İttifakların yarışı:
31 Mart yerel seçimi
Türkiye'de 2018 yılına, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, yeni sistemi hayata geçirmesi damgasını vurdu. İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, eski CHP Yalova Milletvekili Muharrem İnce, eski HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş ve Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek’in yarıştığı cumhurbaşkanlığı seçimini yüzde 52'lik oyla Erdoğan kazandı ve Türkiye'nin başkanlık sistemine göre seçilen ilk "cumhurbaşkanı" oldu.
Türkiye, 2019'a ise yine bir "seçim" hazırlığı ile girdi. Türkiye, 31 Mart'ta "zamanında ve planlanmış" bir takvimle sandık başına gitti. 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL) uygulamasından sonra yapılan ilk seçim olma özelliğini de taşıyan 31 Mart seçimleri, "yeni sistemin ilk sınavı" oldu.
Yüksek Seçim Kurulu, seçimlere AK Parti, CHP, MHP, İYİ Parti, Vatan Partisi, SP, TKP, BBP, HÜDAPAR, DP, HDP, BTP ve DSP olmak üzere 13 partinin katılabileceğini açıkladı. HÜDA PAR, seçime katılmama kararı aldı. YSK Başkanı Sadi Güven, 31 Mart seçimlerindeki seçmen sayısını 57 milyon 93 bin 985; sandık sayısını ise 194 bin 715 olarak açıkladı.
İttifakların seçimi
Cumhur İttifakı’nın adayı Yıldırım’a karşı İstanbul’da CHP’nin adayı, İYİ Parti’nin de destekleyeceği Ekrem İmamoğlu oldu. Başkent Ankara’da ise Cumhur İttifakı adayı Mehmet Özhaseki'ye karşı CHP ile İYİ Parti Mansur Yavaş’la yarışıyor. CHP ve İYİ Parti’nin yerel seçimlerde 23’ü büyükşehir olmak üzere toplam 50 ilde işbirliği ve işbirliği olan illerdeki birçok ilçede ortak aday kararı alırken, Cumhur İttifakı çerçevesinde MHP, AK Parti’ye 27 büyükşehir, bir il, 431 ilçe belediyesi olmak üzere toplam 559 adaylığı bıraktı. HDP ise İstanbul, Ankara, İzmir dâhil 7 büyükşehirde aday göstermeyecek.
CHP, İYİ Parti ve HDP ittifakı
CHP'nin 24 Haziran seçimlerinde izlediği "Her evden bir oy HDP'ye" taktiği sayesinde HDP barajın altında kalmaktan kurtuldu. 24 Haziran'da CHP'nin bazı ilçelerdeki oyları bir önceki seçime göre dramatik şekilde düşüş göstermiş buna mukabil aynı ilçelerde HDP'nin oyları artmıştı.
31 Mart seçimlerindeyse CHP, HDP'den medet umdu. Özelikle İstanbul ve Adana HDP'nin aday çıkarmamış olması bunun en net göstergesi.
Bir tarafta AK Parti ile MHP milli iradede temellenen demokratik bir rejim, başkanlık sistemiyle kurumsallaşmış bir yönetim sistemi ortaya koydu.
Diğer tarafta ise CHP-İYİ Parti-HDP-SP aralarındaki devasa ideolojik farklılıklara rağmen bu modeli reddetmek kaydıyla bir araya geldi.
Toplam belediye sayısında AK Parti önde
31 Mart Pazar günü sandık başına giden Türkiye, belediye başkanlarının yanı sıra belediye il genel meclis üyeleriyle muhtarlarını belirledi.
Türkiye genelindeki toplam belediyelerin yüzde 54’ünü AK Parti kazanırken yüzde 18’ini CHP aldı. MHP toplam belediyelerin yüzde 17’sini elde ederken HDP yüzde 5’te kaldı.
31 Mart yerel seçimlerinde partilerin gösterdikleri performanslar farklı değişkenlerle tartışılıyor. Bunlardan birisi de her partinin kazandığı toplam belediye sayısı. Bunlar büyükşehir, il, ilçe ve beldeler olmak üzere hepsini kapsıyor.
Bu açıdan bakıldığında AK Parti’nin büyük bir zaferi görülüyor. Türkiye'de toplam 1440 belediye bulunuyor. Gayri resmi sonuçlara göre AK Parti bunların 777’sini kazandı. Bu da yüzde 54’e tekabül ediyor. CHP 263 belediye (yüzde 18.3), MHP 244 (yüzde 16.9), HDP 70 (yüzde 4.9), İYİ Parti 25 (yüzde 1.7) ve aralarında Türkiye Komünist Partisi’nin olduğu diğerleri 61 (yüzde 4.2) kazandı.
Büyükşehirde AK Parti’yi CHP takip ediyor
Büyükşehir belediye sayılarına bakıldığında ise AK Parti 15 (yüzde 50) belediye ile zirvede yer alırken CHP 11 (yüzde 37) belediye ile onu takip ediyor.
İl, ilçe ve belediye sayılarına bakıldığında da AK Parti yaklaşık yüzde 50 ile hepsinde en fazla belediye kazanan parti durumunda.
31 Mart seçimlerinden sonra sadece İstanbul’da değil çok sayıda il ve ilçede seçim sonuçlarına ilişkin itiraz ve şikayet oldu. İstanbul gibi Türkiye’nin en büyük şehrinde binde bir buçuk gibi çok küçük bir oy farkıyla seçimlerin sonuçlanması ve itirazlar üzerine oy farkının azalması konuyu bütün ülkenin gündemine taşıdı.
AK Parti, İstanbul’daki bütün ilçelerde tüm oyların ve geçersiz oyların yeniden sayılması için il-ilçe seçim kurullarına başvurdu. Bu taleplerden bazıları kabul edildi ve İstanbul’un tüm ilçelerinde geçersiz oylar ile dört ilçede ve iki ilçenin iki bölgesinde ise tüm oylar yeniden sayıldı. Bu sayımlar sonrasında 27 bin civarında olan oy farkı 13 bin 729’a düştü. Bu olağan süreçten sonra 17 Nisan Çarşamba günü ilçe seçim tutanakları birleştirilerek il seçim tutanağı oluşturuldu ve buna dayanarak CHP adayı Ekrem İmamoğlu’na mazbatanın verilmesiyle olağanüstü itiraz süreci başlamış oldu.
İstanbul’da seçim yenilenecek
YSK, 31 Mart'ta yapılan Mahalli İdareler Genel Seçimlerinin ardından İstanbul seçim sonuçlarıyla ilgili AK Parti'nin olağanüstü itirazında kararını verdi.
Kurul, 4 üyeye karşı 7 üyenin oy çokluğuyla itirazı kabul ederek, seçimin yenilenmesini kararlaştırdı. YSK, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin 23 Haziran Pazar günü yeniden yapılmasına karar verdi.