Mahmut Ay Yazıları – Mahmut Ay Kimdir?

21.12.2025, Pazar
02:42

Mahmut Ay

140 yazı listeleniyor

İslam'da din adamı var mıdır? (3)

19 ديسمبر 2025, الجمعة

Bazen şöyle bir söylemle karşılaşabiliyoruz: “İslam’da din adamı yoktur. Herkes din adamıdır; zira her Müslüman dininin adamı olmak zorundadır.” Bu tarz beylik lafların pratikte hiçbir karşılığı yoktur. Benzer durum başka dinlerde de mevcuttur. Mesela teorik olarak her Yahudi hahamdır. (Bk. F. Kaufmann-J. Eisenberg, “Yahudi Kaynaklarına Göre Yahudilik”, Din Fenomeni, çev. ve der: Mehmet Aydın, s. 94). Ancak pratikte böyle değildir. Zira dinin de bir bilgi boyutu vardır. Herkes din bilgini olamaz.

İslâm’da din adamı var mıdır? (2)

12 ديسمبر 2025, الجمعة

İslam tarihi boyunca dinî bilgisini dünyevî menfaat uğruna kullanan pek çok zavallı insan çıkmıştır. Mesela ilmiye sınıfından özellikle resmî makam ve mevkilere talip olan, bu uğurda çok lüzumsuz tartışmalara, yarışlara ve kavgalara girenler olmuştur. Yine bu sınıf içinden halkın beğenisini, takdirini toplama ve böylece popülaritesini artırma amacıyla dinî ve millî konularda belirli bir ajanda çerçevesinde fikirlerini açıklayanlar çıkmıştır. İlmini dünya menfaati için kullanmaktan haya eden hakikî

Papa’nın İznik âyini ve düşlerim

05 ديسمبر 2025, الجمعة

Dün gece, geçen haftaki yazımızın devamı olan “İslam’da Din Adamı Var mıdır? (2)” başlıklı yazıyı hazırlamıştık. Bugün aslında gazeteye o yazıyı gönderecektik. Ancak yazıyı yazdıktan sonra günlerdir hepimizin gündeminde olan bir mesele dolayısıyla bazı düşüncelere ve hayallere daldık. Bu sebeple uzun bir süre uyuyamadık. Sabahleyin de şu kelimeleri yazmak mukadder oldu: İki-üç haftadır “Lâ rahbâniyyete fi’l-İslam (İslam’da rahbâniyet yoktur)” sözü ne anlama gelir? İslam’da din adamı var mıdır?

İslâm’da din adamı var mıdır? (1)

28 نوفمبر 2025, الجمعة

Bazı konular etrafındaki tartışmalar, göründüğü kadar masum değildir; zâhirde salt ilmî-akademik bir tartışma gibi görünebilir ama işin iç yüzü incelendiğinde saf bir niyetle ve ilmî bir yaklaşımla ulaştığınız sonuç, hiç de iyi niyetli olmayan ve ilmî-akademik incelemenin sonucunu hiç önemsemeyen fakat mevzuyla alakalı siyasî, iktisâdî ya da ictimâî ya da şahsî menfaatleri olan bazı devletlerin, yapıların, grupların veya insanların ekmeğine yağ sürebilir. İslam’da din adamının ya da ruhbanlığın

“İslam’da ruhbanlık yoktur” sözü Kur’an ve Sünnet açısından ne anlama gelir?

21 نوفمبر 2025, الجمعة

“İslam’da ruhbanlık yoktur.” sözü, sıkça tekrarlan klişelerdendir ve umumiyetle şu anlamlarda kullanılır: İslam’da din adamı sınıfı yoktur; Allah ile kulların arasına girecek bir zümre yoktur; İslam’da din adına otorite kuracak bir sınıf, hiyerarşik bir yapı yoktur; İslam’da manevî açıdan üstün/kutsal sayılabilecek veliler/salihler zümresi yoktur. “Ruhbanlık” kavramını, âyet-i kerimelerde ve hadis-i şeriflerde geçtiği şekliyle anlamaya çalışıp “İslam’da ruhbanlık yoktur.” ifadesini mezkûr manalarda

Cadılar Bayramınız kutlu olsun!

