kiralayan kimseye: "Sana şu kadar dirhem veya dinar veriyorum,şu şartla ki, ben bu malı satın alır veya senden kiraladığım hayvana binersem sana vermiş olduğum para, malın bedelinden veya hayvanın kirasından sayılacaktır. Şayet malı almaktan, veya hayvanı kiralamaktan vazgeçersem, sana önceden vermiş olduğum para senin olsun" der.)274-
Dedesi Muhammed İbnu Amr, el-Efrak adındaki bağının meyvesini dört bin dirheme sattı. Bundan sekiz yüz dirheme (tekabül eden) hurmayı müstesna kıldı.
275-
İmam Malik (ra)'e ulaştığına göre, Hz. Peygamber (sav) satışı ve selefi yasaklamıştır.
İmam Malik bunu şöyle açıklar: "Bu, bir kimsenin diğerine şöyle demesidir: "Senin malını şu şu fiyata alıyorum ancak bir şartla sen de benden şunu ve şunu selef suretiyle satın alacaksın". Bu çeşit bir muamele caiz değildir."281-
Berire, mukatebe borcunu ödeme hususunda yardımcı olması için kendisine (Hz. Aişe'ye) uğramıştı.
O ana kadar borcundan herhangi bir şey ödememiş bulunuyordu. Hz. Aişe, Berire'ye "Ailene dön, senin mukatebe borcunu ödememi istiyorlarsa bir şartla yaparım: Senin üzerindeki vela hakkı bana geçmeli" dedi. Berire dönüp, ailesine durumu anlattı. Onlar kabul etmediler ve: "Sana bir iyiik yapmak isterse yapsın, karışmayız, ancak vela'n bize aittir" dediler. Hz. Aişe (ra) bunun üzerine, durumu Hz. Peygamber (sav)'e arzetti. Resulullah (sav) ona: "Sen satın al, sonra da azad et. Vela hakkı, azad edene aittir" buyurdu. Bunu söyledikten sonra Resulullah (sav) ayağa kalkarak şu hitabede bulundu: "İnsanlara ne oluyor ki, alış-verişlerinde Kitabullah'ta bulunmayan şartları koşuyorlar? Kitabullah'ta olmayan bir şart koşana bu helal olmaz. Böyle biri yüz şart da koşacak olsa, Allah'ın şartı daha doğru,daha sağlamdır."Mesacid 70;
Zekat 61;
Büyu 67;
73;
Itk 10;
Mekatib 2;
3;
4;
5;
Hibe 7;
Şurut 3;
10;
13;
17;
Talak 16;
Kefaratü'l-iman 8;
Feraiz 19;
20;
22;
23;
Itk 5;
(1504);
Itk 17;
(2;
780);
Itk 2;
(3929-3930);
85;
86 (7;
300);
Büyu 33;
(1256);
Vesaya 7;
(2125);
Itk 3;
(2521);
