" diye sordu. Aleyhissalatu vesselam: "Sana altıda biri var!" buyurdu. Adam dönüp gidince geri çağırdı ve: "Sana diğer bir altıda bir daha var!" buyurdu. Adam dönüp gidince tekrar çağırdı ve: "Diğer altıda bir, (hak değil) fazladan bir ikramdır!" buyurdu. [Ebu Davud der ki: "Katade şunu söyledi: "(Sahabe, Resulullah (sav)'ın bu kimseyi, başka) hangi varisler olduğu halde varis kıldığını bilmiyor." Katade devamla der ki: "Dedenin tevarüs ettiği en az miktar, altıda birdir."]

Ebu Davud,

Feraiz 6;

(2896);

Tirmizi,

Feraiz 9;

(2100);

4718-

Ebu Musa (ra)'ya "Ölenin bir kızıyla kızkardeşinin oğlu ve [ana-baba bir] kızkardeşinin miras payından soruldu. Dedi ki: "Kız için yarı, [anne baba bir] kızkardeş için de yarı.

[İbni Mes'ud'a gidin, ondan da sorun. O da benim söylediğime muvafakat edecektir!] [Ebu Musa, fetvasında oğlan kardeşin kızına mirastan pay vermemişti.] Bunun üzerine doğru İbnu Mes'ud'a sorulmaya gidildi ve Ebu Musa'nın söylediği de kendisine haber verildi, İbnu Mes'ud (ra) dedi ki: "(Eğer ben onun fetvasına uyarsam) dalalete düşmüş olurum ve hidayetten ayrılanlara katılırım!" Sonra ilave etti: "Onlar hakkında, Resulullah (sav)'ın verdiği hükümle hükmedeceğim: "Kız için yarı, oğulun kızı için- üçte ikiyi tamamlamak üzere- altıda bir, geri kalan da kızkardeş içindir!" Ebu Musa'ya İbnu MesWun sözü haber verildi. Bunun üzerine: "Bu derin alim aranızda olduğu müddetçe (müşkillerinizi) bana sormaya gelmeyin!" dedi.

Buhari,

Feraiz 7;

12;

Ebu Davud,

Feraiz 4;

(2890);

Tirmizi,

Feraiz 4;

(2094);

4719-

Sizler şu ayeti okuyorsunuz: "..

.Bu hisseler, onların borçları ödendikten ve vasiyetleri yerine getirildikten sonradır..." (Nisa 12). Bilesiniz ki Resulullah (sav) vasiyyetin yerine getirilmesinden önce borçlarının ödenmesine hükmetti. Anne-baba bir kız ve erkek kardeşler, baba bir, anne ayrı kız ve erkek kardeşlerden önce birbirlerine varis olurlar. Erkek, anne-baba bir erkek kardeşine, baba bir erkek kardeşinden önce varis olur."

Tirmizi,

Feraiz 5;

(2095);

4720-

Resulullah (sav), ölü olarak düşürülen bir cenin için köle veya cariye bir gurreye hükmetti. Sonra lehine bir gurreye hükmedilen kadın ölmüştü.

Aleyhissalatu vesselam, kadının mirasının oğullarına ve kocasına kalacağına, diyetinin de asabesine kalacağına hükmetti.

Buhari,

Feraiz 11;

Tıbb 46;

Diyat 25;

Müslim,

Kasame;

35;

(1681);

Tirmizi,

Diyat 15;

(1410);

Feraiz 19;

(2112);

4723-

Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kadın üç mirası toplar. Azadlısı(nın mirası), buluntusu(nun mirası), üzerine mülaane bulunduğu çocuğu(nun mirası).

Ebu Davud,

Feraiz 9;

(2906);

Tirmizi,

Feraiz 23;

(2116);

4730-

Hz. Ömer (ra) diyordu ki: "Diyet akile üzerinedir. Öyle ise akile(yi teşkil edenler) diyete varis olurlar; kadın (akileden olmadığı için) kocasının diyetine varis olamaz." Dahhak İbnu Süfyan (ra) kendisine (itiraz ederek) dedi ki: "Resulullah (sav), bana Eşyem ed-Dibai'nin hanımını kocasının diyetine varis kılmamı yazmıştı. Kadın bir başka cemaatten idi." Bunun üzerine Hz. Ömer, önceki tatbikatından hemen vazgeçti.