14 نوفمبر 2025, الجمعة

Son iki yazımızda, Batı’nın Doğu üzerindeki kültürel sömürgeciliğinden bahsetmiştik. Ne acı bir tevafuktur ki geçen hafta Konya ve Urfa gibi muhafazakârlığıyla maruf olan şehirler dahil olmak üzere ülkemizde Cadılar Bayramı ilk defa bu kadar yaygın bir şekilde kutlandı(!) Yüzyıllar boyunca İslâm’ın bayraktarlığını yapmış, dört asır hilafet sancağını taşımış, Türklüğünden aldığı yiğitlik ve cesareti, İslâm’dan aldığı iman ve irfanla yoğurarak şanlı bir medeniyet kurmuş olan Müslüman Türk’ün evlatları

Doğu’nun Batı karşısındaki hazin öyküsü

07 نوفمبر 2025, الجمعة

Merhum Sezai Karakoç, “Masal” isimli şiirinde Batı’nın Doğu insanını nasıl sinsice içine çekip asimile ettiğini anlatır. Doğu’da bir baba vardır. İlk oğlunu Batı’yı tanıması için oraya gönderir. Batı birinci oğlu törenlerle karşılar, onuruna büyük şölen verir, babalarını över gibi yaparak söylevler söyler. Oğul, Batı’nın büyüsüne kapılır. Kuştüyü yastıklar arasında masmavi bir şafağın hayalini kurar. Ancak yavaş yavaş bir karaltı gelir hayatına ve Batılılar onu öldürürler ve kimsenin bilmediği bir

Beyaz Adamın Yükü: Medenîleştirme adı altında sömürgeleştirme

31 أكتوبر 2025, الجمعة

Kipling “Doğu Doğu’dur, Batı da Batı’dır; asla birleşmez yolları/Ta ki yer ve gök Tanrı’nın yüce hüküm kürsüsünde hazır bekleyene dek (Oh, East is East, and West is West, and never the twain shall meet/Till Earth and Sky stand presently at God’s great Judgment Seat)” demişti. Bunu derken aslında Batı açısından Doğu’nun, asla bir araya gelemeyeceği bir “öteki” olduğunu vurguluyordu. “Sömürge şairi” diye nitelendirebileceğimiz, Hindistan’da doğup Londra’da ölen ve ilk Nobel edebiyat ödülünü alan meşhur

Hayat mektebinde pişmek

24 أكتوبر 2025, الجمعة

-Tiyatro oynayan mutsuz komedyen miyiz; tencerede pişen nohut muyuz? - İnsan olmak zor şey… Hayat, türlü acılar ile çeşitli sevinçlerin birbirine karıştığı, gözlerden akan hüzün yaşlarının sevinç yaşları ile yarıştığı bir varoluş biçimi. Hayatımızda yaşadığımız, isteyerek ya da istemeyerek tecrübe ettiğimiz hadiselere baktığımızda çoğunlukla istediklerimizin daha az, istemediklerimizin daha çok gerçekleştiğini görürüz. Geçmişe bakıp yaptığımız yanlış tercihlerden ya da hatalarımızdan ötürü üzüntü

Sumud Filosu fitne mi çıkardı?

17 أكتوبر 2025, الجمعة

Gazze’de yaklaşık iki yıl devam eden soykırım, çok şükür devletimizin de katkılarıyla Mısır’da düzenlenen barış zirvesiyle sona ermiş oldu. Ancak bu iki yıl hem zulme bizzat maruz kalan Gazzeliler için hem de onlara yapılan bu zulümden imanları ve vicdanları gereği rahatsız olan insanlar için çok zor ve uzun geçti. Tüm dünya genelinde Gazzeli mazlumlar için nice imanlı ve vicdanlı insan ellerinden geldiğince bir şeyler yapmaya çalıştı. Çeşitli protesto gösterileri ve yürüyüşler yapıldı; farklı inançlara