Ebu Davud,

Feraiz 18;

(2927);

Tirmizi,

Feraiz 18;

(2111);

4731-

Bir kadın Resulullah (sav)'a, gelip: "Ben anneme bir cariye tasadduk etmiş idim. Şimdi annem, cariyeyi bırakarak vefat etti" (deyip, hükmünü sordu). Aleyhissalatu vesselam: "Sana onun sevabı vacip olmuştur. Miras yoluyla da cariye sana geri gelmiştir!" buyurdular.

Müslim,

Sıyam 154;

(1149);

Tirmizi,

Zekat 31;

(667);

Ebu Davud,

Vesaya 12;

(2877);

Zekat 31;

(1656);

4737-

Resulullah (sav) buyurdular ki: "Mala kim varis olursa vela'ya da varis olur."

Tirmizi,

Feraiz 22;

(2115);

4741-

Resulullah (sav) buyurdular ki: "Ben mü'minlere, kendi nefislerinden evlayım. Öyleyse kim üzerinde borcu olduğu halde ölür, bunu ödeyecek mal bırakmazsa, onu ödemek bana aittir. Kim de mal bırakarak ölürse bu mal varislerine aittir. -Bir rivayette- Kim bir mal bırakmışsa, buna, kim olursa olsun asabesi varis olur."

Buhari,

Feraiz 4;

15;

25;

Kefalet 5;

İstikra 11;

Tefsir;

Ahzab 1;

Nafakat 15;

Müslim,

Feraiz 16;

(1619);

Tirmizi,

Feraiz 1;

(2091);

Cenaiz 69;

(1070);

Ebu Davud,

Haraç 15;

(2955);

4743-

Tirmizi'de Hz. Aişe (ra)'den merfu olarak şu rivayet gelmiştir: "Dayı, sadece varisi olmayana varis olur."

Tirmizi,

Feraiz 12;

(2106);

4744-

Tirmizi'de Hz. Aişe (ra)'den merfu olarak, şu rivayet edilmiştir: "Resulullah (sa()'ın bir azadlısı vefat etti ve mal bıraktı. Geride ne evladı ne de bir yakını yoktu. Resulullah (sav): "Mirasını köyünden bir adama verin!" emretti."

Ebu Davud,

Feraiz 8;

(2902);

Tirmizi,

Feraiz 213;

(2106);

4746-

Bir kişi ölmüş, geride azad ettiği bir köleden başka [varis] bırakmamıştı. Resulullah (sav): "Bu adamın geride bıraktığı bir adamı var mı?" diye sordu. "Hayır yok! Sadece azad etmiş olduğu bir kölesi var!" dediler. Resulullah (sav), mirasını azadlısına verdi.

Ebu Davud,

Feraiz 8;

(2905);

Tirmizi,

Feraiz 14;

(2107);

Tirmizi Feraizin Ahkamı Ve Varisler Hadisleri

Resulullah (sav)'a bir adam gelerek: "Oğlumun oğlu vefat etti. Ondan miras hakkım nedir?

Ebu Musa (ra)'ya "Ölenin bir kızıyla kızkardeşinin oğlu ve [ana-baba bir] kızkardeşinin miras payından soruldu. Dedi ki: "Kız için yarı, [anne baba bir] kızkardeş için de yarı.

Sizler şu ayeti okuyorsunuz: "..

Resulullah (sav), ölü olarak düşürülen bir cenin için köle veya cariye bir gurreye hükmetti. Sonra lehine bir gurreye hükmedilen kadın ölmüştü.

Resulullah (sav) buyurdular ki: "Kadın üç mirası toplar. Azadlısı(nın mirası), buluntusu(nun mirası), üzerine mülaane bulunduğu çocuğu(nun mirası).

YASAL UYARI